همشهری آنلاین: در دومین روز جشنواره موسیقی فجر دو ارکستر، دو گروه موسیقی محلی و همچنین دو گروه موسیقی بانوان در تهران روی صحنه رفتند.

موسیقی

به گزارش ایسنا، ارکستر سمفونیک تهران شامگاه گذشته (شنبه، ۲۵ دی‌ماه) در تالار وحدت به رهبری شهرداد روحانی اجرا داشت. مایستر این ارکستر مازیار ظهیرالدینی بود.

این کنسرت مانند بسیار از اجراهای روز نخست جشنواره در ابتدا هیچ بروشوری نداشت؛ اما پس از پایان اجرا، کتابچه‌هایی برای معرفی اجراهای این جشنواره در تالار وحدت، در میان مخاطبان توزیع شد.

اجرای «سمفونی آزادگان» توسط ارکستر سمفونیک

ارکستر سمفونیک تهران اولین اجرای خود را در جشنواره موسیقی فجر با اثر احمد پژمان برای جان‌فشانان ایران یعنی  «پوئم سمفونی آزادگان» آغاز کرد. این اثر در پنج بخش به نام‌های نیایش، آغاز نبرد، در بند دشمن، نبرد دلیران و جشن برای آزادگان خلق شده است.

پس از استراحتی کوتاه، این ارکستر دوباره روی صحنه آمد و قطعات «مارش اسلاو» اثر چایکوفسکی، «پاوان» اثر گابریل فوره را اجرا کرد. پس از اجرای سمفونی «آوای مردگان» اثر کامیل سن سان، اثر «شبی بر فراز کوه سنگی» اثر مودست موسورسکی نواخته شد.

تشویق‌های تماشاگران که سالن اجرا را پر کرده بودند، روحانی را به اجرای دوباره یکی از قطعات واداشت.

پس از پایان این قطعه تشویق دوباره مخاطبان باعث شد تا ارکستر سمفونیک تهران دوباره دست به ساز شود و قطعه «رقص مجارستانی» را اجرا کند.

روحانی پس از پایان این کنسرت رو به مخاطبان، گفت: ما قرار نبود قطعه بیز بنوازیم، اما شما این‌قدر خوب بودید که دو قطعه بیز نواختیم.

ارکستر سمفونیک تهران در این دوره از جشنواره موسیقی فجر، یک شب دیگر (پنجشنبه، ٣٠ دی) با ارکستر ایتالیا روی صحنه خواهد رفت.

«رستاک» در تالار وحدت

تالار وحدت پس از ارکستر سمفونیک تهران، میزبان گروه رستاک بود که در آن، ناصر وحدتی، وحید اسدالهی و  پسرانش و همچنین علیرضا میرآقا در حالی که از این اجرا نیز استقبال شده بود، به صحنه آمدند.

این گروه اولین اجرای خود را با ترانه‌ای از هرمزگان شروع کرد سپس فرزاد مرادی خواننده و نوازنده، گفت: ما قطعاتی از موسیقی نواحی نقاط مختلف ایران را برای شما آماده و سعی کرده‌ایم این قطعات را به شکل جدیدی در آلبوم «میان خورشیدهای همیشه» اجرا کنیم. همچنین چند قطعه از آلبوم‌های قدیمی را نیز در این برنامه اجرا می‌کنیم.

قطعه دومی که این گروه اجرا کرد مربوط به موسیقی منطقه خوزستان بود. رستاک در اجرای سومین قطعه که به منطقه کرمان اختصاص داشت، از علیرضا میرآقا نوازنده ترومپت دعوت کرد به صحنه بیاید. این قطعه براساس شادیانه‌ای از منطقه منوجان شکل گرفته بود که با صدای چنگ، قیچک کرمان، سازهای کوبه‌ای و ترومپت همراه بود.

«هله مانی» بوشهر قطعه بعدی بود که پیش از اجرای آن، فرزاد مرادی - خواننده و نوازنده - و اکبر اسماعیلی‌پور - نوازنده - به حاضران در تالار وحدت آموزش دادند که چطور گروه رستاک را هنگام اجرا، با شیوه دست زدن همراهی کنند. حامد بلندهمت در این بخش با تکنوازی نی‌انبان حاضران را به شور آورد.

