تغييرات در وزارت ورزش و جوانان از يك هفته قبل كليد خورده و به زودي، بر اساس آنچه نزديكان به وزير ورزش جديد مي‌گويند مديران جديد جايگزين مديران فعلي دستگاه ورزش مي‌شوند. شنيده‌ها حاكي از آن است كه تقريبا اكثر معاونت‌هاي اين وزارتخانه و همچنين برخي سرپرستان و روساي فدراسيونها به عنوان محتمل‌ترين نفرات براي ورود به داستان پرحاشيه «عزل و نصب‌ها» مورد نظر مسعود سلطاني‌فر هستند. در اين ميان اما عدم توجه به برخي مراكز مديريت ورزش كه در اصطلاح ورزشي «پايه‌گذار» ساخت قهرمان محسوب مي‌شوند، مي‌تواند پاشنه آشيل عملكرد ناموفق وزارت فعلي ورزش لقب بگيرد. عين اتفاقي كه در نهايت در وزارت تحت مديريت محمود گودرزي به عنوان دلايل موفقيت و عدم موفقيت وزير مطرح شد. برخي منابع خبري، عدم پيشرفت و حتي عقبگرد ورزشي استانهاي بزرگ نظير تهران را يكي از مباحثي عنوان ميكنند كه از سوي دولت به گودرزي گوشزد و در نهايت منجر به نااميدي دستگاه اداره‌كننده كشور از سياست‌هاي وزارت ورزش شد. عين اين شرايط حالا براي وزير جديد ورزش مطرح است و بي‌توجهي به گذشته تلخ، شرايط حال بي‌تفاوت و آينده‌اي نامعلوم در ورزش پايتخت مي‌تواند نمره پاييني براي وزارت ورزش محسوب شود.
همشهري ورزشي، مستنداتي را در اختيار دارد كه نشان ميدهد شرايط فعلي ورزش در استان تهران، نيازمند تغييراتي اساسي در شيوه تصميمگيري و برنامه‌ريزي است. استاني كه تا چند سال قبل، عنوان نخستش در مسابقات كشوري، امري عادي بود و حالا در ميان سه استان برتر كشور هم قرار ندارد. استاني كه زماني اكثر قهرمانان تيم‌هاي ملي را پرورش مي‌داد و حالا ورزشكارانش در ميان انبوهي از قهرمانان شهرستاني، تعداد اندكي هستند. بر اساس اين مستندات، هم اكنون اداره بسياري از اماكن ورزشي از حوزه اختيارات اين اداره كل خارج شده، برخي از اماكن مهم در حالت نيمه فعال قرار دارد و بسياري از ورزشكاران استان هم تمايلي به همكاري با شهر خود براي حضور در تيم‌هايشان ندارند. اتفاقي كه در حالت معمول مي‌تواند عنوان «ورزش ورشكسته» را به استان تهران اطلاق كند.
- المپيادي براي رفع تكليف يا 2020؟
مديركل فعلي تربيت بدني تهران در بدو ورود به ساختمان اين اداره در خيابان استقلال از هدف گذاري فاخري گفت كه بر اساس آن ورزشكاران تهراني در المپيك2020 در اكثر تيم‌هاي ملي حاضر خواهند بود و بسياري از افتخارآفريني‌هاي المپيكي‌مان، مديون اهالي تهران ميشود. ادعايي كه بايستي بر اساس آن، برنامه‌ريزي مدون نيز انجام مي‌شد. در مهم‌ترين اقدام از سوي اداره كل، مسابقات المپياد ورزشي استان تهران كه تا يكسال قبل با نظم مشخص و حضور ورزشكاران در بسياري از رشته‌هاي ورزشي در حال انجام بود با افت فاحش در تعداد تيمها، رشته‌ها و ورزشكاران همراه بود و اين موضوع، در تضاد با آمال و آرزوهاي مطرح شده از سوي مسئولان اداره كل بود. بر اساس مشاهدات و اذعان كارشناسان و رسانه‌ها دومين دوره از المپياد نوجوانان استان تهران كه از دوازدهم آبان آغاز شده برخلاف سالهاي قبل رونق هميشگي را نداشته و مورد استقبال قرار نگرفته است. اين موضوع در كنار حذف بسياري از رشته‌ها، نشان از بي‌علاقگي مسئولان استان به حضور پرتعداد استعدادهاي ورزشي در اين المپياد داشت. اصغر زرگر، رئيس گروه توسعه ورزش قهرماني و حرفهاي استان تهران در اين خصوص توجيه جالبي را ارائه ميدهد: «قبول دارم كه تعداد ورزشكاران و تيمها به نسبت ادوار قبل كمتر بود ولي اداره كل براي اين منظور دليل قانع كنندهاي داشت. هدف ما توجه به رشته‌هاي پرمدال المپيكي بود و به همين دليل بيشتر به اين رشته‌ها توجه كردهايم و بقيه رشته‌ها را در نظر نگرفتيم.»
