به گزارش ایرنا، پرویز کردوانی یکشنبه در نشست راهکارهای نوین مبارزه با ریزگردها که به دعوت خانه مطبوعات خوزستان در گیت بوستان اهواز برگزار شد، با اشاره به 11 دلیل برای حذف مالچ نفتی در طرح مقابله با ریزگردها تصریح کرد: هزینه بالا، جلوگیری از هدر رفتن سرمایه ملی، افزایش ضریب حرارتی، از بین رفتن جانوران و گیاهان عرصه، ایجاد بوی تعفن، سرطان‌زایی، اتلاف آب، نفوذناپذیر شدن خاک، ممانعت از تردد روی عرصه‌های مالچ پاشی شده و عمر کوتاه مالچ معایب این ماده است.
وی درباره نظریه پاشیدن ریگ در کانون‌های ریزگرد که چند سال پیش مطرح کرده است، افزود: پاشیدن ریگ بر روی کانون‌های گرد و غبار هزینه بسیار کم‌تری دارد و عوارض جانبی مالچ نفتی را نیز به همراه ندارد، علاوه بر این می‌توان نقش و نگارهایی روی آن طراحی کرد و به عنوان تفریحگاه مورد استفاده قرار داد.
کردوانی اضافه کرد: تا کنون طرح پاشیدن ریگ بر روی کانون‌ها حتی به صورت تحقیقات انجام نشده و لازم است مسئولان برای رد یا اثبات این نظریه حداقل 100 هکتار را به صورت پایلوت اجرا کنند.
وی همچنین از تعطیلی مدارس و ادارات در هنگام بروز گرد و غبار انتقاد کرد و گفت: با تعطیل کردن مدارس و دانشگاه‌ها مشکلات حل نمی‌شود بلکه دانش‌آموزان با قرار گرفتن در این شرایط سخت تقویت می‌شوند.
کردوانی تاکید کرد: برای مهار کانون‌های خارجی ریزگرد در حال حاضر هیچ کاری نمی‌توان انجام داد.
رئیس کمیته بیابان‌زدایی انجمن محیط زیست ایران در ادامه، ریزگرد را شامل سه دسته رسی، کوارتز و مواد آلی عنوان کرد و افزود: تا 12 سال پیش چیزی به نام ریزگرد در کشور وجود نداشت.
وی گفت: در زمان دولت قبل معتقد بودم که حتی یک ریال پول نباید برای مهار ریزگردها پرداخت شود اما اکنون شرایط تفاوت کرده به طوری که ریزگردها هر سال بیش‌تر می‌شود و اکنون به جز استان‌های گیلان و مازندران در همه کشور ریزگرد اتفاق می‌افتد.
وی اضافه کرد: در کشور 90 درصد عامل ریزگرد مربوط به چاه‌ها و کاهش سفره‌های آب زیرزمینی است اما در خوزستان عامل ریزگردها خشک شدن تالاب‌ها و زمین‌های کشاورزی است که بیش‌تر آنها در اطراف روستاها قرار دارند. به گفته وی، در خوزستان چاه‌های نفت، مشعل‌ها و پتروشیمی‌ها مزید بر علت شده است.
کردوانی اظهار کرد: طرح کشاورزی 550 هزار هکتاری کشاورزی نیز یکی از عوامل ریزگردهاست، زیرا تمام آب خوزستان را مصرف می‌کند.
کردوانی گفت: قبل از بروز پدیده ریزگردها و در دهه 40 برای تثبیت ماسه‌های روان طرح جنگل‌کاری و پاشیدن مالچ نفتی اجرا شد که سال‌ها بعد به اشتباه خود در اجرای این طرح‌ها پی بردیم.
وی اضافه کرد: جنگل‌هایی که در دهه 40 در خوزستان کاشته شده است به دلیل پایین آمدن سفره‌های آب زیرزمینی در حال خشک شدن است و در صورت ادامه طرح جنگل‌کاری باید تا ابد آنها را آبیاری کرد.
