این قابلیتی است که سیم‌کارت‌های ایرانسل از مدت‌ها پیش داشته‌اند و به تازگی اپراتور اول هم در برخی استان‌ها این سامانه را روی تلفن‌های همراه فعال کرده است. اما تهرانی‌هایی که قدیمی‌ترین مشتریان همراه اول بوده‌اند، برای داشتن چنین امکانی دست کم باید تا آخر سال صبر کنند.
Cell information یا قابلیت مکان‌یابی تلفن همراه، امکانی است که در بسیاری از کشور‌ها از آن به منظور کمک به گردشگران استفاده می‌شود. به این ترتیب کاربر همراه در هر لحظه از موقعیت جغرافیایی مکانی که در آن قرار دارد مطلع می‌شود و این برای افرادی که به یک منطقه آشنایی کافی ندارند، کمک شایانی است.
اما با توجه به اینکه این قابلیت در واقع به کاربر نشان می‌دهد که در هر لحظه از کدام BTS سرویس می‌گیرد و در بسیاری از موارد در کشور ما نام این آنتن‌ها با نام خیابان‌هایی که آنتن در آن است همخوانی کامل ندارد، پس به‌نظر می‌رسد که در حال حاضر نمی‌توان روی این سامانه به‌عنوان امکانی برای کمک به توریست‌ها، حساب ویژه‌ای باز کرد. اما این سامانه مکان‌یاب می‌تواند فایده دیگری هم داشته باشد؟
از کدام آنتن سرویس می‌گیرم؟
با توجه به توسعه شبکه در ماه‌های اخیر ما با مشکلاتی از قبیل همپوشانی BTSها و وجود نقاط کور بسیار در شبکه مواجه بودیم، به‌طوری‌که بیش از 15 درصد تماس‌های مردمی با ما برای اعلام نقاطی بود که مشکل آنتن‌دهی داشت.
مهندس ملازینلی مدیر روابط عمومی مخابرات استان یزد در گفت‌وگو با همشهری با بیان این مطلب، می‌گوید: وقتی مردم با ما تماس می‌گرفتند و آدرس منطقه مشکل‌دار را اعلام می‌کردند ما دقیقا متوجه نمی‌شدیم که کدام سایت مشکل دارد ولی از هنگامی‌که این سامانه را فعال کرده‌ایم، تماس‌گیرندگان نام BTS را اعلام می‌کنند و رفع مشکل ساده‌تر است.
به گفته این مقام مسئول، این سامانه به کارشناسان فنی ارتباطات سیار هم کمک می‌کند تا عیوب شبکه را زودتر رفع کنند: همکاران ما دستگاهی دارند که تقریبا مانند گوشی موبایل است و ارتباط یا عدم ارتباط با آنتن‌ها را مشخص می‌کند، اما گاهی یک منطقه در حد‌فاصل میان2 آنتن است و اگر آن منطقه مشکل پوشش داشته باشد به سادگی مشخص نمی‌شود که مشکل از کدام آنتن است، اما این سامانه این مشکل را هم حل کرده است.
نام یک سایت چگونه روی گوشی کاربر ظاهر می‌شود؟
علی‌اکبر رئیس‌زاده رئیس اداره نگهداری ارتباطات سیار یزد به این سؤال پاسخ می‌دهد: شبکه سیار یک شبکه سلولی است و به محدوده‌هایی کنار هم تقسیم می‌شود. به هریک از این محدوده‌ها یک سلول می‌گویند و در هر سلول یک BTS نصب می‌شود که به مشترکانی که در هر لحظه در محدوده آن سلول هستند سرویس می‌دهد. هر چند BTS هم توسط یک BSC کنترل می‌شوند. وی در ادامه می‌افزاید: موبایلی که روشن باشد چه در حالت مکالمه یا بدون مکالمه به‌طور مداوم با سایت مربوطه در ارتباط است و این ارتباط به صورت تبادل پیام است.
به گفته رئیس‌زاده، این پیام‌ها مشخص‌می‌کند مشترک در هر لحظه چه وضعیتی دارد و امکان سرویس گرفتن از کدام سایت برایش مهیاست.
حال کافی است نام یک BTS هم در میان مشخصات فنی BTSها که روی BSC تعریف می‌شود، موجود باشد. به این ترتیب نام سایتی که در هر لحظه به کاربر سرویس می‌دهد در میان پیام‌های مبادله شده میان موبایل کاربر و سایت قرار می‌گیرد و این نام به صورت مرتب روی گوشی ظاهر می‌شود.
این توضیحات مشخص می‌کند که این امکان از اولین مراحل ورود موبایل به ایران وجود داشته و تکنولوژی پیشرفته‌ای نیست. کافی است چند تغییر نرم‌افزاری کوچک در شبکه به وجود آید تا همه مشترکان از امکان مکان‌یاب بهره‌مند شوند. اما در حال حاضر این امکان فقط در چند استان از قبیل خراسان، یزد و اصفهان وجود دارد و به گفته مهندس ابوالفضلی، مدیر روابط عمومی ارتباطات سیار مشترکان تهرانی باید تا پایان سال در انتظار این سرویس باشند.
ایران‌گردها، منتظر باشند!
هنگامی که اولین سایت‌های جاده‌ای نصب شد، مسئولان ارتباطات سیار برخی از شهر‌ها به فکر استفاده از امکانات جانبی تلفن‌همراه افتادند. به این ترتیب مثلا در ایام نوروز هنگامی که یک کاربر به محدوده پوشش‌دهی اولین سایت یک شهر می‌رسید، پیام خوشامد‌گویی و تبریک سال نو برایش ارسال می‌شد.
مهندس رئیس‌زاده با بیان این مطلب به همشهری می‌گوید، چنین طرح‌هایی مقدمه استفاده از قابلیت مکان‌یاب شد، چون مکانیزم همه این‌ها یکی است و بر ارسال پیام لحظه به لحظه میان موبایل مشترک و سایتی که از آن سرویس می‌گیرد متکی است.
به گفته وی توسعه شبکه در ماه‌های اخیر عاملی است که سبب شده توجه بیشتری به استفاده از این سرویس معطوف شود: توسعه شبکه مشکلات ما را اضافه کرده است چون باید ارتباط بین BTSها حفظ شود و تداخل فرکانس و همپوشانی را به حداقل برسانیم. در این شرایط استفاده از مکان‌یاب به ما این امکان را می‌دهد تا از مشکلات شبکه زودتر آگاه شویم.
اما با توجه به اینکه در بسیاری از موارد نام BTS با نام محلی که در آن قرار دارد یکی نیست به‌نظر نمی‌رسد که در این شرایط بتوان از این امکان برای سرویس دادن به گردشگران بهره مناسبی برد.
رئیس اداره نگهداری ارتباطات سیار یزد با تأیید این مطلب می‌گوید: به هر حال مشکلاتی در سر راه این طرح قرار دارد و برای رفع آن‌ها باید کمیته‌هایی برای نام‌گذاری مجدد آنتن‌ها تشکیل شود تا این نام‌ها مطابق با نام‌گذاری خیابان‌ها شود.
به این ترتیب و با فعال شدن این سرویس در چند شهر بزرگ به‌نظر می‌رسد که در آینده نزدیک مسئولان ارتباطات سیار بقیه شهر و استان‌ها هم به فکر استفاده از این سرویس بیفتند و مکان‌یاب سرویسی همه‌گیر شود. با این‌حال هنوز می‌شود این سؤال را پرسید که چرا تغییرات مثبت و آسانی از این دست، این همه از سوی شرکت مخابرات با تأخیر و تردید ارائه می‌شود؟
