دکتر محمد صالح صدقیان در گفت‌و‌گو با ایسنا با اشاره به حل بحران ریاست جمهوری لبنان پس از بیش از دو سال شرایط فعلی این کشور را این‌چنین توصیف کرد: لبنان از قدیم به دماسنج جهان عرب شهره بود و همواره تحلیل‌گران این کشور را بازتاب وضعیت سیاسی کشورهای عربی می‌دانستند. اکنون هم می‌توان روی این گزاره حساب کرد و این‌چنین گفت که بحران خلآ ریاست جمهوری در لبنان ناشی از بحران‌هایی است که طی سال‌های اخیر در کشورهای عربی چون سوریه، لیبی، عراق و یمن شاهد بوده‌ایم.
صدقیان در ادامه به ادعاهایی اشاره کرد که بیان می‌کنند ایران وعربستان در مساله ریاست‌جمهوری و خلأ آن در لبنان نقش داشتند.
او تشریح کرد: عربستان در نتیجه به این موضوع رسید که باید خسارت‌هايی را که در عراق، یمن و سوریه متحمل شده است در لبنان جبران کند. این را می‌توان از پذیرفتن نامزدی میشل عون، از سوی سعد حریری دریافت. بعید است که حریری به تنهایی این موضوع را مدیریت کرده باشد و در این مساله چراغ سبز عربستان به خوبی قابل مشاهده است.
خبرنگار روزنامه الحیاة که این روزها از مقر خود در لندن در بیش از پنج نقطه جهان منتشر می‌شود بحث خود را چنین ادامه داد: میشل عون قطعا به این شرط رئیس جمهور شد که سعد حریری نخست وزیر شود واین موضوع به نظر من بیان‌گر این است که عربستان در سیاست‌های خود در کشورهای عربی به بن بست رسیده و با گام برداشتن برای حل بحران لبنان تلاش دارد این سیاست‌های خود را به نحوی بپوشاند.
صدقیان همچنین تاکید کرد که انتخاب میشل عون به عنوان رئیس‌جمهور برای تمامی طرفین درگیر در لبنان اعم از حزب الله بسیار خوب بوده هرچند که در کوتاه مدت انشعاب‌هايی را در میان سنی‌ها از جمله گروه سعد حریری ایجاد کرد.
او در ادامه از تشکیل کابینه و اعلامیه نخست‌وزیری به عنوان مشکل پیش روی لبنان یاد و عنوان کرد: قبل از تشکیل کابینه در لبنان نخست‌وزیر باید بیانیه‌ای منتشر کند که حاوی اختیارات نخست وزیر، خطوط قرمز این کشور و سایر مسائل است. حزب الله هم از جمله مسائلی است که در این بیانیه اختیارات وخطوط قرمزش مشخص می‌شود.
تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی لبنانی مدعی شد که این خطوط قرمز در مقابل حزب الله سه مساله از جمله سلاح مقاومت، مبارزه با اسرائیل و سومین شرط احتمالی تحت عنوان مبارزه با گروه‌های ترویستی برون مرزی را در بر خواهد گرفت.
او تاکید کرد: اگر این مفاد در بیانیه نخست‌وزیری مطرح نشود قطعا کابینه شکل نمی‌گیرد و اکنون سوال اینجاست که آقای حریری این مفاد را خواهد پذیرفت یا خیر.
خبرنگار روزنامه الحیاة سپس به نقش عربستان در سوریه پرداخت و عنوان کرد: در سوریه وضعیت کاملا روشن است. در حال حاضر هیچ کشوری نمی‌گوید که از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند اما عربستان تاکنون نتوانسته این ادعاها را مستدل رد کند که پول‌هایی که از عربستان به سمت گروه‌های تروریستی سوری سرازیر می‌شوند از سوی برخی افراد و موسسات داخلی عربستان بوده است.
در واقع همچنان گمان می‌رود که این مبالغ احتمال دارد که از سوی دولت ریاض به سوریه و تروریست‌های این کشور ارسال شده باشد.
صدقیان با این حال تاکید کرد که موضع عربستان در میدان سوریه با توجه به افشاگری‌های اخیر ویکی لیکس مبنی بر ارائه کمک‌های مالی ریاض و قطر به هیلاری کلینتون چندان قوی نیست. این مسائل اکنون برای عربستان بسیار سنگین شده است و دلیل کوتاه آمدن ریاض در لبنان هم کاستن از این بار سنگین است.