کردوانی با بیان این که اکنون کانون‌های ریزگرد به مرکز توجه تبدیل شده و همه از تثبیت ماسه‌زارها غافل شده‌اند، اظهار کرد: در خوزستان برای تثبیت ماسه‌های روان تنها راه این است که در فصل پايیز روی آنها بذر علف بپاشیم تا در صورت بارندگی پوشش گیاهی ایجاد شود، در غیر اینصورت با یک نوبت آبیاری می‌توان آنها را سبز کرد.
- سد گتوند کشاورزی خوزستان را نابود کرد
پدر علم کویرشناسی ظرفیت‌های خوزستان را به ویژه در بخش کشاورزی در دنیا بی‌نظیر دانست و گفت: در این استان سالانه می‌توان سه نوبت ذرت عمل آورد و چغندر قند را در پايیز کاشت و نیشکر تولید کرد.
وی با بیان این که ریزگرد، شرجی و سد گتوند مشکلات اساسی خوزستان هستند، اظهار کرد: سد گتوند با شور کردن آب کارون، درحال نابود کردن زراعت در خوزستان است و سالانه 30 درصد کشاورزی را در این استان از بین می‌برد.
کردوانی تصریح کرد: معضل سد گتوند هیچ راه‌حلی ندارد زیرا امکان تخلیه ذخیره آب شور مخزن وجود ندارد و تخلیه تدریجی آن نیز خاک و کشاورزی خوزستان را نابود می‌کند.
وی افزود: هتل‌ها، رستوران‌ها و ساختمان‌هایی اطراف این سد ساخته‌اند که اجازه ورود هیچ شخصی را به آن نمی‌دهند و من برای دیدن طرح پتوی رسی که روی گنبد نمک اجرا شده بود، ناچار شدم با لباس مبدل به منطقه بروم.
کردوانی تصریح کرد: هوای شرجی خوزستان نیز یکی از معضلات است زیرا بعد از ترکیب با عوامل آلودگی هوا، شرایط کشنده ایجاد می‌کند.
عضو بنیاد مطالعات شبکه آب خاورمیانه همچنین گفت: برخلاف ادعای مسئولان، عوامل بیابان‌زایی در کشور به نسبت 10سال گذشته کم‌تر شده است.
کردوانی اظهار کرد: اکنون مردم برای مصارف خانگی انواع سوخت را جایگزین چوب کرده‌اند به این ترتیب عوامل بیابان‌زایی یا تخریب جنگل‌ها کاهش یافته است.
وی علت این تحلیل‌های اشتباه را متوجه کارشناسان دانست و افزود: سازمان حفاظت محیط زیست در دهه 50 تاسیس شد اما از آن زمان تا کنون وضع محیط زیست کشور بدتر شده است.
کردوانی گفت: بنگاه آبیاری که بعدها تبدیل به وزارت نیرو شد، آنقدر سد ساخته که امروز همه کشور تشنه است و اداره فلاحت که اکنون تبدیل به وزارت جهاد کشاورزی شده است بیش از نیمی از نیاز مواد غذایی را از خارج کشور وارد می‌کند و از زمان تاسیس سازمان جنگل‌ها، آنقدر جنگل تخریب شد که اکنون مجلس مجبور به اعلام ممنوعیت برداشت از جنگل‌ها شده است و همه این اشتباهات به دلیل آدرس غلطی بوده که برخی کارشناسان داده‌اند.
پروفسور پرویز کردوانی پدر علم کویرشناسی حدود پنج سال پیش نظریه جدیدی برای مقابله با ریزگردها مطرح کرد "ریگ پاشی" به جای "مالچ پاشی"، نظریه ای که اگر چه این جغرافی‌دان برجسته کشور بر عملی بودن آن اصرار دارد، اما مدیران هنوز به اجرایی کردن آن قانع نشده‌اند.
مالچ به معنای پوشش است و مالچ نفتی استفاده از مواد نفت مخصوص برای تثبیت شن‌های روان است.
نظر شما