درآمد ۳۰۰ میلیارد تومانی دفترخانه‌ها از سند خودرو

مدتي قبل پايگاه اطلاع‌رساني كانون سردفتران و دفترياران به نقل از محمدرضا دشتي‌اردكاني اعلام كرد كه 7هزار و 98دفتر اسنادرسمي در سراسر كشور فعال هستند و 842ميليارد تومان بابت ماليات نقل و انتقال و حق‌الثبت تنظيم اسناد قطعي و وكالت براي فروش انواع خودرو و وسايل نقليه موتوري دريافت شده است. به‌گفته وي از مبلغ‌ فوق 280ميليارد تومان بابت حق‌الثبت و 561ميليارد تومان بابت ماليات نقل و انتقال بوده كه به موجب ماده42 قانون ماليات بر ارزش افزوده مصوب1387و ماده10 قانون تنظيم برخي از مقررات مالي دولت مصوب1384، وصول ماليات و حقوق دولتي مذكور هنگام تنظيم اسناد قطعي و وكالت بابت فروش خودرو برعهده دفاتر اسنادرسمي محول شده است.

براساس توضيحات دشتي اردكاني از 280ميليارد تومان حق‌الثبت، 117ميليارد و 600ميليون تومان به‌حساب جمعيت هلال احمر و 22ميليارد و 400ميليون تومان به‌حساب شهرداري واريز مي‌شود.

• درآمد سردفتران

كانون سردفتران نه در آن خبر و نه پيش از آن هرگز به ميزان درآمد خود از محل صدور سندهاي خودرو اشاره نكرده و پيگيري‌ها براي اعلام رسمي اين مبلغ نيز بي‌نتيجه مانده است.اما به استناد آمار اعلام شده از سوي رئيس كانون سرفتران و دفترياران مبني‌بر تنظيم 2ميليون و 585هزار فقره سند قطعي خودرو در سال94 و با درنظر گرفتن مبلغ 400هزار تومان به‌عنوان ميانگين هزينه نقل و انتقال هر خودرو در سال94 و با يك حساب سر انگشتي مي‌توان گردش مالي دفترخانه‌ها از نقل و انتقال خودرو را دست‌كم هزار و 34ميليارد تومان تخمين زد.

جدولي كه توسط كانون سردفترداران از جزئيات درآمد‌هاي مربوط به سند منتشر شده است، 9ستون دارد. در يك ستون نام خودرو‌ها و ستون بعدي جمع مبلغ سند آمده است.يك ستون ديگر از اين جدول جمع ماليات يك درصد سند و ستون ديگر نيز جمع حق‌الثبت سند است. مبالغ مندرج در اين ستون‌ها همانگونه كه در قانون آمده و رئيس كانون نيز توضيح داده، به دولت تحويل مي‌شود. براساس‌ جدول اعلامي از سوي اين كانون براي سال94 مجموع درآمد از ماليات 561ميليارد تومان و ميزان درآمد‌ها براي حق الثبت نصف اين مبلغ يعني 280ميليارد تومان بوده است كه اين به‌حساب جمعيت هلال احمر و حساب شهرداري واريز مي‌شود. ستون بعدي از اين جدول نيز مربوط به ماليات بر ارزش افزوده است كه مطابق قانون دريافت مي‌شود و به اين كانون تعلق نمي‌گيرد. يك ستون ديگر هم با عنوان «هزينه سند الكترونيك» آمده كه به‌طور ثابت و براي همه خودرو‌ها مبلغ 5هزار تومان است كه در تخمين مبلغ درآمد كانون سردفتران اين ستون و جمع مبالغ آن را ناديده مي‌گيريم.

اما 2ستون ديگر يعني «سهم كانون» و «دريافتي سردفتر» مواردي هستند كه مي‌توانند به تخمين درآمد كانون‌ها از محل صدور سند كمك كنند.ميزان اين دو ستون يعني «سهم كانون» و «دريافتي سردفتر» براي هر خودرو برابر است و البته درخودروهاي مختلف تغيير مي‌كند.

