ایبنا در گزارشی از طرح پاییزه کتاب نوشت: هدایت بخشی از بودجه‌های فرهنگی و یارانه مصرف‌کننده به سمت کتابفروشی‌ها، اتفاق بی‌سابقه‌ای بود که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید از هفته کتاب سال 1394 آغاز شد و اولین گام خود را با اجرای طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» با اعتباری به مبلغ یکصد میلیون تومان برداشت؛ طی اجرای این طرح یک ماهه که با عضویت 104 کتابفروشی فعال از سراسر کشور آغاز به‌کار کرد، بیش از 15 هزار نفر توانستند با استفاده از یارانه اختصاص داده شده در قالب ارائه تخفیف 20 درصدی، 600 میلیون تومان کتاب خریداری کنند که این حرکت تا حدودی توانست کتابفروشان را نیز به خروج از رکود امیدوار کند.
استقبال کتابفروشان از یک‌سو و استقبال خریداران کتاب از سوی دیگر باعث شد تا موسسه خانه کتاب با حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور رونق بخشيدن هرچه بیشتر به بازار كتاب و ترويج كتابخوانی، این طرح را به بهانه‌ها و مناسبت‌های مختلف در طول سال اجرایی کند که این امر پس از برپایی جلسات مشورتی مدیرعامل این موسسه با معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منجر به ارائه طرح «عیدانه کتاب» شد.
بر این اساس، دومین گام از اجرای سیاست جدید ارائه یارانه کتاب، با عنوان «عیدانه کتاب» و با شعار «امسال کتاب عیدی دهیم» با بودجه‌ای حدود یک میلیارد تومان از 15 اسفند 1394 تا 15 فروردین 1395 با مشارکت 327 کتابفروشی فعال از 31 استان کشور اجرا شد سهمیه یارانه درنظر گرفته شده برای هر کتابفروشی از سقف یک میلیون تومان در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» به دو میلیون تومان در «عیدانه کتاب» افزایش یافت و سقف مبلغ خرید برای هر فرد یکصد هزار تومان درنظر گرفته شد که طی آن 286 هزار و 744 نسخه کتاب از سوی 103 هزار و 168 نفر خریداری شد.
سومین گام از ارائه یارانه کتاب از طریق کتابفروشی‌ها با طرح «تابستانه کتاب» با اعتباری بالغ بر دو میلیارد تومان و با شعار «فراغتی و کتابی»، در بازه زمانی یک ماهه از 16 تیرماه تا 15 مردادماه 1395 برگزار شد. در این طرح که با تمرکز بر حوزه کودک و نوجوان و ارائه تخفیف 25 درصدی برای این آثار اجرا شد، 518 کتابفروشی فعال در 31 استان حضور داشتند که طی آن 546 هزار و 98 نسخه کتاب از سوی 206 هزار و 811 نفر خریداری شد.
اما چهارمین گام از اجرای این سیاست‌ها که با عنوان «پاییزه کتاب» و با شعار «ایران می‌خواند» از 24 آبان کار خود را به مدت یک ماه آغاز کرده بود، در حالی به کار خود پایان داد که در میان طرح‌های مشابه، بهترین کارنامه را از خود به جا گذاشت و به این ترتیب پاییزی متفاوت را هم برای کتابفروشان، هم برای خریداران کتاب و هم برای سایر فعالان عرصه نشر رقم زد.
در طرح «پاییزه کتاب» 624 کتابفروشی فعال از سراسر کشور مشارکت داشتند، در حالی‌که این میزان در طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» 104 کتابفروشی فعال، در طرح «عیدانه کتاب» 327 کتابفروشی فعال و در طرح «تابستانه کتاب» 518 کتابفروشی فعال رسیده بود که به این ترتیب «پاییزه کتاب» با بیشترین مشارکت از سوی کتابفروشان روبه‌رو بوده است.
