حلب، دومين شهر بزرگ سوريه و مركز تجاري اين كشور از سال2012 به نقطه و مامن مهم گروه‌هاي تروريستي تبديل شده بود و حالا براي نخستين‌بار در 4سال گذشته صبحي آزاد را تجربه مي‌كند و اين مسئله جنگ نزديك به 6ساله سوريه را وارد مرحله جديدي كرده است.
در ميان ناباوري تركيه، كشورهاي عربي و آمريكا، نيروهاي ارتش سوريه توانستند نبرد در حلب را به نفع خود تمام كنند و عملا دست برتر را در مقابل گروه‌هاي تروريستي در سوريه پيدا كنند. آخرين گزارش‌ها نشان مي‌دهد كه ارتش سوريه و نيروهاي مقاومت در حال پاكسازي كامل محله‌هاي السكري، سيف‌الدوله، المشهد و بخشي از صلاح‌الدين هستند و با شكسته شدن كامل صفوف دفاعي تروريست‌ها تنها يك درصد از پاكسازي شرق حلب براي اعلام امنيت كامل باقي مانده است.
حلب، قلب صنعتي سوريه، از سال ۲۰۱۲ به 2پاره تقسيم شد و بخش شرقي آن در كنترل شورشيان بود. تصرف كامل حلب پيروزي كليدي براي ارتش سوريه و متحدان اين كشور محسوب مي‌شود. حلب از طرفي نزديك مرز تركيه است كه امكان ارسال تسليحات لجستيكي را براي گروه‌هاي تروريستي فراهم مي‌كرد و هم داراي امكانات اقتصادي فراواني است كه اين گروه‌ها از آن بهره‌برداري مي‌كردند.
تروريست‌هايي كه از حلب فرار كرده‌اند مجبور شدند به سوي ادلب بروند. ادلب استاني در جنوب غربي حلب است كه امكانات حلب را ندارد و در مقايسه با حلب از عمق استراتژيك كمتري برخوردار است. آزادي حلب كه مي‌تواند كنترل كامل شمال غرب سوريه را رقم بزند پاكسازي تنها يك شهر نيست؛ اين پيروزي در واقع شكست سختي براي محور عربي-غربي به‌حساب مي‌آيد و به‌ويژه آمريكا و تركيه ابزار اصلي خود را براي نقشه‌هايشان در سوريه از دست داده‌اند.
با آزادي حلب همانطور كه مقام‌هاي سوري اعلام كرده‌اند نبرد در سوريه كه بدترين بحران آوارگان جهان پس از جنگ جهاني دوم را رقم زده به پايان نمي‌رسد اما به‌صورت كلي وضعيت را در اين كشور و خاورميانه تغيير مي‌دهد. كشورهايي كه در فكر تجزيه سوريه و تغيير رژيم در اين كشور بودند اكنون با شكست سنگين گروه‌هاي مورد حمايت‌شان در حلب اميدي براي ادامه دادن نقشه‌هايشان در سوريه ندارند. شايد به همين‌خاطر است كه تركيه و آمريكا اكنون آخرين تلاش‌هايشان را براي امكان خروج شورشيان باقيمانده در شرق حلب به‌كار گرفته‌اند.
برخي تحليگران نبرد حلب را به نبرد «استالينگراد» تشبيه مي‌كردند؛ نبردي كه سرنوشت جنگ جهاني دوم را تغيير داد و شكست كامل طرف مقابل را رقم زد.
- مرحله جديد در جنگ سوريه
آزادي حلب پس از 5 سال و 8 ماه، جنگ در سوريه را وارد مرحله‌اي جديد كرده است. بشار اسد رئيس‌جمهور سوريه در مصاحبه اخير خود اعلام كرده پيروزي در حلب پايان جنگ در سوريه نيست اما قدمي بزرگ براي خاتمه اين نبرد به‌حساب مي‌آيد. گروه تروريستي داعش هنوز در مناطق مختلفي ازجمله رقه به‌عنوان مركز خودخوانده اين گروه در سوريه حضور دارد.
از سوي ديگر گروه‌هاي تروريستي در ادلب مستقر شده‌اند و به‌احتمال زياد در تلاش براي گرفتن نيروي تازه براي حمله دوباره به شرق حلب هستند. در شهر الباب هم نيروهاي مورد حمايت تركيه هستند كه تلاش مي‌كنند با شكست داعش آن را اشغال كنند. با آزادي حلب اما شكاف عميقي ميان گروه‌هاي تروريستي ايجاد شده و تحركات لجستيكي آنها به‌ويژه از محور تركيه فلج مي‌شود.
نقشه سوريه به همراه متحدان خود اين است كه گروه‌هاي تروريستي را تا حد امكان از غيرنظاميان جدا كرده و آنها را در مناطقي مشخص محاصره و ايزوله كنند. باز‌پس‌گيري حلب مسيرهاي مهم و راهبردي كه به تركيه و مناطق تحت اشغال داعش ختم مي‌شود را در اختيار دولت سوريه قرار مي‌دهد. هر چند با آزادي حلب همچنان گروه‌هاي تروريستي در مناطقي فعال هستند اما پيروزي در اين شهر مهم آنها را بسيار ضعيف كرده و شكست كامل آنها را آسان مي‌كند.
