گزارشی از وضعیت صندوق بازنشستگی؛ شخصی با ۱۲۰ میلیون دلار بدهی

به گزارش ایسنا، محمود شهشهانی پور در نشست خبری دوشنبه 29 تير، حجم سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگان کشوری را قابل توجه دانست و گفت: حجم بودجه صندوق بازنشستگی کشوری 15 هزار میلیارد تومان تخمین زده شده است.

وی در ادامه بازده سرمایه‌گذاری صندوق مذکور را 27 هزار میلیارد تومان اعلام و رقم آن را مناسب دانست.

معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در ادامه اظهار کرد: صندوق بازنشستگی کشوری 187 شرکت را تحت پوشش دارد که حداقل یک درصد از سهام آنها مربوط به صندوق است. عمده این سرمایه گذاری‌ها رد دیون دولت بوده و صندوق بازنشستگی کشوری در آنها دخالت نداشته است.

وی همچنین افزود: صندوق بازنشستگی کشوری در سهام حدود 60 شرکت حق کنترل داشته و بیش از نصف کرسی‌های هیئت مدیره این شرکت‌ها را دارد و به همین تعداد نیز شرکت‌هایی را دارد که در آنها کرسی مدیریتی داشته اما حق کنترل ندارد.

معاون سرمایه‌گذاری و اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری ادامه داد: صندوق بازنشستگی در بیش از 60 شرکت دیگر نیز اصولا هیچ حق کنترل و مدیریتی نداشته و این حق با سایر سهامداران این شرکت‌ها است.

شهشهانی ادامه داد: از اواخر سال 94 ، شش هلدینگ را راه اندازی کردیم که تمامی آنها هلدینگ‌های تخصصی هستند.

وی در ادامه تاکید کرد: در صندوق بازنشستگی کشوری اصل را به پایش و حفاظت از سرمایه‌هایی که از ثروت بازنشستگان بوده و جز و سرمایه‌های اصلی این صندوق است، قرار دادیم.

معاون سرمایه‌گذاری و اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری تصریح کرد : برای مثال صندوق بازنشستگی کشوری دارای زمین در منطقه مینی سیتی تهران بود که با قیمت نازل 50 میلیارد تومان فروخته شد که بعد از آن متوجه شدیم که ارزش واقعی آن 700 میلیارد تومان است؛ علاوه بر این زمین سایر املاک و دارایی‌هایی را که به این شکل از دست داده بودیم را برگرداندیم؛ به این ترتیب با حفاظت از دارایی‌های خود 100 هزار میلیون تومان از دارایی‌های از دست رفته به صندوق بازنشستگی کشوری بازگردانده شد.

وی در ادامه ضمن بیان آنکه در صندوق بازنشستگی کشوری 10 شرکت زیانده وجود داشته که این صندوق در نظر دارد از آنها خارج شود، در خصوص شرکت «آپادانا سرام» تصریح کرد: آپادانا سرام در زمان راه‌اندازی توجیه اقتصادی داشت اما در طول مدت زمان ساخت، تجهیز و ورود ماشین‌آلات کم کم شاهد رکود در بازار آن صنعت شدیم.

معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری ادامه داد: به طوری که در حال حاضر آپادانا سرام نمی‌تواند با آن حجم سرمایه‌گذاری بسیار زیاد (سالیانه، 30 میلیون متر مربع) با وجود رکود موجود در بازار، بازده مناسبی داشته باشد.

شهشهانی ادامه داد: علاوه بر این شرکت، شرکت‌های دیگری هم هستند که نه تنها وجه مناسبی به صندوق پرداخت نکرده‌اند بلکه مشکلات مدیریتی و ساختاری آنها به صندوق تحمیل شده است.

وی افزود: بدون در نظر گرفتن حجم سرمایه‌گذاری در شرکت آپادانا سرام، در حال حاضر بیش از 2500 میلیارد تومان سهام در شرکت‌هایی داریم که می‌خواهیم از آنها خارج شویم.

وی در ادامه گفت: در حال حاضر حوزه‌ها را به نحوی طراحی کرده‌ایم که بیشتر در پروژه‌های نفتی، گازی و پتروشیمی وارد شویم و در همین راستا طرح توسعه پتروشیمی "جم" را با افزودن طرح‌های بسیار کوچک و جزئی به منظور افزایش بازده سرمایه‌گذاری‌ها، در دستور کار داریم.