همچنین «پاییزه کتاب» توانست بیشترین میزان مشارکت مردمی و فروش کتاب را نیز از آن خود کند؛ طی این طرح 659 هزار و 19 جلد کتاب از سوی 209 هزار و 31 نفر خریداری شد که این عدد نیز در مقایسه با طرح‌های پیشین، بیشترین میزان فروش و خریدار را ثیت کرده، به‌طوری‌که براساس آمار ارائه شده در سایت خانه کتاب، در «عیدانه کتاب» تعداد 286 هزار و 744 نسخه کتاب از سوی 103 هزار و 168 نفر و در «تابستانه کتاب» تعداد 546 هزار و 98 نسخه کتاب از سوی 206 هزار و 811 نفر خریداری شد.
اما رقابت کتابفروشان و در مرتبه دیگر، رقابت استان‌های مختلف در طرح «پاییزه کتاب»، نتایج قابل توجهی برجای گذاشت. در سه دوره پیشین برگزاری این طرح‌ها، همواره استان تهران با مشارکت تعداد بالایی از کتابفروشان، بی چون و چرا، برترین استان به لحاظ تعداد فروش کتاب شناخته و معرفی می‌شد، اما شاید مهم‌ترین اتفاق در طرح «پاییزه کتاب» کسب عنوان نخستِ تعداد خرید کتاب، توسط استان خراسان رضوی با 115 هزار و 76 جلد فروش بوده است.
نکته جالب‌تر این‌که استان خوزستان که در روزهای پایانی در رتبه سوم قرار داشت و رقابت شانه به شانه‌ای را با استان تهران تجربه می‌کرد، در روز آخر این طرح توانست با پیشی گرفتن از استان تهران، خود را به مقام دوم برساند و استان تهران را به رده سوم هدایت کند؛ اما در نهایت این استان تهران بود که در ساعات پایانی از آخرین روز اجرای «طرح پاییزه» توانست با اختلاف تنها 20 جلد فروش بیشتر، جایگاه خود را در رتبه دوم تثبیت کند.
این رقابت در حالی‌که استان خراسان رضوی با 59 کتابفروشی فعال با 115 هزار و 76 جلد، استان تهران با 118 کتابفروشی فعال با 96 هزار و 178 جلد و استان خوزستان با 19 کتابفروشی فعال 96 هزار و 158 جلد فروش داشته‌اند.
بدون شک این موضوع نشان‌دهنده عزم کتابفروشان استان‌های خراسان رضوی، تهران و خوزستان برای ارائه طرح‌های خلاقانه و جذب مخاطب، به منظور فروش بیشتر بوده است. البته ناگفته نماند که سابقه فرهنگی این دو استان و پیوند مردم آن با مقوله فرهنگ، سهم بسزایی در مراجعه مردم به کتابفروشی‌های این استان‌‌ها داشته است.
- پرفروش‌ترین کتاب‌ها و کتابفروشی‌های طرح «پاییزه کتاب»
در این میان کتابفروشان استان‌های مختلف نیز کسب عنوان‌های برتر این طرح، رقابت نزدیکی با یکدیگر داشتند؛ به‌طوری‌که تا ساعات پایانی اجرای این طرح، جایگاه بالای جدول برترین‌ها، چند بار دستخوش تغییرات شد. اما در نهایت براساس آمارهای ارائه شده، کتابفروشی‌های «رشد» اهواز، فرازمند رشت «رشت»، «شهر کتاب» مشهد، «کتاب آبان» مشهد، «کتاب رشد» اهواز، «نمایشگاه کتاب کودک» تهران، «نمایشگاه و فروشگاه کتاب محام» اهواز، «کتابشهر» کرمانشاه، «شهر کتاب» ساری و «پردیس کتاب» مشهد پرفروش‌ترین کتابفروشی‌های طرح «پاییزه کتاب» معرفی شدند.
همچنین کتاب‌های «من پیش از تو»، «پس از تو» و «یک بعلاوه یک» از انتشارات آموت، «ملت عشق» از انتشارات ققنوس، «بیشعوری» از انتشارات تیسا، «جزء از کل» از انتشارات چشمه، «سادگی» از انتشارات افق، «بهترین شکل ممکن» از انتشارات چشمه، «فروتنی» از انتشارات افق و «هنر شفاف اندیشیدن» از انتشارات چشمه، 10 کتاب پرفروش طرح «پاییزه کتاب» بوده‌اند.
نظر شما