- ضربه مهلك به آمريكا
آزادي حلب تحولات مهم در سوريه به‌وجود مي‌آورد كه هيچ‌كدام براي محور غربي-عربي و تركيه خبر خوبي نيست. اول از همه شورشيان مورد حمايت آنها ديگر نمي‌توانند مانند گذشته متحد بوده و تحركات سابق را داشته باشند. آنها هر كدام اكنون در مناطقي جداگانه از لحاظ جغرافيايي محدود و از مناطق پرجمعيت تقريبا دور شده‌اند. به همين‌خاطر امكان رفت‌وآمد ميان جبهه‌هاي مختلف نبرد در سوريه را ندارند. روحيه نيروهاي سوري و مقاومت با پيروزي در حلب بسيار بيشتر شده و در مقابل گروه‌هاي تروريستي ضربه‌اي مهلك را تجربه كرده‌اند.
تسليم شدن هزاران نفر از نيروهاي اين گروه‌ها در مقابل ارتش سوريه اعتبار آنها را حتي در ميان طرفدارانشان از بين برده است. عربستان و متحدانش پس از آزادي حلب تلاش خواهند كرد كه به هر شكل ممكن كمك‌هاي خود به گروه‌هاي تروريستي را افزايش دهند. اين مسئله مي‌تواند واكنش‌هاي جهاني و انتقاد از اين كشورها را بيشتر از گذشته كند. نيروهاي ارتش سوريه و مقاومت با روحيه جديد، عمليات خود در مقابل گروه‌هاي تروريستي را به سرعت گسترش خواهند داد.
زمان نبرد در ادلب، الباب و رقه به‌زودي فراخواهد رسيد. ادلب به‌خاطر نزديكي به مرز تركيه براي گروه‌هاي تروريستي منطقه‌اي حياتي است اما به‌زودي اين منطقه هم آزاد خواهد شد. در نهايت اما آزادي حلب بيشتر از گروه‌هاي شورشي شكستي سخت براي آمريكا و متحدانش به‌حساب مي‌آيد.
- تلاش براي توقف حملات ارتش سوريه
با نزديك شدن به زمان اعلام خبر رسمي آزادي حلب، رسانه‌هاي غربي خبرهاي مختلفي را با ادعاي كشتار غيرنظاميان منتشر كرده‌اند. خبرگزاري آناتولي تركيه مدعي شده كه نيروهاي ارتش سوريه با يورش به خانه‌ها 82غيرنظامي را كشته‌اند. روپرت كولويل، سخنگوي كميسيارياي عالي سازمان ملل متحد در اين رابطه گفت:
اين گزارش شب گذشته به‌دست ما رسيد ولي در مورد محل دقيق اين كشتار هنوز هيچ اطلاع دقيقي گزارش نشده است. روسيه اعلام كرده كه در تلاش است تا كريدورهاي امن را براي خروج غيرنظاميان از مناطق باقيمانده ايجاد كند. وزير امور خارجه روسيه اعلام كرده مسكو از تماس‌هاي آمريكا با درخواست براي توقف حملات در حلب و شكست كامل شورشيان خسته شده است.
او گفت: ما از شنيدن ناله‌هاي همكارانمان در دولت فعلي آمريكا براي اينكه عمليات حلب را متوقف كنيم، خسته شده‌ايم. دولت باراك اوباما هفته گذشته هم محدوديت ارسال تسليحات براي گروه‌هاي شورشي سوريه ازجمله موشك‌هاي دوش‌‌پرتاب ضد‌هوايي را كاهش داد تا شايد بتواند از نابودي كامل آنها در سوريه جلوگيري كند. دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور منتخب آمريكا اعلام كرده كه واشنگتن در دوران او ديگر به‌دنبال تغيير رژيم در كشورهاي ديگر نخواهد بود. با پيروزي در حلب يا نبرد استالينگراد معاصر جهان، عملا آمريكا توانايي اين كار را در سوريه از دست داده است.
- آخرين تلاش‌ها براي نجات شورشيان
سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه با اشاره به اينكه مذاكرات با آمريكا درباره سوريه به بن‌بست رسيده اعلام كرده‌است شايد پيشروي داعش در پالميرا با كمك واشنگتن و با هدف كاهش فشارها بر مخالفان در حلب بوده است. لاوروف تأكيد كرده برخي شواهد حاكي از آن است كه واشنگتن احتمالا از جبهه‌النصره محافظت مي‌كند تا آن را عليه دولت سوريه به‌كار گيرد.
با اين حال مقام‌هاي تركيه كه آزادي حلب به‌شدت آنها را نگران كرده قرار است امروز در آنكارا به مذاكره با روسيه براي امكان خروج امن نيروهاي شورشي بپردازند. مولود چاووش اوغلو وزير امور خارجه تركيه در نشست مشترك خبري با همتاي خود از جمهوري چك در آنكارا اعلام كرده كه تركيه با روسيه، ايران و آمريكا درباره حلب گفت‌وگو مي‌كند.
فرانسه هم از سازمان ملل خواست از همه مكانيسم‌هايش براي رصد رخدادهاي حلب استفاده كند. ژان مارك آيرو، وزير امور خارجه فرانسه ديروز به روسيه هشدار داد كه ريسك همدست شدن در انتقام‌جويي و رعب‌افكني كه در شهر حلب رخ مي‌دهد را پذيرفته است.
نظر شما