وعده رؤیا پردازانه دولت برای اشتغال‌زایی

اين در حالي است كه بين ايجاد اشتغال، ميزان سرمايه‌گذاري و رشد اقتصادي رابطه مستقيمي وجود دارد. آنگونه كه وحيد شقاقي شهري، اقتصاددان، به خبرنگار ما مي‌گويد: براي ايجاد هر 100هزار نفر شغل، تقريبا يك درصد رشد اقتصادي نياز است و بر اين اساس براي ايجاد 900هزار شغل بايد حداقل 8تا 9درصد رشد اقتصادي داشته باشيم.

اين اقتصاددان، سرمايه‌گذاري مورد نياز براي تحقق اين ميزان رشد اقتصاد را حدود 150ميليارد دلار برآورد مي‌كند كه رقم بسيار بالايي است. در اين ميان، صندوق بين‌المللي پول پيش‌بيني كرده است كه رشد اقتصادي ايران در سال 96به 3.3و نرخ بيكاري آن به 12.5درصد برسد و از ديگر سو، آمارها نشان مي‌دهد در 9ماهه سال گذشته نيز كه رشد اقتصادي بالغ بر 11.6درصد بوده بخش عمده اين رشد اقتصادي به كمك رشد بخش نفت محقق شده بود كه اشتغال‌زايي چنداني ندارد.

• تداوم روند افزايشي نرخ بيكاري

چندي پيش علي ربيعي، وزير كار دولت يازدهم، با اعلام هدفگذاري ايجاد 900هزار شغل در سال 96، اظهار كرد: رسيدن به اين رقم در حوزه اشتغال‌زايي، كار دشواري است اما با توجه به ايجاد ۷۰۰ هزار شغل در سال 95، رسيدن به چنين هدفي دور از دسترس نيست.

البته با توجه به اظهارات قبلي ربيعي درباره افزايش ورودي متقاضيان كار به بازار كه گفته بود: در هر دقيقه 5نفر متقاضي وارد بازار كار مي‌شود و مجموع ورودي به اين بازار در طول يك سال به بيش از يك ميليون نفر مي‌رسد؛ باز هم نمي‌توان انتظار داشت كه حتي با تحقق هدفگذاري ايجاد 900هزار شغل در سال96، نرخ بيكاري روند كاهشي به‌خود بگيرد.

• اشتغال‌زايي؛ از هدفگذاري تا تحقق

دولت يازدهم اعلام كرده است كه در طول سال‌هاي 92تا 95، سالانه 700هزار شغل ايجاد كرده است. در اين زمينه، عيسي منصوري، معاون توسعه كارآفريني و اشتغال وزير كار، مجموع اشتغال‌زايي دولت يازدهم در طول دوره 4ساله را 2ميليون و 800هزار شغل عنوان مي‌كند و مي‌گويد:

در 4سال گذشته هر سال حدود 700هزار شغل (جمعا 2.8ميليون شغل) ايجاد كرده‌ايم و صحت اين آمارها در مقايسه با آمار اشتغال اعلام‌شده از سوي مركز آمار و داده‌هاي سازمان تأمين اجتماعي قابل راستي آزمايي است.اين در حالي است كه بررسي گزارش‌هاي مركز آمار ايران از وضعيت بيكاري در سال‌هاي 91و 95، نشان مي‌دهد در اين دوره 4ساله، به‌طور خالص سالانه 356هزار شغل و در مجموع يك‌ميليون و 427هزار شغل ايجاد شده است.

براساس گزارش مركز آمار ايران، جمعيت شاغل كشور در سال 91بالغ بر 21ميليون و 161هزار نفر بوده كه در سال 95با يك‌ميليون و 427هزار نفر افزايش، به 22ميليون و 588هزار نفر رسيده است. اين گزارش مي‌افزايد: در طول اين دوره چهارساله، جمعيت بيكار كشور از 2ميليون و 944هزار نفر در سال‌91 به 3ميليون و 203هزار نفر در سال‌95 رسيده است.

• اشتغال پايدار نيازمند رشد اقتصادي و سرمايه‌گذاري مستمر

وحيد شقاقي شهري، اقتصاددان، با اشاره به پژوهش‌‌هاي مختلفي كه در حوزه ارتباط بين رشد اقتصادي و ايجاد اشتغال انجام شده، مي‌گويد: در شرايط فعلي اقتصاد ايران، ايجاد هر 100هزار نفر شغل، تقريبا به يك درصد رشد اقتصادي نياز دارد لذا براي ايجاد 900هزار شغل، حداقل 8تا 9درصد رشد نياز است كه براساس برنامه‌هاي پنج‌ساله توسعه، بايد حدود30 درصد آن از محل بهره‌وري محقق شود.

به گفته او، برآوردها حاكي از اين است كه براي رشد اقتصادي 8درصد سالانه بايد حدود 150ميليارد دلار سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي انجام شود. اين اقتصاددان معتقد است وقتي براي ايجاد اشتغال هدفگذاري مي‌شود، حتما بايد به الزامات و نهاده‌هاي ورودي آن نيز توجه شود. شقاقي شهري ادامه مي‌دهد: ايجاد اشتغال پايدار، نيازمند رشد مولد و پايدار است و يكي از مهم‌ترين الزامات رشد پايدار نيز سرمايه‌گذاري مستمر با بهره‌وري بالاست از اين‌رو ايجاد اشتغال پايدار در اقتصاد ايران مستلزم تحقق مستمر حجم بالايي از سرمايه‌گذاري است.