به گزارش ایسنا، معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در ادامه ضمن بیان آنکه در حال حاضر در تلاش هستیم مراودات بین المللی خود را بهبود بخشیم، اظهار کرد: تمرکز بسیار خوبی برای خریدهای خارجی داریم زیرا طبیعتاً با ساختار سرمایه‌گذاری‌هایمان و در اختیار داشتن شرکت هایی چون شرکت ملی نفتکش ایران، هواپیمایی آسمان، پتروشیمی جم و غیره مجبوریم ارتباطات خارجی خود را در راستای تامین و تعمیر قطعات، خریدها و غیره بهبود ببخشیم.

شهشهانی ادامه داد: به منظور آنکه این فعالیت‌ها در یک محل متمرکز شوند دفتری را در خارج از کشور تشکیل داده‌ایم و نیروهایی متشکل از کارشناسان خبره در زمینه هواپیمایی، پتروشیمی، نفت و کشتی‌رانی و همچنین بازنشستگان خارج از کشور که نیروی کار ارزان و باتجربه هستند در کنار استفاده از نیروی داخلی به کار گرفته‌ایم تا بتوانیم علاوه بر صرفه‌جویی، قدرت چانه‌زنی خود را در مراودات بین‌المللی افزایش دهیم.

وی در ادامه به بازده بورس اشاره کرد و گفت: بازده بورس سرمایه‌گذاری‌های صندوق بازنشستگی کشوری بیش از بازده این سرمایه‌گذاری‌ها در بازار مشابه است به طوری که در یک سال گذشته بازده کل بودجه بورسی صندوق در قیاس با همان سرمایه‌گذاری‌های مشابه در بازار بورس 16.3 درصد بوده است.

شهشهانی ادامه داد: در اثر پایش و مراقبت که از سال گذشته در منابع و سرمایه‌های خود آغاز کرده‌ایم، شاهد افزایش بازده سرمایه‌گذاری‌های خود در سود بوده‌ایم.

معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری افزود: در پنج سال گذشته مجموعاً 175 درصد بازدهی داشتیم در صورتی که این رقم در صنعت مشابه 140 درصد بوده و این نشان‌دهنده آن است که صندوق بازنشستگی سعی در حفظ ثروت‌ها و افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری‌های خود دارد.

شهشهانی در ادامه تصریح کرد: بازده دارایی‌های ما در صندوق بازنشستگی کشوری نسبت به بهای تمام شده دارایی‌ها 39 درصد و نسبت به ارزش کل دارایی‌ها حدود 16 درصد است که این بازده نامناسبی نیست.

وی ادامه داد: باید در نظر داشته باشیم که سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق بازنشستگی کشوری نقدی نبوده و فقط در زمان تسویه می‌توانیم آن را نقد کنیم.

معاون سرمایه گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در پاسخ به نحوه فروش واحدهای زیان‌ده در این نهاد اظهار کرد: بخشی را که بتوانیم در بازار بورس و فرابورس (بازار سرمایه) به فروش برسانیم از طریق آگهی در همین بازار به انجام خواهد رسید اما بخشی را نیز در بازار به صورت خرده‌فروشی و به تدریج عرضه خواهیم کرد.

شهشهانی تصریح کرد: این عرضه تدریجی براساس مزیت‌های هر سهم و پیش‌بینی زمان مناسب عرضه آن صورت خواهد گرفت و در حال حاضر نیز کارگروهی متشکل از مدیران کل مجموعه و کارشناسان برجسته هر حوزه برای فروش واحدهای زیان‌ده در صندوق بازنشستگی کشوری تشکیل شده است که براساس تحلیل‌های آنها نسبت به فروش هر واحد اقدام خواهیم کرد.

وی همچنین عنوان کرد: صندوق بازنشستگی کشوری علاوه بر سهام و مزایا، رسالتی را نیز برای خود قائل است به طوری که برای مثال صنعت شیر ایران صنعتی است که با سلامتی آحاد ملت در ارتباط بوده و پاک و سالم است. به این ترتیب با وجود آنکه این صنعت به طور کلی دارای بازده بالایی نیست اما همچنان از آن حمایت خواهیم کرد زیرا حفظ سلامتی مردم، رسالت ماست.

معاون سرمایه گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری تاکید کرد: قطعاً بهبود بازدهی‌ها را در دستور کار خود داریم و به سمت صنایع سودآورتر خواهیم رفت و اصول اخلاقی و منافع ملی را نیز در نظر گرفته و رعایت خواهیم کرد.

وی در ادامه به جلسه با مسوولان بورس استانبول اشاره کرد و گفت: در یکی دو ماه گذشته جلسه‌ای با مسوولین بورس استانبول داشتیم و با توجه به آنکه پیش از این جلسه تفاهم‌نامه‌ای میان بورس تهران و بورس استانبول منعقد شده بود از این فرصت استفاده کرده و در نظر داشتیم تا بخشی از مزایای خود را افزایش دهیم و بخش دیگری همچون صنعت پتروشیمی جم را بین‌المللی کنیم.

معاون سرمایه گذاری و اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری تصریح کرد: فرصت‌هایی در این زمینه وجود داشته و راه باز است اما یکی از شروط آنها آن است که صورت‌های مالی پتروشیمی جم توسط یکی از شرکت‌های حسابرسی بزرگ بین‌المللی بررسی شود.

شهشهانی افزود: این در حالی است که چند موسسه حسابرسی ایرانی پیش از تحریم‌ها نمایندگی برخی از موسسات بین‌المللی را برعهده داشتند اما پس از تحریم امتیازات آنها لغو شد، اما ترجیح ما آن است که حتما یکی از موسسات حسابرسی ایرانی این کار را انجام دهد به همین دلیل منتظر آن هستیم که امتیاز یکی از این موسسات مجدداً بازگردانده شود و آنها حسابرسی کنند.

به گزارش ایسنا، معاون سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در ادامه در خصوص نسبت ورودی‌های استخدامی در مقابل بازنشستگان، اظهار کرد: نسبت شاغل به بازنشسته در کشور کمتر از یک (95 صدم) درصد است به این ترتیب ورودی‌های ما در ازای پرداخت مستمری‌ها، جزئی خواهد بود.

شهشهانی ادامه داد: پیش‌بینی نمی‌کنیم که این نسبت بیشتر شود و به علت آنکه برای مثال به پیمان‌های بلندمدت، حق بیمه تعلق می‌گیرد اما این مزیت در اختیار صندوق بازنشستگی کشوری نیست و با وجود مسائلی از این قبیل کار ما سخت‌تر شده و باید تمرکز بیشتری بر بازدهی سرمایه‌گذاری‌های خود داشته باشیم.

وی ادامه داد: در سال 88 بازده سرمایه‌گذاری‌ها حدود 700 میلیارد تومان بوده که در حال حاضر به بیش از سه هزار میلیارد تومان رسیده است و این امر نشان دهنده آن است که در تلاشیم تا بتوانیم مشکلات خود را جبران کنیم اما شاید تلاش ما نتواند به طور کلی پاسخگوی نیازمان باشد.

معاون سرمایه‌گذاری و اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در پاسخ به میزان استقلال صندوق بازنشستگی کشوری از حمایت‌های مالی دولت، اظهار کرد: با توجه به نسبت شاغل به بازنشسته در کشور همچنان وابسته به حمایت‌های دولت هستیم اما امیدواریم بتوانیم این شکاف را کنترل کرده و نسبت ورودی‌ها و خروجی‌های خود را کنترل کنیم.

شهشهانی تصریح کرد: در حال حاضر حدود شش درصد از بودجه کل صندوق بازنشستگی کشور توسط سود سرمایه‌گذاری‌ها پرداخت می‌شود که رقم بالایی نیست و باید تلاش کنیم که این شش درصد را حفظ کنیم که این هم اقدام بزرگی است.

وی در خصوص وصول مطالبات صندوق بازنشستگی کشوری از دولت نیز اظهار کرد: دولت چنانچه بودجه کافی در اختیار داشته باشد با درخواست ما موافقت کرده و سازمان برنامه و بودجه مطالبات ما را پرداخت خواهد کرد. در حال حاضر نیز پیگیر هستیم و به محض تامین بودجه این مطالبات پرداخت خواهند شد.

معاون سرمایه‌گذاری و اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری در خصوص بدهی‌های این صندوق نیز گفت: طبیعتا در مراودات خارجی با توجه به محدودیت‌های موجود مطالباتی ایجاد شده است که بزرگ‌ترین آن 120 میلیون دلار بدهی یک شخص به این صندوق در بخش پتروشیمی است که در دولت قبل ایجاد شده و در حال پیگیری آن هستیم.

شهشهانی تاکید کرد: با تلاش و پیگیری صندوق بازنشستگی کشوری در دو سال اخیر بیش از یک هزار میلیارد تومان از حقوق از دست رفته صندوق و بازنشستگان کشوری استیفا و به اموال و سرمایه صندوق بازگشته که شامل ملک، سهام، مطالبات و موارد دیگر بوده است؛ به همین میزان نیز حقوقی وجود دارد که پیگیر استیفا و بازگردانده شدن آن هستیم.