تحلیل‌گر لبنانی موسسه اسیس در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره آغاز عملیات آزادسازی رقه و ادامه عملیات آزادسازی موصل توضیح داد: در سوریه به ویژه رقه مشکل آمریکا تاکنون نداشتن نیروی زمینی بوده است وباید باور کنیم که کردها هم که از همپیمانان آمریکا محسوب می‌شوند چه از نظر قدرت وچه از نظر تعداد کافی نیستند و علاوه بر این محل اختلاف واشنگتن و آنکارا نیز بوده‌اند. این را می‌توان با ورود روسیه به سوریه مقایسه کرد آن هم در صورتی که مسکو چندین نیروی زمینی از جمله ارتش سوریه، حزب الله و برخی نیروهای ایرانی و عراقی را در اختیار داشت. اما آمریکا از ابتدا با تشکیل ائتلاف بین‌المللی تلاش کرد به پیشرفت‌هایی دست یابد منتها تاکنون به تنهایی در این امر موفق نبوده است.
صدقیان خاطرنشان کرد که قدرتمندتر کردن کردها از سوی آمریکا به دلیل مخالفت ترکیه ممکن نخواهد بود چرا که هر کسی می‌داند حساب کردن روی هر یک از گروه‌های درگیر در جنگ سوریه به این معنی است که این گروه‌ها در آینده سیاسی این کشور نقشی را خواهند پذیرفت.
او سپس به عملیات آزادسازی رقه و حضور نیروهای سوریه دموکرات در این عملیات اشاره و اظهار کرد: نیروهای سوریه دموکرات بعید است بتوانند در عملیات رقه به پیشروی‌هایی دست یابند اول این‌که محدود هستند و دوم این‌که باید در نظر گرفت حمله و پیشروی در رقه به عنوان پایتخت داعش چندان هم آسان نیست. به این ترتیب بعید می‌دانم که گروه‌های کوچکی چون سوریه دموکرات بتوانند این شهر را آزاد کنند.
خبرنگار روزنامه الحیاة سپس به اتفاق‌هايی اشاره کرد که طی عملیات موصل رخ داد و در آن از داعشی‌ها خواسته شد تا صورت‌های خودرا بتراشند، لباس قبایل بپوشند و لابه لای جمعیت خود را به جایی برسانند.
او ازدر اين‌باره گفت: به این ترتیب تنها شاهد جایگزینی نیروها با یکدیگر خواهیم بود. مانند اتفاقی که هنگام ورود ترکیه به شمال سوریه رخ داد و طی آن نیروهای ترک خود را جایگزین نیروهایی کردند که در جرابلس و حاشیه رود فرات مستقر شده بودند.
صدقیان تاکید کرد که عملیات فعلی موصل با عملیات رقه بسیار متفاوت است چرا که در عملیات موصل نیروهای متعددی متشکل از ارتش و پلیس عراق و حشد شعبی، کردها، نیروهای ائتلاف و نیروهای قبال سنی حضور دارند. او می‌گوید: فقط می‌توانم امیدوار باشم که شاید در این میان و هم‌زمان با حمله چندین گروه کوچک به رقه نقشه‌ای در کار باشد. اگر همان‌طور که گفتم طرح جایگزینی پیش برود به راحتی می‌توان گفت که شرایط در سوریه بیش از این بحرانی خواهد شد.
او در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر احتمال پایان پذیرفتن بحران سوریه در میان مدت عنوان کرد: نظر من درباره بحران‌های جهان عرب این است که جهان عرب یک بدن بیمار دارد که از چندین عارضه رنج می‌برد و اکنون مردم کشورهای عربی به دلیل سال‌ها محرومیت در تلاش اند تا از دولت‌ها و احزاب سیاسی انتقام بگیرند. این جور انتقام‌گیری‌ها پیش بینی آینده کشورهای عربی را دشوار می‌کند.
این تحلیل‌گر لبنانی خاطرنشان کرد: به اعتقاد من بدن بیمار جهان عرب وقتی دچار زخم شود بهبود نمی‌یابد. بلکه تنها می‌توان زخم آن را مدیریت کرد.
صدقیان این مساله را با رژيم صهيونيستي مرتبط دانست و تاکید کرد: بحران‌های کشورهای عربی و خاورمیانه تنها در دو حالت خوب می‌شود. یا اسرائیل نابود شود یا این کشورها با اسرائیل به صلح برسند. اگر صلح و نابودی اسرائیل در چشم انداز این کشورها نباشد این مشکلات به هر نحوی ادامه خواهند داشت.
