در حال حاضر کمبود اعضای حیاتی در جهان برای پیوند، خیلی از مردم را مجبور میکند که در مرحله پایانی بیماریشان، به اعطاکنندگان عضو، چه در بین اعضای خانواده و چه بیگانگانی که از کشورهای فقیر حاضرند به ارزانی، اعضایی مثل کلیه، قسمتی از کبد، بخشی از ریه، پوست و استخوان را برای پیوند در اختیار قرار دهند، اعتماد کنند.
اما در این میان، خطراتی برای اهداکننده بهوجود میآید شامل خونریزی، عفونت و عوامل مختلفی که در نهایت ممکن است مرگبار باشد.
لو چانگمن، استاد جراحی کبد و لوزالمعده از دانشگاه هنگکنگ میگوید: جدا از این خطرات، در مقالات پزشکی در جهان، ما 15 اهداکننده کبد را که بعد از این عمل جراحی جان خود را از دست دادند شناسایی کردیم.
برای اهداکننده کبد، برداشتن یک سوم از این عضو یا حتی لوب چپ کبد یک درصد خطر مرگ را به همراه دارد در حالیکه برداشتن لوب سمت راست کبد یا دو سوم از این عضو، 5درصد خطر مرگ را برای اهداکننده به همراه خواهد داشت.
دکتر چانگمن میگوید: برای یک شخص سالم هیچکدام از خطرات مرگ پذیرفتنی نیستند و طبق اصول اخلاقی در رشته پزشکی، هیچ کس نباید مورد آسیب قرار گیرد، اما وقتی که ما عمل جراحی اهدای عضو را انجام میدهیم در واقع به اهداکننده آسیب وارد کرده و او را از یک انسان سالم به یک انسان بیمار تبدیل میکنیم.
بهعنوان مثال، چان جوان که الان 26 سال دارد دچار عوارض این عمل جراحی شده است. او میگوید: من قبل از انجام این جراحی به بازی راگبی، بدمینتون و فوتبال تقریبا معتاد شده بودم ولی الان خیلی زود در طول روز احساس خستگی میکنم. چان دیگر هیچوقت نمیتواند ورزش کند.
مطابق با اطلاعات گردآوری شده توسط اتحادیه مبارزه با داد و ستد اعضای انسان، سلامت 48تا 86 درصد از اهداکنندگان کلیه در مصر، هند و فیلیپین دچار مشکلاتی میشود؛ مثلا این افراد خیلی زود خسته میشوند و قادر نیستند به آسانی مثل گذشته بار سنگین را حمل کنند.
نکته باورنکردنی این است که هرچه بیشتر مردم در کشورهای آسیایی بهخاطر این خطرات از اهدای عضو فاصله میگیرند، بازارهای سیاه در این کشورها اقدام به ضعیف کردن بنیه مالی مردم میکنند تا آنها را مجبور به فروش اعضای خود بهخصوص کلیههایشان کنند.
دکتر چانگمن میگوید: در کشورهای پیشرفته سالانه نزدیک به 20 کبد برای هر یک میلیون نفر در سال نیاز است. با این حال متخصصان میگویند به جز چین در آسیا سالانه کمتر از 200 کبد توسط افرادی که با مرگ فاصله کمی دارند، اهدا میشود.
چانگمن میگوید: ما در سال نزدیک به 74 عمل پیوند اعضا انجام میدهیم که از این تعداد، 3/1 درصد از کبدهایی که مورد پیوند قرار میگیرند، از اهداکنندگان مرده و 3/2 درصد آنها از اهداکنندگان زنده هستند. این در حالی است که کسانی که عمل پیوند کبد در آنها با شکست مواجه میشود، جان خود را از دست میدهند ولی بیماران کلیوی حتی با پس زدن کلیه میتوانند با دیالیز زنده بمانند.
برای جیمز کاملا روشن بود که باید خیلی زود برای اهداکردن کبد به پدرش اقدام کند و این تصمیم بعد از اینکه بیماری کبد پدر او تشخیص داده شد و پزشکان گفتند که او فقط تا سال 2000 زنده خواهد ماند، گرفته شد. «انتخاب دیگری در کار نبود. پدر من باید تحت عمل جراحی پیوند عضو قرار میگرفت، البته این کار بسیار خطرناک بود چون آمارها نشان میدادند که در سال 2000 تا 2001 میزان موفقیت پیوند عضو در چین در بهترین شرایط بین 30 تا 40 درصد بوده است.»
رویترز- 19 سپتامبر