حذف يكدفعه بسياري از رشته‌ها با اين عنوان كه جايي در المپيك بعدي ندارند، به يكباره باعث حذف تعداد زيادي از ورزشكاران داراي استعداد در تهران بود. ورزشكاراني كه مي‌توانستند در المپيادهاي كشوري، تهران را از رتبه‌هاي مياني جدول به پله‌هاي بالايي برسانند. در اين زمينه به نظر مي‌رسد اداره كل، صرف تلاش براي ساخت چند قهرمان، از اساس توجه به ورزش براي «همه ورزشكاران» را از دستور كار خارج كرد.
علي صادقزاده، قهرمان پارالمپيكي اهل تهران در خصوص برخي رفتارهاي خارج از عرف در ورزش تهران و بعد هم شعارهاي مردم پسند براي حمايت از المپيك و برنامه ريزي براي المپيك بعدي به همشهري ورزشي مي‌گويد: «وقتي اداره كل ورزش تهران براي مدال آوري ما در پارالمپيك لندن تنها 50هزار تومان پاداش در نظر مي‌گيرد ديگر چه بگويم؟ واقعيت ورزش در تهران اين است كه عين خيالشان نيست ورزشكاران با چه شرايط سختي براي كشور مدال مي‌آورند و تنها يك هفته قبل از مسابقات در كنار ما هستند و بعد از آن خبري از كسي نيست.»
اين ملي پوش كه چهار پارالمپيك را تجربه كرده مي‌گويد مسئولان تهران ورزش را فراموش كرده‌اند. او تاكيد دارد: «واقعا نمي‌دانم چرا اداره كل ورزش و جوانان تهران كه مسئول مستقيم ورزش اين استان است همه كس را فراموش كرده است؟ مگر ما چند ورزشكار تهراني داشتيم كه در المپيك و پارالمپيك مدال آوري كردند؟ براي آنها چه كار كرده‌اند؟ برويد استانهاي ديگر را ببينيد. حداقل به ورزشكارشان احترام مي‌گذارند؛ اتفاقي كه در تهران نميافتد.»
- وضعيت نابسامان اماكن ورزشي
اين، همه مشكلات فعلي ورزش در تهران نيست. بسياري از همين ورزشكاراني كه با تصميم اداره كل تربيت بدني از المپياد كنار گذاشته شدند، حالا با بحران جدي ديگري هم روبه رو هستند و آن، بحران محلي براي ورزش است. موضوعي كه به مشكلي ديگر براي اداره كل تربيت بدني تهران تبديل شده و آنطور كه خود مديران اداره كل مي‌گويند، همچنان لاينحل باقي مانده است! بر اساس تاييد خود اداره كل، بسياري از اماكن ورزشي سطح تهران در اختيار گروه‌هايي است كه حاضر به بازپس دادن اين مجموعه‌ها به اداره كل نيستند و بر همين اساس، با مديريتي سليقه‌اي اداره مي‌شوند. بسياري از همين اماكن ورزشي كه در چندسال گذشته در اختيار برخي افراد و گروه‌ها قرار گرفتهاند وضعيت مناسبي هم ندارند و تنها از آنها استفاده شده است و اكنون نگراني زيادي درباره احتمال تخريبشان وجود دارد. ضمن اينكه به فرض بازپس گيري اين مجموعه‌ها، براي ترميم و بازسازي آنها نيز بودجه و برنامه مشخصي وجود ندارد. در اين ميان بنا به اظهارات رضا گل محمدي مديركل تربيت بدني استان تهران، چند مجموعه ورزشي نيمه كاره نيز همچنان در صف انتظار براي تكميل و آغاز به كار هستند و براي آنها هم البته برنامه مشخصي هنوز وجود ندارد.
