تشریح دستاوردهای طرح تحول سلامت از زبان سه معاون وزیر بهداشت

به گزارش همشهري آنلاين، در نشست خبري كه براي تبيين دستاوردهاي طرح تحول سلامت در وزارت بهداشت برگزار شد، دكتر ايرج حريرچي، معاون كل و قائم مقام وزير بهداشت، دكتر علي اكبر سياري، معاون بهداشت وزير بهداشت و دكتر محمد آقا جاني، معاون درمان وزير بهداشت ، ابتدا هريك، مهمترين دستاوردهاي طرح تحول سلامت را در حوزه كاري خود، تشريح كردند  و سپس به سوالات خبرنگاران، پاسخ دادند. در گزارش زير، اهم مهمترين اظهارات معاونان وزير بهداشت، آورده شده است.

• اظهارات دكتر ايرج حريرچي، معاون كل وزير بهداشت

• برخی از دوستان مي‌گويند، هزینه کردن در حوزه سلامت، پول ریختن در چاه است و راه به جایی نمی‌برد . این بحث‌ها در نظر برخی از سیاست‌مداران رده میانی تغییر ایجاد کرد و در این زمینه از دوستان، ضربه خوردیم.

• گوش شنوا برای نقد داریم .هيچ وقت ادعا نمي‌كنيم كه تمام اقدامات ما بدون نقص است.

• طرح تحول سلامت، به 10 سال زمان نياز دارد كه به طور كامل اجرا شود. بخش‌هايي از این طرح را در زمان‌های خاص پیش‌ می‌بریم اما برخی از دوستان فرمایشاتی دارند و هر کاری که انجام مي‌دهيم، گلایه می‌کنند.

• واقعاً نمی‌توانم با برخي افراد مذاکره کنم چرا که حرف‌هایشان، غیر منطقی است مي‌گويند با زبان کره‌ای یا تایوانی علیه شما به سازمان بهداشت جهانی شکایت می‌کنیم اما ما وقت پاسخ به هر مطلبی را نداریم چرا كه كار و تلاش براي مردم اولويت‌مان است.

• بيمه‌ها پاشنه آشيل طرح تحول سلامت هستند و اين در حالي است كه منابع ما رشد خوبی نداشت و بیمه‌ها که می‌توانستند نقش مؤثری داشته باشند، آن طور كه مي‌توانستند كمك نكردند.

• ایران و کره جنوبی، از لحاظ شاخص‌هاي توسعه انساني، بیشترین پیشرفت را داشتند.ایران تا سال 2012 از نظر شاخص توسعه 1.67 درصد رشد کرد در حالی که در کشورهای با درآمد مشابه ما، این میزان 0.73 و متوسط جهانی 0.63 درصد بوده است.

• تا سال 2014 ، در میان کشورهای منطقه، ایران از نظر امید به زندگی در رده 12، میزان مرگ و میر نوزادان رده 13، میزان مرگ و میر شیرخوارگان کمتر از یکسال در رده 12، مرگ کودکان کمتر از 5 سال رده 12 و مرگ بالغین 15 تا 60 سال رده 11 کشورهای منطقه را داشتیم.

• اعزام بیمار به خارج از کشور و ورود پزشکان خارجی برای درمان به کشور به صفر رسیده است.

• در آلمان به ازای هر هزار نفر 8.5 تخت وجود دارد . در کشور ما این شاخص 1.7 تخت به ازای هر هزار نفر است . در کشورهای منطقه فقط کشورهای عراق، سوریه، قطر، افغانستان و پاکستان وضعیت بدتری نسبت به ما دارند بنابراين، و با وجود مشکلات حوزه سلامت در کشور نمی‌توان مانند تجربه کشورهای پیشرفته، ساخت تخت بیمارستانی را کاهش دهیم.

• از نظر شاخص تخت بیمارستانی، با نسبت 1.7 تخت به ازای هر هزار نفر به جز افغانستان، پاكستان، سوریه و عراق از تمام كشورهای منطقه عقب تر بودیم و 57 درصد بیمارستان‌های كشور نیز فرسوده بودند.علاوه بر وضعیت نامناسب شاخص تخت بیمارستانی در کشور، 57 درصد از کل این تخت‌ها فرسوده هستند و تعداد قابل توجهی از بیمارستان‌ها به دلیل قدمت بالا، ارزش بازسازی را ندارند.

• در دولت گذشته، فشار مالی به مردم، سبب شده بود كه مردم از هزینه‌های بهداشتی و سلامت، آموزش و تفریح كم كنند.مراجعه مردم به پزشك در سال‌های 90 و 91 و تا حدی 92 به شدت كاهش یافته بود.  بخشی از مردم در صورت بیماریف يا اصلا به پزشك مراجعه نمي كردند  و يا به جای پزشك متخصص ، به پزشك عمومی مراجعه مي‌كردند یا فقط  به داروخانه مراجعه و یا خوددرمانی می‌كردند.

•  بخش زیادی از مردم اصلا بیمه نداشتند و به مراكز درمانی مراجعه نمي كردند.اما بعد از طرح تحول سلامت، مراجعه مردم به پزشك عمومی و متخصص افزایش يافت.

• بعد از اجرای طرح تحول سلامت  هم شاخص پرداختي از جیب مردم برای سلامت نیز بین 30 تا 33 درصد كاهش یافت و هزینه‌های كمرشكن درمانی نیز كاهش پیدا كرد.

• زمینه اجرای پزشك خانواده با پوشش خدمات سلامت در حاشیه شهرها و ایجاد كلینیك‌های ویژه برای ارجاع به سطوح بالاتر، فراهم شد .تعداد پزشكان خانواده به 6700 نفر افزایش یافته است.

• در 10 سال گذشته تعرفه‌های پزشکی هیچ وقت به موقع ابلاغ نشده است. وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی برای سال 95 ، حدود پنج ماه قبل از پایان سال 94 ، نرخ‌های جدید تعرفه‌های پزشکی را پیشنهاد دادند اما هنوز این نرخ تصویب و ابلاغ نشده است.از تعداد 9 عضو شورای عالی بیمه، تنها دو عضو آن ارائه دهندگان خدمات هستند که یکی وزارت بهداشت به عنوان متولی نظام سلامت و دیگری سازمان نظام پزشکی است .هفت عضو دیگر تامین کننده منابع، از دستگاه‌های دیگر هستند.

• در دو سال گذشته،  علی رغم اینکه ارزش نسبی تعرفه‌ها افزایش داشته است اما پرداختی خانوار ها برای خدمات درمانی، کاهش داشته است .با ابلاغ تعرفه‌های جدید سهم مردم در پرداخت‌ها به غیر از فرانشیز افزایش نمی‌یابد.

• به صورت غیر مستقیم پرداخت‌های پزشکی را از مردم رصد می‌کنیم .هرگونه دریافتی خارج از صورت حساب بیمارستان تخلف است. مردم تخلفات پزشکی را با سامانه 1690 در میان بگذارند.

• وزارت بهداشت بدنبال تولیت با حکمرانی خوب است .اگر شورای عالی بیمه تحت نظارت وزارت بهداشت باشد این نابسامانی‌ها حل خواهند شد.

• اظهارات دكترعلي اكبر سياري، معاون بهداشت وزير بهداشت

دكترعلي اكبر سياري، معاون بهداشت وزير بهداشت هم در نشست خبري دومين سالگرد طرح تحول سلامت،  از تحولات مهم اين طرح در حوزه بهداشت،  گفت. سياري ،خدمات بهداشتی ارائه شده در طرح تحول سلامت  را بي نظير، توصيف كرد. سياري گفت:

• در طرح تحول بهداشت، برای تمام گروه‌های سنی برنامه داریم. در  این برنامه‌ها مناطق محروم، جمعیت‌های پنهان و کاهش محرومیت‌ها، در اولويت هستند.

• با اجراي اين طرح، بالغ بر 25 میلیون جمعیت شهرنشین برای اولین بار از خدمات نوین سلامت بهره مند شدند.

• روستاييان براي اولين بار، از خدمات اورژانس 115 بهره مند شدند.

• بيش از 1955 پایگاه سلامت و 818 مرکز جامع خدمات سلامت احداث، 749 پایگاه و 621 مرکز جامع سلامت، بازسازی و 1420 پایگاه و 755 مرکز جامع سلامت، تجهیزشده است.

• 2400 پزشک و 5300 ماما به روستاها اضافه شد . هم اکنون 6700 پزشک در حال خدمت  در روستاها هستند.

