در لبنان 2ائتلاف سياسي بزرگ وجود دارد؛ ائتلاف 8مارس با محوريت حزبالله و ائتلاف 14مارس با محوريت حزب المستقبل كه مورد حمايت عربستان است. افزايش نفوذ حزبالله و ضعف جريان 14مارس در بعد داخلي و ضعف عربستان در مقابل ايران در سطح منطقهاي، موجب شد جريان المستقبل و در صدر آن سعد حريري، شرايط حزبالله را بپذيرد و از نامزد مورد نظر مقاومت حمايت كند.
شرايط پيش آمده، برتري حزبالله را در فضاي سياسي لبنان به اثبات ميرساند اما نبايد فراموش كرد در اين راستا نوعي توافق پشت پرده نيز ميان دو طرف اتفاق افتاده است. توافق اين بوده كه سعد حريري از نامزد مورد نظر حزبالله براي پست رياستجمهوري حمايت كند و در مقابل حزبالله هم حريري را براي رسيدن به پست نخستوزيري مورد حمايت قرار دهد. بنابراين در چارچوب اين توافق، امتيازي هم به حريري داده شده است.
حزبالله يك جريان ايدئولوژيك و اعتقادي است. اين گروه براساس اعتقادي كه به مقاومت دارد، مبارزه عليه اسرائيل را آغاز كرده و در اين مسير ثابتقدم مانده است. اما در مقابل، جريان السمتقبل، يك جريان اصيل و برخاسته از جامعه لبنان نيست بلكه جرياني است كه با استفاده از كمكهاي مالي عربستان در فضاي سياسي لبنان ايجاد شده است. از زماني كه قيمت نفت سقوط كرده و عربستان در جنگهاي متعددي در منطقه درگير شده، كمكهاي سعوديها به المستقبل نيز كاهش چشمگيري داشته است.
با شرايط جديد پيشآمده، اين جريان نتوانسته پايگاه اجتماعياش را در لبنان حفظ كند. انتخابات شوراهاي شهر، به خوبي بيانگر اين موضوع بود. المستقبل در بيروت از طريق ائتلاف با 5تا 6گروه سياسي ديگر موفق شد پيروز ميدان باشد و در شهر طرابلس كه دومين شهر بزرگ سنينشين لبنان است، انتخابات را واگذار كرد.
اين در حالي است كه پيش از اين، المستقبل در شهرهاي سنينشين هميشه برنده انتخابات بوده است. ضعف جريان المستقبل هم در انتخابات پارلماني و هم در انتخابات شوراهاي شهر به خوبي عيان بود. اكنون در شرايطي كه المستقبل، پايگاه اجتماعي و جايگاه گذشتهاش در لبنان را از دست داده، سعد حريري با سازش با جريان 8مارس، سعي دارد خود را حفظ كند؛ چرا كه اگر امروز امتيازي كه به او داده شده را نپذيرد، مشخص نيست در آينده بتواند امتيازي از طرف مقابل بگيرد.
توافق اخير ميان حزبالله و جريان المستقبل، تحولي در دستهبنديها و ائتلافسازيها در لبنان ايجاد خواهد كرد. در سمت جريان 8مارس، نبيه بري به توافق ميان حزبالله و سعد حريري معترض شد. در سمت مقابل در جريان 14مارس نيز افرادي چون فؤاد سنيوره و برخي چهرههاي حزب المستقبل معترض شدند و اعلام كردند به گزينه مورد نظر حزبالله و سعد حريري رأي نخواهند داد. اين نشان ميدهد كه توافق اخير حزبالله و حريري، سرآغاز ريزشهايي در دو طرف خواهد بود كه ائتلافبنديها را دستخوش تغيير خواهد كرد. بنابراين، شرايط بعد از برگزاري انتخابات رياستجمهوري طي هفته آينده، با شرايط پيش از آن بهطور حتم متفاوت خواهد بود.
اما فارغ از بحث صفبنديهاي سياسي در لبنان، حمايت سعد حريري از گزينه مورد نظر حزبالله پس از 2سال چانهزني، بهمعناي آن است كه حزبالله بزرگترين بازيگر سياسي لبنان است كه رئيسجمهور را تعيين ميكند. اين مسئله بهطور حتم آيندهاي متفاوت براي لبنان رقم خواهد زد. زماني كه حزبالله بهعنوان قدرت سياسي برتر در لبنان ظهور و بروز پيدا كند، شرايط سياسي جديدي ايجاد خواهد شد كه حزبالله محور آن خواهد بود.
- كارشناس خاورميانه
نظر شما