ماههاست که آمریکا مشغول رایزنی و انجام مذاکرات محرمانه میان پرویز مشرف رئیسجمهوری پاکستان و بینظیر بوتو نخست وزیر سابق و تبعید شده این کشور است تا بحران سیاسی پیش آمده را حل کرده و با برقراری اتحاد و همپیمانی میان این دو، به نابهسامانیها پایان دهد.
اما واشنگتن میداند و اطمینان دارد که بعد از انتخابات روز شنبه، پاکستان بهعنوان مهرهای در کمک به آمریکا در جنگ با تندروها، طالبان و القاعده دیگر قابل اعتماد نیست و برای آمریکا دیگر مانند گذشته نخواهد بود.
اگر همه چیز طبق مذاکرات انجام شده ماههای اخیر پیش برود، پاکستان شاهد یک انتقال قدرت سیاسی نه چندان آرام، به رهبری 2 سیاستمدار جنجالی یعنی مشرف و بوتو خواهد بود. هر دوی آنها شخصیتهایی طرفدار غرب هستند و اولویتهای اکثر پاکستانیها را نمایندگی نمیکنند.
آمریکا چارهای ندارد غیراز اینکه به این 2نفر تکیه کند. مشرف اکنون به شدت تضعیف شده ، حتی اگر بخواهد که به آمریکا در مبارزه با القاعده و بازماندههای طالبان کمک کند توان انجام این کار را ندارد. اما بوتو هم شخصیتی غیرقابل اطمینان است و آمریکاییها به خوبی این را میدانند.
با وجود جنجالهای زیادی که بر سر این انتخابات به وجود آمد و هفتهها مردم و سیاستمداران را سرگرم کرد، اما این انتخابات یک اتفاق صوری است.
مجالس ملی و استانی و ایالتی که رئیسجمهوری را انتخاب میکنند در انتخابات سال 2002 که آن هم مخدوش بود، پر شدند از حامیان مشرف. بنابراین نتیجه این انتخابات از قبل معلوم بود. دیوان عالی پاکستان روز جمعه اعلام کرد که تا روزهای آینده نظر خود را درباره نتیجه انتخابات و موقعیت مشرف اعلام میکند.
به این ترتیب چند هفتهای طول میکشد تا معلوم شود حاکم آینده پاکستان چه کسی خواهد بود. دیوان عالی پاکستان اجازه برگزاری انتخابات را داد اما قضات دادگاه گفتند که تا وقتی تصمیمی درباره مشروعیت حضور مشرف در این انتخابات اتخاذ نشود، نتایج آن بهطور نهایی اعلام نخواهد شد.
با این حال در پایان روز رأی گیری طرفداران مشرف از پیروزی قاطع او خبر دادند. به این ترتیب پاکستان با ماهها تنش و بلاتکلیفی سیاسی روبهرو خواهد بود. پاکستان تا پانزدهم ماه ژانویه باید انتخابات پارلمانی را برگزار کند.
از آنجا که هیچ حزبی اکنون در موقعیت برتر و غالب قرار ندارد، مبارزه انتخاباتی پارلمان هم مبارزه دشواری خواهد بود. حزب بینظیر بوتو اکنون در موقعیت خوبی قرار دارد. او که بعد از 8 سال قرار است 2 هفته دیگر از تبعید بازگردد، به همراه دیگر مقامات حزب از همه اتهامات مالی سالهای گذشته تبرئه شدهاست.
در سالهای اخیر اعتبار و موقعیت آمریکا در پاکستان به شدت آسیب دیده است. واشنگتن در قبال کودتا علیه دولت نواز شریف سکوت کرد و همین باعث شد تا دمکراسیخواهی این کشور در جنوب شرق آسیا زیر سؤال برود.
اکنون آمریکا امیدوار است تغییرات اخیر در پاکستان موقعیت این کشور را بهبود ببخشد. هدف بعدی واشنگتن در دوران جدید پاکستان، فشار برای ایجاد اصلاحات آموزشی و اقتصادی در این کشور است. مقامات آمریکایی میگویند که از اهداف راهبردی خود در پاکستان یک سال عقب ماندهاند. اکنون باید این یک سال به سرعت جبران شود.
گزینه قابل تأمل
دولت ائتلافی با حضور مشرف و بوتو در میان گزینههای بد پیش روی آمریکا در پاکستان، بهترین گزینه است.
اما معادله جدید قدرت در پاکستان شرایط را در این کشور برای آمریکا بسیار پیچیده میکند.
دانیل مارکی برنامهریز سیاسی امور پاکستان در وزارت خارجه آمریکا در این باره میگوید: کار آمریکا در پاکستان دیگر آسان نخواهد بود. اکنون بازیگران قدرت در پاکستان زیاد شدهاند و مشکلاتی که تا همین حالا هم پیچیده بودند پیچیدهتر خواهند شد.
Washingtonpost.com
6 اکتبر