چهارشنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۶ - ۱۷:۳۵
۰ نفر

روایت‌های مختلف از چگونگی انتشار گازهای شیمیایی در ادلب، نقش اسرائیل در این بحران و احتمال دخالت نظامی کشورهای غربی در سوریه را با دکتر صباح زنگنه، کارشناس امور خاورمیانه و سفیر پیشین ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی، مورد بررسی قرار داده‌ایم.

دکتر صباح زنگنه،
  • پيشينه طرح اتهام استفاده از تسليحات شيميايي توسط دولت سوريه به چه زماني بر مي‌گردد؟

پس از حوادثي كه در سال 2013و در منطقه غوطه شرقي رخ داد، سازمان ملل با دخالت روسيه به‌طور جدي وارد صحنه شد و بخش كنترل سلاح‌هاي شيميايي اين سازمان، تمامي مراكز توليد و مخازن تسليحات شيميايي در سوريه را از بين برد، امري كه موازنه وحشت ميان اسرائيل و سوريه را تا حدودي به نفع رژيم صهيونيستي بر هم زد.

به اين ترتيب، پرونده نخستين فاز از اين بحران در سوريه با دخالت و نقش‌آفريني روسيه بسته شد. اما پس از گذشت مدتي جامعه جهاني دريافت كه سلاح‌هاي ساده شيميايي در مقاطعي (از جمله طي سال‌هاي 2014و 2015) مجددا مورد استفاده قرار گرفته است.

براساس اسناد و اطلاعات موجود، مسئوليت استفاده از تسليحات ساده شيميايي كه در موارد بعدي مورد استفاده قرار گرفت، متوجه گروه‌هاي تروريستي داعش، جبهه النصره و ساير جريانات منشعب از آنها بوده است. نكته قابل تأمل آن است كه با وجود چنين اطلاعات و اسنادي، هيچ‌گونه فضاسازي عليه اين اقدام در افكار عمومي جهان صورت نگرفت و موضوع استفاده گروه‌هاي تروريستي مخالف دولت سوريه از تسليحات شيميايي، تقريبا مسكوت ماند و اكنون، مجددا مسئله استفاده از تسليحات شيميايي، اين بار در ادلب مطرح شده است.

همانطور كه مي‌دانيد، يكي از مناطقي كه معارضه سوريه به‌طور جدي در آن تجمع كرده و سازماندهي شده، ادلب است. اين تجمع، عمدتا تحت نظارت نظامي-امنيتي تركيه و با كمك‌هاي برخي ديگر از كشورهاي منطقه شكل گرفته است. به‌نظر مي‌رسد در چنين شرايطي و زيرنظر گروه‌هاي مسلح حاضر در ادلب و حاميان نظامي، امنيتي و اقتصادي آنان، مراكز توليد و انبار تسليحات شيميايي ايجاد شده است.

  • همانطور كه ‌مي‌دانيد، ما در اين صحنه با 2روايت روبه‌رو هستيم، از يك سو، مخالفان دولت سوريه، مدعي بمباران شيميايي ادلب توسط جنگنده‌هاي ارتش هستند، ادعايي كه مورد تأييد دستگاه‌هاي اطلاعاتي اسرائيل نيز قرار گرفته است، اما از سوي ديگر، وزارت دفاع روسيه، حمله شيميايي را نفي كرده و تأكيد مي‌كند كه مخازن تسليحات شيميايي مخالفان مورد هدف قرار گرفته است. با توجه به واقعيت ميداني بحران سوريه هم‌اكنون، كدام روايت را به واقعيت نزديك‌تر مي‌دانيد؟

بايد توجه داشته باشيد كه ارتش سوريه مدت‌هاست در حال كسب پيروزي‌هاي چشمگيري بوده؛ به‌طوري كه مناطق عمده‌اي را از دست مخالفان خود باز پس گرفته است؛ بنابراين به هيچوجه معقول و منطقي به‌نظر نمي‌رسد كه نظام سوريه با چنين موقعيت ميداني، پيروزي‌هاي شيرين خود را با استفاده از تسليحات شيميايي تبديل به يك شكست تلخ كند، آن هم در منطقه‌اي كه امكان نظارت و بررسي هر حادثه‌اي توسط ده‌ها سازمان جاسوسي قدرتمند وجود دارد.

از سوي ديگر و از منظر بين‌المللي نيز، آمريكا در تغيير موضعي چشمگير اعلام كرده كه مسئله بركناري اسد ديگر در اولويت اين كشور قرار ندارد، امري كه باعث شد گروه‌هاي وابسته به عربستان، تركيه و قطر احساس خطر جدي كنند.بنابراين احتمال استفاده ارتش سوريه از تسليحات شيميايي اصولا منتفي است، چرا كه به چنين اقدامي نياز ندارد.

  • در شرايط فعلي سوريه، چه‌كسي از طرح اين مسئله و استفاده از تسليحات شيميايي امكان بهره‌برداري دارد.

بدون شك، اين گروه‌هاي تروريستي حاضر در خاك سوريه هستند كه به ايجاد چنين بحراني نياز دارند تا شايد به اين ترتيب بتوانند موج پيروزي‌هاي ارتش سوريه را متوقف كرده و موقعيت ميداني اين بحران را معكوس كنند.

  • در كنار ساير بازيگران و قدرت‌هاي فعال در پرونده سوريه، اين بار شاهد حضور پر رنگ رسانه‌اي، اطلاعاتي و سياسي اسرائيل نيز هستيم. هدف از ايفاي نقش رژيم صهيونيستي در اين پرونده چيست؟

بدون شك اسرائيل از هرگونه تقويت مواضع بشار اسد نگران است و بنابراين از تمامي ابزارهاي ارتباطي و سياسي خود در جهت تضعيف دولت سوريه استفاده خواهد كرد تا به اين ترتيب، سوريه زير فشارهاي بيشتري از سوي غرب قرار بگيرد.

  • آيا پيش‌بيني مي‌كنيد كه اين بحران در نهايت منجر به هرگونه دخالت نظامي قدرت‌هاي غربي در سوريه شود؟

خير، به هيچ عنوان چنين مداخله نظامي امكان ندارد، چرا كه اگر اين موضوع در شوراي امنيت طرح شود، بايد گروه‌هاي تحقيق و بررسي وارد عمل شوند كه نتيجه چنين تحقيقاتي به نفع مخالفان دولت سوريه نخواهد بود. از سوي ديگر، با توجه به حضور روسيه در شوراي امنيت، امكان صدور قطعنامه عليه سوريه وجود نخواهد داشت و بدون قطعنامه، هيچ‌كدام از كشورهاي غربي قادر به حمله نظامي به خاك سوريه نيستند.

کد خبر 366183

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار غرب آسیا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha