- اينورژن چيست؟
در شرايط عادي آب و هوايي، هواي گرم به سمت بالا و هواي سرد به‌دليل سنگيني به سمت پايين حركت مي‌كند. در شهر تهران در فصول سرد گاهي شرايط اقليمي باعث مي‌شود آسمان با پديده اينورژن روبه‌رو باشد و طبق آن هواي سرد بالا رود و در مقابل هواي گرم به سطوح پاييني نفوذ كند. اين شرايط موجب مي‌شود آلودگي هوا همراه گرما در سطح پايين باقي بماند و هواي آلوده از محيط زندگي بيرون نرود. از سويي براساس آخرين اندازه‌گيري منابع آلاينده در شركت كنترل كيفيت هواي تهران، 85درصد آلودگي هواي تهران و بسياري از كلانشهرها ناشي از منابع متحرك و 15درصد آن حاصل توليد منابع ثابت صنعتي و ساختماني است. بدين‌ترتيب خودروها با توليد روزي 2هزار تن گازهاي آلاينده آسمان تهران را خاكستري مي‌كنند. برقراري اينورژن و توليد هزاران تن آلودگي هوا در دي‌ماه سال گذشته موجب شده بود 24روز مستمر تهران با آلودگي هوا مواجه باشد.
- بسته پيشنهادي شهرداري
از زمان ورود دولت يازدهم، شهرداري تهران بسته پيشنهادي براي كاهش آلودگي هواي پايتخت مطرح كرد كه طبق آن بر راه‌حل‌هاي مطالعه شده تأكيد شده بود. يكي از آن راه‌حل‌ها اجراي طرح كاهش بود كه با ابلاغ وزارت كشور از ابتداي شهريور اجرايي شده و از چهارشنبه گذشته مرحله جريمه‌اي آن آغاز شد. در اين زمينه از سوي شهرداري تهران خبر رسيده كه اين بسته در مورد كنترل آلودگي هوا هم‌اكنون در كميسيون زيربنايي دولت در دست بررسي است.
- اهميت خروج فرسوده‌ها
علاوه بر طرح كاهش كه درصورت اجراي كامل مي‌تواند آلودگي هواي تهران را تا سالانه 405هزار تن كاهش دهد، محور ديگر براي كاهش آلودگي هوا تمركز بر خروج خودروهاي فرسوده است. هم‌اكنون ۴۲۰ هزار خودروي آلوده و فرسوده در تهران تردد مي‌كنند. در اين شهر ۱۲۰ هزار دستگاه خودروي فرسوده و حدود ۳۰۰ هزار دستگاه خودروي كاربراتوري توليد سال ۸۲ و قبل از آن وجود دارد كه ۱۰ درصد ناوگان خودرويي تهران را تشكيل مي‌دهند اما ۵۰ درصد از آلودگي هواي تهران را توليد مي‌كنند.
- آلودگي هوا و 600هزار متخلف
تهران حدود 3ميليون خودرو دارد كه 1.2ميليون آنها نياز به معاينه فني ندارند و در مقابل 1.2ميليون آنها معاينه فني گرفته‌اند. در اين ميان تنها 600هزار خودرو از گرفتن معاينه فني سر باز زده‌اند كه تردد آنها در محدوده زوج و فرد 50هزار تومان جريمه در پي دارد. اين 600هزار خودرو اگر روزانه به طور ميانگين 100كيلومتر تردد كنند و همه آنها دست‌كم استاندارد يورو2داشته باشند (كه بيشتر آنها كاربراتوري هستند و بسيار آلاينده) در هر كيلومتر 2.7گرم آلودگي توليد مي‌كنند كه اين عدد براي همه آنها در سال به 60هزار تن گازهاي آلاينده مي‌رسد. حال اگر اين 600هزار خودرو را كاربراتوري و فرسوده بدانيم، هر كدام‌شان در يك كيلومتر 40گرم آلودگي هوا توليد مي‌كنند كه اين عدد براي همه آنها به 876هزار تن مي‌رسد.
- هزينه سرسام آور
آلودگي هوا مي‌تواند منجر به بيماري‌هاي تنفسي، ريوي، ناراحتي‌هاي قلبي و سرطان شود. آلودگي هوا تنها يك عامل تهديد‌كننده سلامت نيست بلكه يك عامل عقب كشاندن كشورها‌ست. آلودگي هوا با افزايش ميزان مرگ‌ومير و بروز بيماري‌هاي متعدد منجر به كاهش كيفيت زندگي خواهد شد. در نتيجه آلودگي هوا با كاهش نيروي كار، سطح درآمد، بازدهي و اقتصاد را در اين كشورها كاهش مي‌دهد.
براساس گزارش بانك جهاني، هزينه آلودگي هوا در ايران معادل 3.2درصد توليد ناخالص داخلي برآورد شده است. از سويي ايران براساس سال معيار 2013، 997ميليارد دلار توليد ناخالص داخلي دارد. بدين‌ترتيب رقم هزينه كشورمان در آلودگي هوا براساس قيمت دلار فعلي، 80هزار ميليارد تومان در هر سال است كه با آن مي‌شود 20هزار واگن مترو خريد يا 900بوستان 60هكتاري ساخت يا 140نيروگاه احداث كرد و يا 60ورزشگاه 50هزار نفري براي مردم ساخت.
نظر شما