رئيس گروه توسعه ورزش قهرماني و حرفهاي استان تهران با تاييد اين موضوع به همشهري ورزشي گفت: «طبق قانون، براي واگذاري اماكن دولتي به بخش خصوصي مزايده هايي انجام مي گيرد و اين اماكن به برنده مزايده واگذار مي شود. در اين بين برخي از افراد به تعهداتشان عمل نمي‌كنند و اداره كل تلاش ميكند مكان را پس بگيرد. اتفاقي كه كاري به شدت سخت محسوب ميشود چراكه مالكان فعلي، عليرغم كمكاري‌شان مدعي‌اند كه در مزايده انتخاب شده‌اند و بر اساس قانون نمي‌توانيم آنها را بيرون كنيم؛ نمونه اين موضوع سالني در يكي از مجموعه‌هاي پرمخاطب تهران. اين مجموعه در اختيار فردي بود كه فقط از مجموعه استفاده مي‌كرد و به تعهداتش هم عمل نمي‌كرد. اين موضوع تبديل به يك بحران شده بود و بالاخره توانستيم آن را پس بگيريم. اما زماني كه سالن در اختيارمان قرار گرفت متوجه شديم كه براي بهسازي و بازسازي اش نياز به يك ميليارد ريال بودجه است!» اداره كل تربيت بدني در اين موضوع، نه توان بازپس گيري اماكن متعلق به خود را دارد و نه به فرض بازپس گيري، توان بازسازي و استفاده مجدد. و اين دور باطل را در كنار نحوه حضور شائبه برانگيز برخي افراد و مجموعه‌ها در مزايده‌هاي ورزشي قرار دهيد تا متوجه اوضاع وخيم اين بخش از نظارت و مديريت در ورزش پايتخت شويد.
الهه احمدي بهترين تيرانداز ايران و يكي از افتخارآفرينان كاروان ورزشي كشور در المپيك لندن و ريو با اشاره به نبودن امكانات مناسب در سطح تهران براي ورزشكاران در اين خصوص مي‌گويد: «ورزشكاران تهراني با اينكه هميشه گفته ميشود امكانات زيادي دارند اما مظلوم واقع شده‌اند. استان تهران و خود پايتخت نياز به رسيدگي بيشتري دارد چراكه تعداد جوانان زيادي هم دارد كه به ورزش علاقه دارند اما هيچوقت اين اتفاق نيفتاده است.»
احمدي با اشاره به جمعيت بالاي استان تهران و استعدادهاي پايتخت مي‌گويد: «نبايد مظلوميت ورزش تهران ادامه دار شود. استعداد و پتانسيل اين استان زياد است و با حمايت از ورزشكاران و ايجاد فضاي ورزشي مناسب از آنها مطمئنا سهم تهران در مسابقات برون مرزي و كشوري بيشتر ميشود. به نظرم مسئولان بايد از تمام توانايي خود استفاده كنند و از اين پتانسيل به بهترين شكل بهره ببرند. بايد در سطح شهر مجموعه‌هاي ورزشي ايده‌آلي ايجاد شود تا ورزشكاران بيشتري در آنجا تمرين كنند. صراحتا بايد بگويم با اين محدوديت‌ها موفقيتي حاصل نمي‌شود.»