• برای 28 میلیون روستایی در 18 هزار خانه بهداشت خدمات سلامت ارائه می‌شود. خانه‌های بهداشت در طرح تحول به مکمل‌های دارویی مجهز شدند و 436 قلم دارو ، در این خانه‌ها به مردم ارائه می‌شود.

•  پرونده الکترونیک سلامت برای تمام ایرانیان، در حال پیگیری است .این اقدام در دانشگاه علوم پزشکی تهران و استان‌های یزد، قم، زنجان، خراسان شمالی و کهکیلویه و بویر احمد که شبکه مراقبت‌های اولیه شهری در آن‌ها تکمیل شده است، در حال انجام است و به تدریج در تمام کشور برای هر ایرانی این پرونده الکترونیک سلامت تشکیل خواهد شد.

• براي نخستین بار، خدمات بهداشت دهان و دندان در سطح وسیع، صورت گرفت . برای 7 میلیون دانش آموز ابتدایی ، وارنیش فلوراید تراپی انجام شده است.

• 500 پایگاه سیار خدمات بهداشت دهان و دندان راه اندازی و برای 500 هزار دانش آموز نیز خدمات ترمیمی دندان انجام شد. در این طرح، حفاظت مالی که یکی از اهداف طرح تحول و توسعه عدالت در سلامت است، به خوبی انجام شده است.

•  در قدم اول حاشیه شهرها در 700 سکونت گاه غیررسمی با جمعیتی بالع بر 10 میلیون و 200 هزار نفر تحت پوشش مراقبت‌های بهداشتی قرار گرفتند.

• 530 کارشناس روان، 500 کارشناس تغذیه در کنار پزشک و مراقب سلامت در پایگاه‌های سلامت و مراکز جامع خدمات سلامت قرار گرفتند. برای هر 2 تا 3 هزار نفر جمعیت شهری یک کارشناس مراقب سلامت و برای هر 30 تا 50 هزار نفر دو کارشناس روان و تغذیه در نظر گرفته شد و  خدمات رایگان به مردم و حاشیه نشینان ارائه می‌شود.

• کمپین‌های آموزشی در مورد دخانیات و قلب سالم در 58 هزار مدرسه راه اندازي شده است.

• در 10 سال گذشته کمبود ویتامین D در کشور 6 برابر شده است. مطالعات در مشهد نشان داده است که در نتیجه مکمل یاری‌ها در مراکز بهداشتی کمبود این ویتامین در مشهد تا 85 درصد مرتفع شده است.هر ماه به 3 میلیون و 200 هزار سالمند مکمل یاری ویتامین D انجام می‌شود. طی 30 سال گذشته 3 واکسن در شبکه بهداشت داشتیم که در این دولت واکسن پنتاولان به سیستم اضافه شد.

• 3 هزار خانه بهداشت، تجهيز و 1903 مرکز بهداشت روستایی شد. 2427 محل زیست پزشکان در روستاها تجهيزشد این کارها در حالی انجام شده است که بخشی از اعتبارات بهداشتی طرح تحول از سال 93 تاکنون پرداخت نشده است.

• از مجموع 2027 میلیارد تومان اعتبارات برنامه پزشک خانواده در سال 93 فقط 38.3 درصد و در سال 94 فقط 57.2 درصد آن تامین شد.

• از سه هزار میلیارد تومان مالیات ارزش افزوده نیز در سال 93 فقط 77.5 درصد معادل 853 میلیارد تومان و در سال 94 نیز 83.3 درصد آن تامین شد.

• از اعتبارات صندوق بیمه سلامت روستاییان نیز در سال 93 فقط 66.8 درصد و در سال 94 نیز 78 درصد آن تامین شد.
  در حال حاضر بالغ بر 130 برنامه و خدمت بهداشتی در سراسر کشور ارائه می شود.

• طی 30 سال گذشته جمعیت شهرنشین كشور پنج برابر شده است و اكنون بیش از 10 میلیون و 200 هزار نفر در 700 سكونتگاه غیررسمی مستقر هستند كه تا قبل از اجرای طرح تحول سلامت از هیچ خدمت بهداشتی و درمانی برخوردار نبوده است.

• اظهارات دكتر محمد آقاجاني،  معاون درمان  وزير بهداشت

دكتر محمد آقا جاني، معاون درمان وزير بهداشت هم  در اين نشست، از دستاوردهاي طرح تحول سلامت در حوزه درمان گفت. او گفت:

• خوشبختانه رضایتمندی مردم از خدمات اورژانس در تهران افزایش یافته اما مهمترین مشکل ما، کمبود تخت‌های بیمارستانی در تهران است و علیرغم اینکه برخی افراد تصور می کنند که تهران شهر برخورداری است اما از نظر تخت های بیمارستانی در تهران با مشکلات جدی روبرو هستیم.

• کمبود تخت بیمارستانی در تهران جدی بوده و با مضیقه زیادی در این رابطه مواجهیم بنابراین این مسئله سبب شده تخت‌های اورژانس نیز به موقع تخلیه نشود.

•  بهبود وضعيت اورژانس‌های اصلی تهران پس از بازدیدهای وزیر بهداشت در ماه رمضان سال گذشته، در دستور رسیدگی قرار گرفت و 11 ماه به صورت مستمر اقدامات موثری در این زمینه انجام دادیم.

• 15 سرفصل مهم برای اصلاح وضعیت فیزیکی و تکمیل نیروی انسانی اورژانس در نظر گرفته شده است. حضور پزشکان متخصص مقیم در طب اورژانس، افزایش پرداختی پرسنل اورژانس و کاهش مدت زمان تعیین تکلیف بیمار و رسیدن به استاندارد 12 ساعت برای زمان خروج از اورژانس از جمله اقداماتی بوده که انجام شده و اکنون نیز در دست اجرا است.

• 60 بازرسی میدانی از 15 اورژانس اصلی تهران صورت گرفته و  15 میلیارد تومان تجهیزات پزشکی به این منظور اختصاص یافت و 30 میلیارد تومان هم اعتبار برای بازسازی و توسعه آن در نظر گرفته شد.

• در حال حاضر وضعیت نیروی انسانی به ویژه نیروی پرستاری در 15 اورژانس تهران استاندارد است.

• حق بیمه‌ای متناسب با سیستم بیمه و تعرفه خدمات درمانی متناسب با قیمت تمام شده ، دو حلقه مفقوده در کشور بوده که اگر این دو مسئله حل شود بسیاری از مشکلات نیز از سر راه برداشته خواهد شد.

• در این دوره عزم وزارت بهداشت این بوده که پرداختی از جیب مردم افزایش نیابد ولی در رابطه با تعرفه‌ها باید توجه داشت. اگر تعرفه‌ها مناسب نباشد این موضوع تأخیر در پرداختی‌ها را به همراه داشته و بدان معنی است که پزشک و پرستار در بیمارستان دولتی فعالیت نکنند.تعرفه و پرداخت غیر واقعی یعنی کوچک شدن ارائه خدمات بیمارستان‌های دولتی و فشار بر جیب مردم که باید این موضوع مد نظر قرار گیرد.

• یک شب اقامت در بیمارستان‌های وزارت بهداشت براساس محاسبات شورای عالی بیمه در سال 95 مبلغ 200 هزار تومان است ولی تعرفه آن 180 هزار تومان بوده یعنی تعرفه نصف قیمت تمام شده محسوب شده است.این مسئله یعنی کسری اعتبار و مگر می‌شود کالایی را 2 تومان تمام کرد و یک تومان آن را فروخت البته ما نمی‌خواهیم این موضوع را متوجه مردم کنیم.

• متاسفانه هنوز عمده خدمات مربوط به این حوزه پوشش بیمه‌ای ندارند ولی ضمن پیشنهاد به شورای عالی بیمه در این حوزه نیز ما معطل نمانده‌ایم و گام‌هایی را در قالب برنامه‌های درمان ناباروری برداشته‌ایم.

• در بحث فرآیندهای داخلی اورژانس،  اقدامات بسیار خوبی انجام شده و دستورالعمل‌های مربوطه در مقایسه با گذشته، جدی تر اجرا می‌شود. بازدیدهای مستمر از بخش اورژانس بیمارستان‌ها توسط روسای بیمارستان‌ها، دانشگاه‌های علوم پزشکی و همکاران ما در ستاد وزارت بهداشت انجام می‌شود.