آغاز به کار اولین فروشگاه موادغذایی تاریخ گذشته در آلمان

به گزارش دويچه وله، خریداران و مصرف کنندگان بهینه موادغذایی، هر کدام که از روز گشایش فروشگاه "غذای خوب" (The Good Food) به محل آن در شهر کلن می‌آیند، از روبرو شدن با یک فروشگاه غیرمعمول هیجان زده می‌شوند.

این اولین فروشگاه عرضه مواد غذایی پسمانده در آلمان و سومین از نوع خود در تمام اروپا است. نکته غیر معمول این است که تمام این موادغذایی باید به عنوان ضایعات از بین برده می‌شدند.

یک ویژگی دیگر نداشتن قیمت ثابت بر روی محصولات است. این مشتریان هستند که تصمیم می‌گیرند چه مبلغی برای هر محصول بپردازند.

هر ساله یک سوم موادغذایی تولیده شده در جهان به عنوان پس‌مانده دور ریخته می‌شوند. این موضوع، نیکول کلاسکی را به گشایش فروشگاه "غذای خوب" ترغیب کرد. بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل (FAO) اگر یک چهارم موادغذایی دور ریخته شده نگهداری می‌شدند، این امکان وجود داشت که ۹۰۰ملیون نفر از گرسنگی نجات داده شوند.

والنتین تورن نویسنده و کارگردان مستند "طعم پسمانده" (Taste the Waste)، در روز افتتاح این فروشگاه حضور داشت تا آنچه را که به عنوان قدمی برای مبارزه علیه دور ریختن موادغذایی می‌بیند، جشن بگیرد.

او که به خاطر ساخت این مستند برنده جوایز متعدد بین‌المللی شده است، به دویچه وله می‌گوید که هنوز موانع مهمی برای رسیدن به موفقیت وجود دارند: «ایده به شکل ساده‌ای عالی است، من هنوز نمی‌توانم درک کنم که چرا ما این همه غذا را دور می‌ریزیم.»

• نقطه‌ای برای شروع

گزارش سازمان فائو (FAO) نشان می دهد که در سطح خرده فروشی، موادغذایی به میزان بالایی به ضایعات تبدیل می‌شوند، به این دلیل که جذاب به نظر نمی‌رسند.

نیکول کلاسکی، مالک فروشگاه "غذای خوب" به دویچه وله می‌گوید که برای انجام تغییرات به زمان نیاز است. او به زمین‌های کشاورزی می رود تا بعد از برداشت محصول، آنچه را که از سبزیجات باقی مانده، جمع‌آوری کند. بعضی از آنها خیلی بزرگ، برخی خیلی کوچک و تعدادی هم آنقدر بد شکل هستند که به درد فروش نمی‌خورند.

در فروشگاه‌اش، غذاهای ارگانیک از طریق سیستم "هر چقدر دوست داری بپرداز" در دسترس همگان است. خریداران می‌توانند در این محل همچنین محصولات فاسد نشدنی تولید کننده‌های بزرگ را، که تاریخ مصرفشان گذشته، پیدا کنند.

کلاسکی با بیان اینکه هیچ‌کس نمی‌خواهد غذا را دور بریزد، تصریح می‌کند: «ما سبزیجات و محصولات تاریخ گذشته را نجات می‌دهیم و تولیدکننده‌ها هم از اینکه هنوز محصولاتشان خورده می‌شوند خشنودند.»

به نظر او این یک همکاری برد- برد است.

• خطر مصرف پس‌مانده‌ها

گروهی از مشتریان غذاهای تاریخ گذشته را نمی‌خرند، برخی اما معتقدند به سادگی می‌توان از رنگ و بوی یک محصول به سالم بودن یا نبودن‌اش پی برد.

کلاسکی درباره سلامت این محصولات نگران نیست. او می‌گوید: «تاریخ انقضای روی یک محصول تنها یک پیشنهاد به مشتری است، بیشتر محصولات عمرشان خیلی بیشتر از تاریخ مصرف رویشان طول می کشد.»

اما به هر حال اگر کسی به علت مصرف این موادغذایی بیمار شود، کسی باید پاسخگو باشد. به این علت است که کلاسکی می‌گوید همه کسانی که در اینجا کار می‌کنند به وظیفه خود در آگاهی رساندن به مشتری‌ها در مورد محصولات تاریخ گذشته، به خوبی عمل می‌کنند.

• بخشی از یک جنبش گسترده

برخلاف فروشگاه‌های سنتی که به دنبال سود هستند، سوپرمارکت "غذای خوب" به دنبال اثرگذاری اجتماعی است.

آنیا ریکرت، عضو گروه "غذای خوب" می‌گوید که هدف اصلی بالا بردن آگاهی مردم در مورد مشکلات عرضه دوباره غذاهای دور ریختنی است.

او معتقد است که ابتکاراتی از این دست می‌تواند به کسانی که قبلا هیچ آگاهی از "سبک زندگی پایدار" نداشتند، انگیزه بدهد.

به باور کلاسکی اولین قدم، گام‌های بعدی را در پی خواهد داشت: «فروشگاه موادغذایی خوب، بخشی از یک جنبش گسترده برای کاهش مصرف و درست مصرف کردن است. به عنوان نمونه وسایل و مبلمان داخل فروشگاه یا بازیافتی و یا دست دوم هستند.»

به نظر می‌رسد بیشتر مشتریان با کلاسکی هم عقیده هستند. یک از مشتریان به دویچه وله می‌گوید: «مراجعه به این فروشگاه، نمایان‌گر چیزی بیش از خریدن یک محصول است، در واقع تبلیغ یک سبک زندگی است.»

• فرای یک جنبش اجتماعی

والنتین تورن، نویسنده و فیلمساز معتقد است که پس از نمایش فیلم "طعم پسمانده" در نگرش و رفتار بسیاری در این مورد تغییر بزرگی روی داده است.

او می‌گوید: «در آن زمان هیچ‌کس درباره ضایعات خوراکی صحبتی نمی‌کرد، به معنای واقعی هیچ‌کس.» تورن می‌افزاید:«در این زمینه تعداد زیادی از مردم درگیر نبودند، حتی سیاسیون.»

به هر حال و علی‌رغم حرکت‌های اجتماعی گسترده، مانند اشتراک‌گذاری غذا (Food Sharing)، همچنان پس مانده‌های موادغذایی از چالش‌های مهم است.

تورن قانع شده که تجارتی کردن غذا‌های پسمانده برای مبارزه با اتلاف مواد خوراکی، به تنهایی کافی نیست. او باور دارد که تعیین جریمه‌های اقتصادی می‌تواند راه حل موثری باشد که به شکل جدی به کاهش ضایعات مواد خوراکی منجر شود.

او با اشاره به اینکه می‌بایست برای کاهش تولید مازاد راه حل واقعی پیدا کرد، تصریح می‌کند: «این تنها می‌تواند از راه قانون‌گذاری برای تغییر الگوهای اقتصادی و تجاری صورت بگیرد.»

تورن می‌افزاید: «اتکا به اقدام‌های تعداد اندکی از رهبران بزرگ اقتصادی که آگاه به مسائل زیست محیطی هستند، کافی نیست.»