تغيير اين مبلغ نيز با قيمت خودرو رابطه معكوس دارد؛يعني هرچه قيمت خودرو بالاتر برود اين مبلغ كمتر شده و هر چه قيمت خودرو و مدل آن پايين‌تر بيايد اين مبلغ افزايش مي‌يابد.به اين ترتيب كانون سردفترداران در سال1395 از يك خودرو ماكسيما 10درصد براي سردفتر و 10درصد هم براي كانون و نماينده ثبت و كاركنان و... دريافت كرده است كه به حدود 370هزار تومان از يك ميليون و 800هزار تومان مجموع هزينه سند مي‌رسد. اين كانون اما از خودرو پيكان براي سردفتر بيشترين مبلغ يعني 8/21درصد و همين ميزان را هم براي كانون و نماينده ثبت و كاركنان و... دريافت مي‌كند كه در مجموع به حدود 80هزار تومان مي‌رسد.

بيشترين رقم‌هاي دريافتي براساس اين جدول مربوط به همين خودروي پيكان با 43.5درصد (درمجموع براي سردفتر و سهم كانون) و كمترين آنها 8.2درصد براي بنز S500 (درمجموع براي سردفتر و سهم كانون) است.اما اگر قرار باشد خودروهاي لوكس و كم مشتري مانند بنز و بي.ام.دبيلو را منها كنيم و سراغ خودروهاي پرتيراژ و پر مشتري برويم مي‌توان به يك عدد تخميني دست يافت. با جمع 19مورد خودرو پرتيراژ در اين ليست(شامل انواع پژو، پرايد، سمند، ال90، رانا،‌ام.وي.ام.‌ پيكان، ليفان، مگان، زانتيا و حتي خودورهايي مانند ماكسيما و ويتارا) ميانگين متوسط دريافتي توسط سردفتر 13.8درصد است كه با درنظر گرفتن همين مبلغ براي ستون ديگر اين جدول (سهم كانون و كاركنان) به دو برابر يعني 28درصد افزايش مي‌يابد. به اين ترتيب هر سندي كه براي هر خودرو در اين دفاتر صادر شود، به‌طور ميانگين 28درصدش به كانون سردفتران (سردفتر و كاركنان و...) خواهد رسيد.

اگر گردش مالي هزار و 34ميليارد تومان براي اين كانون را ملاك قرار دهيم، 28درصد اين عدد حدود 290ميليارد تومان خواهد بود.به اين ترتيب مي‌توان حدس زد كانون سردفتران براي فعاليت 7هزار و 98دفتر خود در طول سال نزديك به 290ميليارد تومان درآمد داشته است. اگر اين عدد را بر تعداد دفاتر تقسيم كنيم، در دفتر كانون ثبت اسناد در هر‌ماه حدود 3.5ميليون تومان فقط از محل صدور سند، درآمد داشته است.

• كانون سردفتران پاسخگو نيست

حتما اين مبالغ تخميني و غيردقيق است اما پس از آنكه سايت كانون سردفتران از واريز مبلغ 842ميليارد تومان حقوق دولتي بابت 2ميليون و 585هزار فقره سند قطعي خودرو و يك ميليون و 46هزار فقره وكالت براي فروش خودرو خبر داد، اين ابهام از سوي خوانندگان همشهري مطرح شده كه چرا ما بايد حق عضويت سردفتران در يك تشكل صنفي را بپردازيم ودوم اينكه چرا بايد از هر سند 14.4درصد سردفتر درآمد داشته باشد؟ براي شفاف‌سازي، ابهامات مطرح شده از سوي مخاطبان را طي نامه‌اي در 25مهر‌ماه به رياست محترم كانون سردفتران منعكس و خواستار اعلام ميزان درآمد كانون و دفترخانه‌داران بابت نقل و انتقال خودرو شديم كه پس از گذشت حدود 2هفته هنوز پاسخي از كانون دريافت نشده‌ است.