این گروه دو قطعه از کردستان را نیز اجرا کرد که «سوزله» یکی از آن‌ها بود. در بخش موسیقی منطقه لرستان نیز آهنگ «بارون بارونه» اجرا شد.

این گروه پیش از اجرای موسیقی گیلان، آهنگ «رعنا» را به‌عنوان یکی از زیباترین عاشقانه ایران معرفی کرد که با حضور ناصر وحدتی خواننده و پژوهشگر موسیقی گیلان همراه بود.

«واسونک» شادیانه منطقه فارس قطعه بعدی بود که رستاک آن را اجرا کرد. این قطعه نیز در آلبوم جدید این گروه منتشر شده است.

رستاک برای اجرای آخرین قطعه‌، از وحید اسداللهی ناقاره‌نواز آذربایجانی و فرزندانش محمد و رضا اسداللهی برای حضور روی صحنه دعوت کرد.

چکناواریان در کنار اوحانیان

همزمان با این اجراها، در تالار رودکی نیز گروه کر ارکستر سمفونیک تهران به رهبری رازمیک اوحانیان و ارکستر خانه هنرمندان ایران به اجرا پرداختند.

در سانس نخست، تالار رودکی میزبان اعضای گروه کر ارکستر سمفونیک تهران بود که به رهبری رازمیک اوحانیان در  دو بخش، قطعات موسیقی بین‌الملل و آهنگ‌های فولک ایران را برای حاضرانی که بیشتر از نیمی از سالن را پر کرده بودند، اجرا کردند.

اوحانیان درباره قطعات این کنسرت توضیح داد: این قطعات روان و متنوع هستند.

در این بخش، شش قطعه توسط اعضای گروه کر ارکستر سمفونیک با همراهی پیانو نواخته شد که قطعه‌ای عاشقانه از ایتالیا، موسیقی فولک چک و قطعه‌ای از اسپانیا از جمله آن‌ها بودند.

بخش دوم این کنسرت نیز شامل شش قطعه از موسیقی فولک ایرانی با گویش‌های مختلف تحت عنوان کلی «سرزمین من» بود.

اوحانیان درباره این قسمت توضیح داد: سیاست خاص هنری ما این است که ثابت کنیم فولک‌ها و سولوهای ایرانی کمتر از نمونه‌های خارجی نیستند؛ ولی روی قطعات خارجی در دنیا بیشتر کار شده است. به همین دلیل، من در اجراهایی که خارج از ایران دارم، فولک‌های ایرانی را هم اجرا کرده‌ام تا معرفی و ثابت شود که کمی و کاستی ندارند. همچنین می‌خواهیم «سرزمین من» را در یک کنسرت دیگر با ارکستر اجرا کنیم.

گروه کر ارکستر سمفونیک تهران، اجرای قطعات فولک ایرانی را یک قطعه پرقدرت با شعری درباره ایران و آزادی شروع کرد و در ادامه، با اضافه شدن نوازنده تار به پیانو، قطعه‌ای با گویش کردی اجرا شد. این بخش با دو قطعه مازندرانی که پشت هم اجرا شدند، ادامه یافت که اوحانیان در توصیف آن‌ها گفت که ایتالیایی‌ها این قطعات را ناب و زیبا دانستند.

قطعه‌ای با گویش آذری و قطعه‌ای با گویش منطقه فارس با تنظیم روبیک گریگوریان در ادامه به اجرا درآمد. همچنین دو قطعه با گویش گیلانی در حالی که در یکی از آن‌ها نوای فلوت هم به پیانو اضافه شد، توسط اعضای گروه کر خوانده شد.

اوحانیان با بیان این‌که این قطعات در سرزمینی می‌تواند اجرا شود که قدرت داشته باشد، از حاضران خواست تا به افتخار ایران قدرتمند دست بزنند.

او همچنین به حضور لوریس چکناواریان - آهنگساز و رهبر ارکستر - به‌عنوان یکی از مخاطبان این کنسرت اشاره کرد و گفت: ما قطعه‌ای از ساخته‌های چکناواریان را که حس میهن‌پرستی و میهن‌دوستی دارد، اجرا می‌کنیم.

با اصرار بسیار زیاد اوحانیان، چکناواریان روی صحنه آمد و برای اجرای قطعه «ایران» اعضای گروه کر را رهبری کرد. مخاطبان، این بخش از کنسرت را به‌شکل ایستاده دنبال کردند.