این تحلیل‌گر مسائل خاورمیانه از بحران لبنان در پی جنگ داخلی این کشور به عنوان زخمی درمان نشده یاد و اظهار کرد: پس از آن سال‌ها تاکنون بحران لبنان همچنان حل نشده است و مقام‌هاي لبنانی تنها توانسته‌اند بحران این کشور را مدیریت کنند.
صدقیان همچنین تاکید کرد که نسبت به حل بحران سوریه خوشبین نیست و ممکن است که داعش این کشور را ترک کند اما عنصر دیگری جای آن را خواهد گرفت و حتی در صورت تشکیل دولت جدید بحران این کشور حل نشده بلکه تنها مدیریت خواهد شد.
محمد صالح صدقیان، خبرنگار و تحلیل‌گر لبنانی در ادامه به شرایط در یمن و تاثیر عربستان در این کشور اشاره و عنوان کرد: در یمن ما درباره مردمی صحبت می‌کنیم که زجر کشیدند، آزادی نداشته‌اند و از مشارکت در دولت محروم بوده‌اند. این حوثی‌ها هستند که سال‌ها شاهد استبداد بوده‌اند و در سطوح پایین جامعه نگه داشته شده بودند. این گروه‌های مردمی اکنون با سلاح و مدیریت روی کار آمده‌اند و کسی نمی‌تواند جلوی آنها را بگیرد چون مطالباتی دارند. عربستان همواره گمان می‌کرد که این جنگ را طی شش ماه پایان خواهد داد و آمریکایی‌ها را نیز با همین وعده وارد این جنگ کرد. اما مردم یمن اکنون مطالباتی دارند.
او سپس به اهمیت یمن برای عربستان پرداخت و اظهار کرد: یمن برای عربستان یک موقعیت استراتژیک دارد. چرا که در جنوب این کشور بر تنگه باب المندب اشراف دارد و تنها کشوری است که جز کشورهای شورای خلیج فارس نیست. اگر در نظر بگیریم که شمال عربستان شیعیان عراق هستند و جنوب عربستان هم به دست حوثی‌ها که شیعه هستند بیفتد می‌توان نتیجه گرفت که عربستان از نظر سیاسی اکنون در بحرانی بزرگ قرار دارد.
در حال حاضر نه عربستان حاضر است در جنگ یمن کوتاه بیاید و نه خود حوثی‌ها و انصارالله حاضرند با توجه به تمام هزینه‌هایی که داده‌اند و با توجه به این مساله که چیزی برای از دست دادن ندارند از جنگ کنار بکشند.
خبرنگار روزنامه الحیاة پیش‌بینی کرد که ریاض باید از ابتکار عمل‌های ولد شیخ احمد، نماینده سازمان ملل در امور یمن استقبال کرده و به نوعی یمنی‌ها را برای پایان جنگ راضی کند.
او با این حال از مناقشه ایران و عربستان به عنوان دومین مشکل اصلی منطقه یاد و تاکید کرد: اگر ایران و عربستان حاضر به مذاکره با یکدیگر شوند بسیاری از مشکلات منطقه حل می‌شود و من اطمینان دارم که این دو کشور به عنوان قدرت‌های منطقه چه امروز چه فردا چه سال دیگر با یکدیگر باید مذاکره کنند. مذاکره این دو کشور و بیان شفاف مطالبات هرکدام با وجود اختلافات، می‌تواند به مدیریت شرایط بحران‌های کشورهای خاورمیانه بیانجامد.
به گزارش ایسنا، محمدصالح صدقیان پیش از این در نشست رسانه‌های خارجی نمایشگاه مطبوعات به شدت از رسانه‌های عربی زبان ایرانی از جمله روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و حتی شبکه‌های ماهواره‌ای انتقاد و تاکید کرد: هیچ یک از این امکانات عربی زبان ایرانی تاکنون با تمام صرف هزینه‌ها نتوانستند به خوبی مطالبات ایراني‌ها و موضع کشور را در سطح جهانی بازتاب دهند.
او از رسانه‌های ایرانی خواست تا به جای صرف چنین هزینه‌هایی با ارائه یک روزنامه الکترونیکی مثل رای الیوم بتوانند در عرصه بین‌المللی موثر عمل کند.
نظر شما