رئيس‌جمهور فرانسه براساس قانون اساسي پنجمين جمهوري كه توسط ژنرال دوگل در 1958تثبيت شد، تعيين‌كننده سياست‌هاي خارجي، دفاعي و همچنين كليددار تسليحات هسته‌اي اين كشور است؛ بنابراين تأثير سياست‌هاي او بر آينده اتحاديه اروپا و همچنين منطقه خاورميانه از اهميت بالايي برخوردار است.
براساس نتايج دور اول انتخابات، امانوئل ماكرون، نامزد ميانه‌رو در كنار مارين لوپن، نامزد راست‌افراطي فرانسه به دور دوم رقابت‌ها راه يافته‌اند؛ اين در حالي است كه با توجه به حمايت ساير نامزدهاي بازمانده از دور دوم انتخابات و همچنين بسياري از احزاب فرانسوي از ماكرون، به‌نظر مي‌رسد او شانس بيشتري براي ورود به كاخ اليزه داشته باشد.
به اين ترتيب، پيش‌بيني سياست‌هاي حاكم بر عملكرد ماكرون در قبال خاورميانه، به مسئله‌اي حساس و با اهميت تبديل شده است. البته با نگاهي به جو حاكم بر رقابت‌هاي انتخاباتي فرانسه، واضح است كه مشكلات اقتصادي، مسئله مهاجران و كيفيت تعامل با اتحاديه اروپا، موضوعات محوري و مورد نظر كانديداها بوده اما در اين ميان، نشانه‌هايي هرچند مختصر از سياست‌هاي ماكرون در مورد بحران‌هاي خاورميانه به چشم مي‌خورد.
مي‌توان از حضور جان اف لودريان، وزير دفاع فرانسه و همچنين بسياري از ديپلمات‌هاي فعلي اين كشور در ستاد انتخاباتي ماكرون نتيجه گرفت، سياست‌هاي عمومي وي درباره بخش قابل توجهي از بحران‌هاي خاورميانه، دچار تغيير جدي نشده يا در بهترين حالت با اجراي برخي تعديلات به شكل فعلي ادامه خواهد يافت.
اما اين نامزد 39ساله، مواضع شفاف و البته مختصري را نيز درباره بحران سوريه، نزاع فلسطين و اسرائيل، الجزاير، تركيه و همچنين برخي پادشاهي‌هاي خليج‌فارس بيان كرده است.ماكرون در پرونده سوريه، همواره بر حركت براساس اولويت‌هاي فرانسه تأكيد كرده و معتقد است كه اولويت مطلق اين كشور در سوريه، مبارزه با داعش و ساير سازمان‌هاي تروريستي است. اگرچه در ساير مواضع اين كانديداي فرانسوي، هيچ نشانه‌اي از حمايت يا همراهي با سياست‌هاي بشار اسد ديده نمي‌شود اما مي‌توان انتظار داشت كه در صورت ورود او به كاخ اليزه، اولويت فرانسه از بركناري اسد به مبارزه با داعش و به‌طور كلي تروريسم تغيير خواهد يافت.
از سوي ديگر، ماكرون همواره نسبت به تكرار اشتباهاتي كه منجر به ايجاد دولت‌هاي شكست‌خورده، در عراق و ليبي شده هشدار داده؛ امري كه نشان‌دهنده مخالفت ضمني او با مداخله نظامي براي حل بحران سوريه است. ماكرون به‌طور مشخص، عمليات سياسي را اصلي‌ترين راه‌حل براي پايان جنگ داخلي سوريه به‌حساب مي‌آورد؛ البته با عملكرد گفت‌وگوهاي ژنو نيز موافق نيست و معتقد است كه بايد تمامي طرف‌هاي درگير به غيراز تروريست‌ها در اين مذاكرات حضور داشته باشند.
اين نامزد ميانه‌رو، برخلاف انتظار در مسئله فلسطين، مخالف به رسميت شناختن فوري اين كشور بوده و معتقد است كه اين امتياز، نبايد به‌عنوان يك برگ برنده فرانسه در معادلات خاورميانه به‌زودي خرج شود؛ البته از سوي ديگر همواره مخالفت خود را با شهرك‌سازي‌هاي رژيم صهيونيستي اعلام كرده و صراحتا اقدامات نتانياهو را خلاف قوانين بين‌المللي به شمار آورده است.
اما شايد مهم‌ترين بخش سياست‌هاي اعلام شده ماكرون در قبال خاورميانه تا به اين لحظه، موضعگيري او عليه برخي از كشورهاي عربي خليج‌فارس بوده است. ماكرون در مصاحبه با شبكه BFM TV به‌طور مشخص از قطر و عربستان نام برده و گفته است درصورت پيروزي در انتخابات، مطالبات زيادي از اين دو كشور، به‌منظور شفاف‌سازي نقش آنان در حمايت مالي از سازمان‌هاي تروريستي و هرگونه كمك به دشمنان فرانسه خواهد داشت.
او همچنين در اين مصاحبه به صراحت گفته است كه در صورت پيروزي، توافق‌هاي دوجانبه‌اي كه به سود قطر باشد را لغو خواهد كرد.به گفته ماكرون، دولت‌هاي سابق فرانسه به‌ويژه در دوران ساركوزي، تسامح زيادي از خود در مقابل قطر نشان دادهاند سياستي كه قطعا در صورت پيروزي او در انتخابات تغيير خواهد كرد.
مشاهده چنين مواضعي عليه پادشاهي‌هاي خليج‌فارس از سوي فردي كه انتظار مي‌رود در آينده‌اي نزديك به‌عنوان رئيس‌جمهور فرانسه، مديريت سياست خارجي اين كشور را در دست بگيرد، اگر نه بي‌سابقه، بسيار نادر به شمار مي‌آيد.
اگرچه كشورهايي همچون عربستان و قطر تا اين لحظه در برابر مواضع ماكرون واكنشي از خود نشان نداده‌اند اما با نگاهي به رسانه‌هاي وابسته به آنها مي‌توان نشانه‌هاي نگراني اوليه را به وضوح مشاهده كرد.
فرانسه در دوران ساركوزي با هدف جذب سرمايه‌گذاري و حمايت‌هاي مالي كشورهاي عربي خليج‌فارس، تا حد زيادي به آنها نزديك شد و اين سياست در دوران اولاند با وجود اختلافات مبنايي اين دو رئيس‌جمهور در حوزه ديپلماسي ادامه پيدا كرد تا حدي كه او به‌عنوان مهمان ويژه در نشست شوراي همكاري خليج‌فارس در رياض شركت كرد.
حالا اما به‌نظر مي‌رسد پادشاهي‌هاي خليج‌فارس كه تا حد زيادي از رويكردهاي ترامپ در خاورميانه راضي هستند بايد خود را براي مقابله با سياست‌هاي انتقادي رئيس‌جمهور احتمالي فرانسه در آينده‌اي نزديك آماده كنند.
نظر شما