پایان‌بخش این برنامه، دعوت اوحانیان از اعضای باسابقه گروه کر بود تا به جلوی صحنه بیایند و در توضیح گفت که با اضافه شدن خوانندگان جوان‌تر به اعضای باسابقه گروه، ما توانستیم گروه کر ارکستر سمفونیک را بازسازی کنیم.

هدیه‌ای برای محمد نوری و فریدون مشیری

در سانس دوم، تالار رودکی میزبان اعضای ارکستر خانه هنرمندان ایران بود که با اجرای قطعاتی خاطره‌انگیز روی صحنه رفتند.

در ابتدای این اجرا، محمد سریر - آهنگساز و رهبر این ارکستر - اظهار کرد:  این ارکستر بسیار جوان است، در انجام کارش تواناست و آینده بسیار خوبی دارد.

او ادامه داد: همنوازی‌ها در چنین گروه‌هایی چند امتیاز دارد، از جمله این‌که چندصدایی است و در مجموع می‌تواند اثر بسیار خوبی بگذارد و ذهن را برای مخاطبان و نوازندگان فعال کند.

سریر این گروه را به جامعه تعیمم داد و اظهار کرد: افرادی که در یک ارکستر فعالیت می‌کنند، به یکدیگر گوش می‌دهند و با هم می‌نوازند و در نهایت اثری را خلق می‌کنند و این تمرینی است برای یک اجتماع خوب و پیشرفته که هر کسی در آن وظیفه‌اش را انجام می‌دهد، اما در جهت ارتقای جامعه. این تمرین بسیار خوبی است، برای نسل جوان که به صحبت‌های هم گوش دهند.

قطعات «چراغ خانه» (بی‌کلام) و «اگر تو آمده بودی» به آهنگسازی محمد سریر آغازگر این کنسرت بودند. رهبری این قطعات برعهده محمود میرزایی بود و علی تفرشی قطعه دوک را خواند. در ادامه، اثر «روز بی‌غروب» اجرا شد.

با ورود دوباره سریر به صحنه و به‌دست گرفتن چوب رهبریش «در سفر گم شدن» نواخته شد.

او درباره این اثر گفت: هر کدام از مصراع‌های آن جنبه مثبت و منفی دارد. این بازی مثبت و منفی در این شعر اصل زیبایی‌شناسی است و یک سفر درونی برای انسان است، بویژه برای ایرانی ها که ذهنیت عرفانی دارند.

قطعه «عروسی» نیز در این کنسرت نواخته شد و محمود میرزایی آن را خواند. پس از اجرای آن، سریر به شوخی گفت: این آهنگ را نواختیم تا مجردهایی که در سالن هستند، هوس عروسی کنند.

گروه کر نیز در برخی قطعات، ارکستر را همراهی کرد.

قطعه «دلاویز» و «آواز با عشق» با شعر فریدون مشیری، قطعات بعدی این اجرا بودند که توسط سریر به فریدون مشیری و محمد نوری تقدیم شدند. در پایان نیز «جان مریم»، بخش آوازی قطعه «سمفونی آب» و قطعه «ایران» اجرا شدند.

روایت تراژدی رعنا

به گزارش ایسنا، برج آزادی نیز در دومین روز جشنواره میزبان دو گروه موسیقی نواحی یعنی دیلمون (گیلان) و حاوا (قشقایی) بود و در سانس دوم نیز میلاد درخشانی اجرا داشت.

گروه دیلمون در این شب از تراژدی رعنا و داستان برندهای موسیقی گیلان خواند.

محمود فرضی‌نژاد - سرپرست این گروه - در سخنانی بیان کرد: ما در این اجرا از بلندای گیلان سخن می‌گوییم، پژواک گاه تاریخ، افسانه‌ها و اسطوره‌ها سخن می‌گوییم. از دیاری که در دل افسانه‌های کهنی دارد. ما از نواهای کوهستان شروع می‌کنیم، به طرف کوهپایه و موسیقی چاربه‌داری می‌رویم سپس به موسیقی جلگه و نغمه‌های شالیزار می‌رسیم و دوباره به کوهستان و دیلمون برمی‌گردیم.

