این را وقتی از سالهای دبستان، معلم قلم به دستمان داد و موضوع انشا را روی تخته نوشت، فهمیدیم. نوشتن یک کار سخت و دشوار برای بیشتر بچههای کلاس بود که ساعتها ته مدادشان را میجویدند و به این و آن متوسل میشدند و آخر سر، چند جمله ـ که از زبان پدر و مادر و خواهر و برادر شنیده بودند ـ سر هم میکردند و اگر معلم صدایشان میکرد، پای تخته میایستادند و میخواندند. هیچ وقت هم کسی برایمان توضیح نداد این کار به چه دردمان میخورد. اما یک جاهایی در زندگی همهمان پیش آمده که فهمیدهایم چقدر به نوشتن نیاز داریم. غیر از این نیاز، خیلی وقتها هم پیش آمده که با خواندن نوشتهای زیبا مثل یک رمان خوب، آرزو کردهایم که ای کاش میتوانستیم مثل نویسندهاش بنویسیم.
یک کارگاه عملی
حالا یک کتاب منتشر شده که میگوید برای نوشتن لازم نیست حتما استعداد فوقالعادهای داشته باشید. برای این کار مهم نیست که چه هدفی داشته باشید.حتما لازم نیست بخواهید رماننویس بشوید؛ ممکن است هدفتان از نوشتن، هدف کوچکتر و سادهتری باشد.
با این حال، شما میتوانید نویسنده شوید، اگر بتوانید حرف بزنید. کتاب «اگر میتوانید حرف بزنید، پس حتما میتوانید بنویسید»، در جاده پرفرازو نشیب نویسندگی، نقطه شروعی جهشگونه است و تجربیات چندین سال نوشتن را به راحتی ارائه میکند. این کتاب شما را به درون ذهنی خلاق میبرد و دیدگاههای باارزش آدمهای حرفهای این حیطه را در اختیار خوانندگان قرار میدهد. این کتاب پر است از نصیحتهای عملی، تمرینات کارگاهی و تکنیکهای آسان. شما در این کتاب میآموزید که روی کاغذ حرف بزنید و آنچه قصد گفتنش را دارید کشف کنید؛ به ذهن خود نظم و ترتیب بدهید و از پراکندگی آن اجتناب کنید؛ همان چیزی را بنویسید که راجع به آن حرف میزنید حتی اگر درباره آن موضوع فقط با خودتان حرف میزنید؛ کلام خاص خودتان را بیابید؛ کلامیکه فقط و فقط مختص شماست.
درس آخر: بنویسید
یکی از جملههای جالب این کتاب این است؛ «کسی دوست ندارد بنویسد اما همه دوست دارند نویسنده باشند!». کتاب به شما میآموزد که در واقع شما ابدا چیزی نمینویسید، فقط روی کاغذ «حرف میزنید». با این کتاب، دستورالعملی فرامیگیرید که اگر در روزهای مدرسه از آن آگاه بودید، نوشتن کمتر برایتان سخت میشد؛ اینکه «اگر نمیدانید چه بنویسید، شروع به گفتن آن کنید.»
این کتاب، یک کتاب کاملا واقعی و عملی است و در هر فصل به شکل عملی، راهکارهای نوشتن را ارائه میکند. اشتباه نکنید؛ این کتاب مثل کتابهای دیگری که میشناسید نیست. برای اینکه این موضوع به شما ثابت شود، کافی است موقع خرید کتاب نگاهی به عنوانهای هر فصل بیندازید؛ میبینید که چقدر به فکرهایی که هنگام نوشتن به مغز شما خطور کرده، نزدیک است. نکته جالبتر اینکه در پایان هر فصل، آزمونهایی تعریف و طراحی شده که با پاسخ دادن به آنها، میتوانید میزان موفقیتتان را در یادگیری این درسها امتحان کنید.
هر نویسنده، یک درس
نثر ساده و روان کتاب، همراه طنز شیرین کلام نویسنده، باعث میشود هنگام خواندن کتاب از لذت دیگری هم برخوردار شوید. داخل کتاب در کادرهای مشخصشدهای، داستانهای کوتاه و روایتهای شیرینی از نویسندگان مختلف وجود دارد که هر کدامشان یک درس نویسندگی هستند.«اگر میتوانید حرف بزنید، پس حتما میتوانید بنویسید» نوشته «ژول سالزمن» است و فرنوش جزینی آن را ترجمه کرده است. ناشر این کتاب، مؤسسه انتشارات امیرکبیر است و به قیمت 2700 تومان در سال 1386 منتشر شده است.