اداره كل تربيت بدني استان تهران در آخرين تصميم خود، كميسيون ماده88 را مامور تلاش براي حل اين بحران كرد. ماده‌اي كه بر اساس آن، اداره كل را موظف ميكند تا اداره اماكن ورزشي را با استفاده از واگذاري قانوني و بابرنامه به بخش خصوصي و درآمدزايي براي ورزش پايتخت در دستور كار قرار دهد. كميسيون ماده88 هم طبق بند44 قانون اساسي ايجاد و اعضاي كارگروه آن نيز معرفي شدند اما نه تنها در رسيدن به اهداف خود موفق نبودند بلكه اكنون با چالش‌هاي زيادي مواجه هستند. يكي از اصلي‌ترين مشكلات ماده88 همان موضوع متعهد نبودن افرادي است كه ورزشگاه‌ها را در اختيار گرفتهاند. بسياري از اماكن ورزشي استان قبلا در اختيار برخي افراد خاص قرار گرفته و اكنون كه اداره كل ورزش مي‌خواهد آنها را پس بگيرد و در اختيار بخش خصوصي با شرايط بهتر قرار دهد با مخالفت همان افراد مواجه شده است و نمي‌تواند كاري انجام دهد. نمونه بارز اين اتفاق يكي از استخرهاي تهران بود كه در اختيار شخصي قرار داشت كه پاسخگوي تعهداتش نبود و مشكلات زيادي ايجاد كرده بود تا جايي كه استخر مدتي هم تعطيل شد. بعد از بازپس گيري هم مشخص شد وضعيت درستي ندارد و بايد بازسازي شود. به راحتي مي‌توان گفت اداره كل ورزش و جوانان تهران كه طبق قانون مسئوليت‌هاي محدودي در استان تهران دارد نمي‌تواند به خوبي كارهاي خودش را پيش ببرد و حتي در مديريت اماكن خود به مشكل خورده است.
- نظارت ضعيف مسئولان
نكته جالب توجه ديگر آنجاست كه مسئولان اداره كل ورزش و جوانان استان تهران به جاي حل مشكلات و پاسخگويي مناسب درباره تصميماتشان بيشتر به بهانه تراشي و توجيه مشغولند. اينكه طبق قانون بايد اماكن دولتي به بخش خصوصي واگذار شود مساله‌اي درست است اما اينكه بسياري از اين اماكن در سطح پايتخت با مشكلات زيادي مواجه شده‌اند يا برنده‌هاي مزايده به تعهداتشان عمل نمي‌كنند، اينكه اماكن ورزشي تخريب شده و نياز به بازسازي دارند به مساله وظيفه نظارت اداره كل ورزش و جوانان تهران بازمي‌گردد. برگزاري مزايده‌اي كه خودش هم شائبه‌برانگيز است، واگذاري كامل مجموعه به فرد يا گروهي و بعد كنار ايستادن و تماشا كردن كاري است كه هر كسي مي‌تواند در ورزش تهران انجام دهد. در اين بخش انتظار جامعه ورزش اين است كه مسئولان ورزش پايتخت در بحث نظارتي كار قابل توجيهي انجام دهند و جلوي بسياري از اين اتفاق‌ها را بگيرند.
زرگر درباره اين موضوع به اصل اين قانون اشاره دارد كه شخصا با آن موافق نيست. او درباره ماجراي واگذاري اماكن دولتي به بخش خصوصي نكته عجيب ديگري را به همشهري ورزشي گفت: «تاسف بار اين است كه چون همه اماكن ورزشي‌مان را واگذار كردهايم براي برگزاري همين المپيادهاي استاني بايد سالن‌هاي خودمان را اجاره كنيم! با اين شرايط طبيعي است كه ورزش توسعه پيدا نمي‌كند. ما در يك بخش ديگر هم نتوانستيم كاري انجام بدهيم. فردي در مزايده برنده ميشود و ما متوجه مي‌شويم كه براي واگذاري گزينه مناسبي نيست. اگر مجموعه ورزشي را به او واگذار نكنيم مي‌تواند از ما شكايت كند چون قانون به نفع اوست. ما هم نمي‌توانيم در مقابلش كاري انجام دهيم.»
- پي نوشت: همشهري ورزشي در گزارش‌هاي تكميلي در اين خصوص، طي روزهاي آينده به مرور وقايع و شايعات پيرامون نحوه برگزاري رقابت‌هاي ورزشي و نظارت فني بر اين مسابقات و همچنين فرآيند قابل بحث عزل و نصب مديران ارشد اين اداره كل خواهد پرداخت.
نظر شما