ترانه‌های رعنا، آه بگو و کونسکله از جمله ترانه‌هایی بودند که اجرا شدند و فرضی نژاد از آن‌ها به‌عنوان برند موسیقی گیلان یاد کرد که هر جا می‌روند آن را اجرا می‌کنند.

سرپرست گروه دیلمون همچنین درباره داستان ترانه «آه بگو» توضیح داد: این ترانه مربوط به موسیقی کار است و زنان و مردان هنگام شالیکاری آن را زمزمه می‌کردند. «آه بگو» به معنی خسته نشو است.

او همچنین درباره ترانه «رعنا» گفت: گروه‌های موسیقی گیلانی هر جا که می‌روند، حاضران درخواست می‌کنند، «ای رو سیاه رعنا، برگرد بیا رعنا» را اجرا کنند. باید بگویم وقتی شخصی آنقدر معروف می‌شود که برایش ترانه به‌وجود می‌آید قطعا رو سیاه نخواهد بود. تنها مشکل رعنا این بود که در دوران مردسالاری که زن جایگاهی نداشت زندگی می‌کرد.

فرضی‌نژاد با بیان این‌که رعنا فضای مردسالاری را شکست، ادامه داد: رعنا در واقع یک داستان تراژدیک است که از ازدواج با خان‌زاده سر باز می‌زند و فرار می‌کند و در نهایت هم خودکشی می‌کند. «ای رو سیاه» از دل و زبان خان بوده نه دل رعنا. در واقع کسی از دل و زبان رعنا نخوانده است. هیچ زن ایرانی رو سیاه نیست.

سرپرست گروه دیلمون درباره ترانه کونسکله نیز توضیح داد: کونوس در زبان محلی به معنای میوه ازگیل است و شب یلدا در گیلان بدون این میوه نمی‌شود. مسوولیت چیدن این میوه برعهده خانم‌هاست و زمانی که آن‌ها برای انجام این کار می‌رفتند برای آن‌که مسیر کوتاه شود ترانه می‌خواندند و اگر برادر و پسری داشتند، دختری را در این مراسم برای‌شان نشانه می‌گرفتند. در واقع شب یلدا محفلی هم برای مراسم خواستگاری بوده است.

در انتهای این اجرا، پیمان بزرگ‌نیا - مسوول انتخاب گروه‌های موسیقی نواحی در این دوره از جشنواره - بیان کرد: بسیاری از استادان موسیقی نواحی در گیلان دار فانی را وداع گفتند و این جوانان ما هستند که می‌توانند بخشی از این فرهنگ را حفظ کنند. در این دوره از جشنواره، از یکی از پیشکسوتان هر گروه تقدیر می‌کنیم و در این گروه نیز از رضا فکوری به‌عنوان پیشکسوت ساز کمانچه تقدیر می‌کنیم.

لالایی کوتاه قشقایی

به گزارش ایسنا، «حاوا» نیز به‌عنوان اولین گروهی که در بخش موسیقی نواحی جشنواره فجر بلیت تمام ۲۸۸ صندلی سالن برج آزادی را فروخت، با بخش کوتاهی از لالایی پروین بهمنی به صحنه رفت.

پیش از شروع کنسرت گروه «حاوا» به سرپرستی پروین بهمنی، پیمان بزرگ‌نیا که مسئولیت انتخاب گروه‌های موسیقی نواحی در این دوره از جشنواره را برعهده داشت، گفت: بهمنی نه‌تنها به‌عنوان حامی موسیقی قشقایی است، بلکه حامی موسیقی ایران و سمبل شجاعت ایلات ایران است.

سپس دامون شش‌بلوکی، پژوهشگر موسیقی نواحی و فرزند پروین بهمنی، گفت: ما به‌دلیل مشکلات و دور بودن اعضا، تمرین‌های مختصری انجام دادیم، اما برای این دوره از جشنواره به آمادگی نسبی رسیده‌ایم.

او به ابراهیم کهندل‌پور - خواننده پرآوزاه قشقایی - اشاره کرد که گروه حاوا را در اجرای این دوره از جشنواره همراهی می‌کند.

بعد از اجرای دو قطعه توسط گروه حاوا، پروین بهمنی‌ با نوای ساز بادی و تشویق حاضران روی صحنه آمد، یک روسری را به ساز نوازنده بادی گره زد و نوای لالایی قشقایی را خواند. بهمنی‌ بعد از اجرای یک قطعه کوتاه، صحنه را ترک کرد.

