به‌ويژه آنكه بنا به اعلام مسئولان پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي با خوش‌بيني تنها 70 قلاده از اين حيوان زيبا در كره‌زمين باقي مانده است و جالب‌تر آنكه زيستگاه اين 70 بازمانده فقط به سرزمين ايران محدود مي‌شود و در هيچ جاي ديگري از كره‌زمين نمي‌توانيد يوزپلنگ آسيايي را ببينيد؛ حيواني كه نماد حيات‌وحش ايران را يدك مي‌كشد.
همين توضيح كوتاه جاي هيچ توجيهي براي كوتاهي در حفاظت از آخرين بازماندگان يوز باقي‌نمي‌گذارد. حتي اگر بهانه‌اي هم وجود داشته باشد، نصب يك تابلو هشداردهنده و ساخت چند پل روگذر سازگار باطبيعت كه صدها نمونه آن در كشورهاي ديگر اجرا شده است، نبايد كار دشواري باشد.
آمار تلفات جاده‌اي يوزها مدت‌هاست زنگ خطر نابودي نگين حيات‌وحش كشور را به صدا درآورده است و حالا ايران دارد آرام و بي‌صدا، نماد حيات‌وحش‌اش را ازدست مي‌دهد. رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست سال گذشته از تعامل با وزارت راه وشهرسازي براي نصب تابلوي‌هاي هشداردهنده در مسيرهاي تردد حيات‌وحش خبرداد؛ اما اينكه اين تابلوها چطور و كجا نصب شده‌اند و تا چه حد كارايي دارند هرگز مورد مطالعه سازمان حفاظت محيط‌زيست قرار نگرفت كه اگر چنين مطالعه‌اي صورت گرفته بود يوزماده‌اي كه چهارشنبه‌شب هفته گذشته در برخورد با خودروي عبوري تلف شد اكنون زنده بود و توله 10ماهه‌اش در حاشيه جاده و همان محدوده‌اي كه مادرش تلف شد سرگردان نبود تا محيط‌بانان و فعالان محيط‌زيست ناگزير شوند هرشب تا صبح در دوطرف جاده لاستيك آتش بزنند تا اين توله به جاده نزديك نشود و از تصادف در امان بماند.
خوب است،مسئولان حوزه حيات‌وحش از نزديك از محور مشهد - تهران در حاشيه پارك ملي توران و پناهگاه حيات‌وحش مياندشت بازديد كنند. بروند ببينند در همان نقطه كوري كه هراز گاهي يوزي زير چرخ‌هاي خودروهاي عبوري جان مي‌بازد، تابلوي نصب شده چه سرعتي را نشان مي‌دهد؟ سرعت مجاز در اين نقطه‌بلاخيز 110كيلومتر است و 3تابلوي هشداردهنده عبور حيات‌وحش نيز در نقاطي نصب شده كه در شب اصلا ديده نمي‌شود و به همين دليل هر گاه يوزي از اين منطقه عبور مي‌كند قرباني مي‌شود.
دكتر اميرحسين وليان، دبير جمعيت ديده‌بان طبيعت شاهرود، با اعلام اينكه 40 تا 60درصد يوزها به‌خاطر تصادفات جاده‌اي تلف مي‌شوند به همشهري گفت: يكي از مهم‌ترين نقاط حادثه‌خيز براي يوزها، محدوده‌اي از جاده تهران- مشهد در شمال پارك ملي توران و جنوب پناهگاه حيات‌وحش مياندشت است كه عباس‌آباد ناميده مي‌شود؛ محدوده‌اي به طول تقريبي 3 كيلومتر. وجود يك تپه ماهوري دراين محدوده سبب شده تا يوزها براي عبور از اين منطقه احساس امنيت كنند و در طول شب براي عبور از جاده از اين محدوده عبور كنند و از آنجايي كه سرعت مجاز در اين محدوده 110كيلومتر تعريف شده و تابلوهاي هشداردهنده مبني بر عبور حيات‌وحش در نقاطي نصب شده كه در شب ديده نمي‌شود در نتيجه عبور يوزها از اين محدوده همواره با حادثه همراه است.
اين فعال محيط‌زيست از تدوين طرحي خبر مي‌دهد كه اجراي آن مناطق دهگانه تردد يوزها را دربرمي‌گيرد و مانع از تلفات جاده‌اي مي‌شود. وليان در توضيح اين خبر مي‌افزايد: اين طرح كه توسط جمعيت ديده‌بان طبيعت شاهرورد تهيه شده مبتني بر ساخت 10پل روگذر سازگار با طبيعت و فنس‌كشي به طول 5 كيلومتر در محدوده مورد نظر در محور مواصلاتي مشهد- تهران است.
او مي‌گويد: اين پل‌هاي روگذر به‌گونه‌اي طراحي و اجرا مي‌شود كه پوشيده از گياه است و در نتيجه حيات‌وحش بدون واهمه و ترديد از آن عبور مي‌كنند و مانع از تداخل محل عبور حيوانات و خودروهاي عبوري در جاده مي‌شود.
وليان تأكيد مي‌كند: اجراي اين طرح براي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي كه مورد توجه جهان است بسيار ضروري است و انتظار مي‌رود مسئولان سازمان حفاظت محيط‌زيست اجراي اين طرح را در اولويت قرار بدهند.
- اقدامات فوري براي نجات يوزها
دكتر اميرحسين وليان، دبير جمعيت ديده‌بان طبيعت شاهرود مي‌گويد: تا هنگام ساخت روگذر براي نجات يوزها ضروري است بدون از دست دادن زمان، نسبت به نصب تابلوي كاهش سرعت در منطقه (از 110كيلومتر به 50كيلومتر)، چراغ چشمك زن و روشنايي در طول نقاط حادثه‌خيز و نيز تابلوهاي هشداردهنده در نقاطي كه در شب هم ديده شود اقدام شود.
نظر شما