بعد هم آتشي كه افروختيم، دامن خودمان را گرفت و عده‌اي آماده‌خور پيدا شدند و كتاب‌هاي پرفروش را غيرقانوني كپي كردند و فرستادند داخل بازار. اين يعني آسيبي جدي به صنعت نشر كه همينطوري لرزان است و پرچالش.رسانه‌ها و شبكه‌هاي مجازي پر است از اقدام‌ها و گلايه‌هاي ناشران و مولفاني كه افتاده‌اند دنبال كپي‌كاراني كه حاصل دسترنج و عرق ريزان روح آنها را به يغما مي‌برند.
البته ممكن است با ابزارها و اهرم‌هاي قانوني بتوان تا حدي اين جريان را مهار كرد اما چاره‌ساز نيست و آنچه مي‌تواند نشر ما را از مهلكه برهاند، نهادينه شدن احترام به حقوق ناشر و مولف است. اگر زشت بودن بازتوليد كتاب بدون اجازه ناشر و مولف تبديل به يك باور عمومي و نرفتن به سمت اين رفتار در صنعت نشر تبديل به يك ملكه اخلاقي شود، آن وقت است كه ابزارهاي قانوني مؤثر خواهند بود.
امروز هم با توجه به اتفاق‌هايي كه رخ داده و تكثير غيرمجاز كتاب‌هاي پرمخاطب، اين تمايل در ميان برخي ناشران ما پديد آمده كه براي ترجمه و انتشار كتاب‌هاي خارجي، رايت آنها را بخرند. هر چند بسياري از ناشران با وجود تمايل باطني براي ورود به اين عرصه، به دلايل مختلف نمي‌توانند اين كار را انجام دهند؛ از مهم‌ترين دلايل هم اينكه نمي‌توانند با ناشر خارجي ارتباط بگيرند، سازوكار چانه‌زني و روش‌هاي عقد قرارداد را نمي‌دانند، در نقل و انتقال پول چندان كاربلد نيستند و....
از اين رو، انجمن فرهنگي ناشران بين‌المللي ايرانيان طرحي پيشنهاد كرده كه ارتباط ناشر ايراني و خارجي را تسهيل مي‌كند. در واقع برپايي نمايشگاه كتب كاربردي و دانشگاهي از مهم‌ترين بروندادهاي انجمن است كه چهاردهمين دوره آن امروز در دانشگاه تهران برگزار مي‌شود و قرار است به‌مدت يك سال، انجمن به همه ناشران خدمات رايگان خريد رايت ارائه بدهد.
اهداف اين طرح عبارتند از: عرضه و ارجاع تقاضاها به ناشران و مولفان خارجي، انجام مكاتبات و رفع موانع، چانه‌زني براي كاهش قيمت‌رايت كتاب‌ها، تسهيل و مشاوره براي عقد قرارداد و كمك به نقل و انتقال هزينه‌هاي مالي.يك سال ارائه رايگان اين خدمات فرصتي مغتنم براي ناشران و اهالي صنعت نشر فراهم مي‌كند تا با مراجعه به دفتري در ايران، با ناشران خارجي تعامل كنند و كپي‌رايت آثار آنها را بخرند.
انجمن فرهنگي ناشران بين‌المللي ايرانيان با استفاده از تجارب، ظرفيت‌ها و ارتباطات اعضاي خود، يك سال نقش آژانس رايگان مشاوره را براي ناشران ايفا مي‌كند كه اگر اين اتفاق بيفتد، هم مقوله مغفول اما بسيار مهم كپي‌رايت در ايران به رسميت شناخته مي‌شود و هم از رهگذر برچيده شدن بساط كپي‌كاران داخلي، صنعت نشر نفسي آسوده مي‌كشد.
- نويسنده و كارشناس نشر
نظر شما