پیش از این، شش‌بلوکی - فرزند این هنرمند - گفته بود، مادرش در این کنسرت با توجه به شرایط جسمی که دارد، فقط در بخشی از همخوانی و اجرای فرم‌ها حضور خواهد داشت.  

برای اجرای قطعه بویراحمدی نیز موسی موسوی روی صحنه آمد. در انتهای این اجرا با حضور نمایندگان مردم آباده و فیروزآباد در مجلس شورای اسلامی از سوی دبیرخانه سی‌ودومین جشنواره موسیقی فجر از ابراهیم کهندل‌پور، خواننده و پروین بهمنی، سرپرست گروه موسیقی حاوا تقدیر شد.

بهمنی نیز گفت: ممنون که ما را تشویق می‌کنید تا بتوانیم کوه درست کنیم. ما فرهنگ ایرانی را به راحتی از دست نمی‌دهیم.

ابراهیم کهندل‌پور (خواننده)، موسی موسوی (خواننده قطعات بویراحمدی)، هوشنگ سلیمی (کمانچه)، امین پوستکار (تنبک)، فرزاد محمودی (رباب)، حسین کریمی (سرنا و کرنا قشقایی)، آرش عزیزی (تار و همخوان)، دامون شش‌بلوکی (نقاره و همخوان) و پیران درخشان (سه‌تار قشقایی) پروین بهمنی، سرپرست و همخوان گروه حاوا را همراهی می‌کردند.

تاخیر، هدیه تولد میلاد درخشانی!

میلاد درخشانی نیز که قرار بود از ساعت ۲۱:۳۰ کنسرت خود را در سالن برج آزادی آغاز کند، با یک ساعت تاخیر روی صحنه رفت. او که قبل‌تر به همزمان شدن شب تولد و شب اجرایش در جشنواره موسیقی فجر اشاره کرده بود، در آغاز کنسرت، هدیه‌ای به‌جز تاخیر طولانی‌مدت، سالنی متشنج و مخاطبانی خسته نگرفت.

او و گروهش اجرای خود را با نواختن قطعه‌ای بی‌کلام آغاز کردند و درخشانی توانست با مهارتی که در نواختن عود دارد، فضای سالن را کمی به حالت عادی برگرداند. بعد از این اجرا، مخاطبان که می‌دانستند بخشی از تاخیر به‌دلیل دیر شروع شدن دو کنسرت سانس پیش (دیلمون و حاوا) در همین سالن بوده، درخشانی را با خواندن آهنگ «تولدت مبارک» دلداری دادند.

در ادامه، درخشانی به اجرای قطعاتی مانند «آرزو»، «تو مرو»، «از آخرین دیدار»، «قفس»، «ببند چشمت را» و «چرا بگرید چشم» پرداخت. 

در میانه‌های کنسرت، او از برادرش، پدرام درخشانی، دعوت کرد تا روی صحنه بیاید. پدرام درخشانی با نواختن سنتور و اجرای قطعه‌ای با نام «بزم بی‌جانان» کار خود را شروع کرد و توانست رنگ و بوی موسیقی تلفیقی را در کنسرت جاری کند. او همچنین قطعه‌ای به نام «دیوار» با شعر حسین منزوی را برای اولین‌بار به مخاطبان معرفی کرد و قطعه برف با شعر فروغ فرخزاد را نیز که در برنامه نبود، اجرا کرد.

میلاد درخشانی در پایان، با اجرای «اشارات نظر» و قطعه شاد و پرانرژی «یارم یارم» مخاطبان را بدرقه کرد.

در این اجرا نیما رمضان (گیتار)، آرش عیوضی (گیتار بیس)، آشکان آبرون (کیبورد)، مصطفی شعبانی (کلارینت و ساکسیفون)، طاها مظاهری ۱۹ ساله (گیتار)، صالح کیوان (درامز) امیرعلی رحمانی (پرکاشن) هنرنمایی کردند.

نوای سوزناک نازار

در بخش موسیقی نواحی، دو گروه نازار (خراسان شمالی - یلدا عباسی) و گروه «ترنه» (نرگس مختاری) در فرهنگسرای نیاوران به اجرای برنامه پرداختند.

گروه «نازار» به سرپرستی یلدا عباسی شامل هفت نوازنده سازهای گیتار، عود، کمانچه، سنتور، دف و پرکاشن  قطعاتی از مقام‌ها، ملودی‌های فولکلوریک، کردی خراسان و برخی آهنگ‌هایی که توسط همای آهنگسازی شده بودند، با اشعاری از حافظ، مولوی و ... روی صحنه رفتند.

اجرای قطعه «لو» از این گروه که یک مقام کردی خراسان است، با استقبال حاضران روبه‌رو شد. این قطعه، یک قطعه مقام کردی خراسان است. این قطعه به تمام بانوان و فرزندانی که در جنگ با داعش جنگیدند و به شهادت رسیدند، تقدیم شد.

تمام قطعاتی که از گروه «نازار» به اجرا درآمد، به خاطر شعر و محتوایی که داشتند از سوز خاصی برخوردار بودند، به‌طور کلی، ملودی‌های کردی خراسان حتی آن‌هایی که ریتم شاد دارند، از غم خاصی نیز برخوردارند چون بیشتر محتوای آن‌ها شامل داستان‌های واقعی مثل جنگ و از دست دادن عاشق و معشوق است، همچنین ریشه تاریخی دارند و حزن‌انگیز و غم‌دار هستند.

«نازار» گروهی از بخش موسیقی بانوان نواحی خراسان و به معنی دختر محبوب، دوست‌داشتنی و نازنین است.

آرزو دارم در شهرم بخوانم

در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران نیز دو گروه پاپ اجرا کردند؛ فریدون آسرایی و فرزاد فرزین.

آسرایی در حالی در دومین روز جشنواره به صحنه رفت که همه صندلی‌های سالن‌ میلاد نمایشگاه بین‌المللی پر نشده بودند.

او اجرایش را با آهنگ «عشق یعنی» از آخرین آلبوم خود با همین عنوان آغاز کرد و پس از اجرای این آهنگ، گفت: خوشحالم که این افتخار را دارم که در جشنواره موسیقی فجر شرکت کنم. امیدوارم از این جشنواره‌ها بیشتر داشته باشیم تا موسیقی پاپ روزگاری بهتر از قبل داشته باشد.

این خواننده سپس قطعات «مستی»، «ببخشید»، «افسون»، «غریبه»، «یاد تو می‌افتم»، «سلام»، «نگاهت» و یک آهنگ فارسی - آذری را برای حاضران اجرا کرد.

این خواننده در ادامه گفت: من آرزویی دارم که امیدوارم برای کشورم برآورده شود و آن این است که بتوانیم جشنواره موسیقی را در تمام شهرهای ایران برگزار کنیم.

او همچنین اظهار کرد: چرا من به‌عنوان یک کرجی (استان البرز) حق اجرای کنسرت در شهر خودم را ندارم. آرزو دارم در شهر خودم بخوانم. البته من در تهران متولد شده‌ام، اما کرجی هستم.

آسرایی در ادامه، قطعات «پشیمونی»، «کاش» و «مادر» را اجرا و سپس اظهار کرد: اتفاقات زیادی در کشور ما افتاده که خیلی از ما را ناراحت کرده، اما باید بدانیم با هر اتفاقی برای رسیدن به نقطه‌ای که آرزو داریم تلاش خواهیم کرد. برای ملت‌مان آرزوی شادی و خوشبختی دارم.

وی همچنین «چشمات مال منه» را خواند و پایان کنسرتش را به آهنگ معروف خود «آهای خوشگل عاشق» که حاضران از ابتدا درخواست آن را داشتند، اختصاص داد.

ایمن خراسانی راد رهبری ارکستر این اجرا را برعهده داشت.

به گزارش ایسنا، در اجراهای روز دوم جشنواره، مانند روز نخست، بروشوری در اختیار مخاطبان در بیشتر سالن‌ها قرار نگرفت و اگر گروهی از قبل بروشوری داشت، آن را پخش می‌کرد.

همچنین تبلیغات و حضور نمایندگان یک فروشگاه اندرویدی که آهنگ‌های مورد نظر را از طریق موبایل در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد، در سالن‌های محل برپایی جشنواره موسیقی فجر بسیار پررنگ بود.

کد خبر 358803

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha