تجميع وزارتخانهها، ادارات و مراكز دولتي و كارخانههايي كه در اطراف پايتخت قرار دارند باعث شده تمركزي بيش از حد در تهران ايجاد شود. نتيجه اين تمركزگرايي اين شده كه بسياري درست يا غلط احساس كردهاند براي رشد و پيشرفت بايد به تهران مهاجرت كنند. موضوعي كه البته مربوط به امروز نيست و دستكم در طول نيمقرن شاهد مهاجرت از روستاها و شهرستانها به پايتخت بودهايم.
اين نوع مهاجرتها اگر در روزگاري باعث توسعه تهران ميشد، حالا دستكم چهار دهه است كه با خود بحرانها و چالشهاي فراواني بههمراه آورده است. يكي از اين معضلات، مشكل حاشيهنشيني در اطراف پايتخت است. حاشيهنشيني با خود مسائل و معضلات فراواني به همراه داشته و از سوي ديگر هم نميتوان مردم را مقصر دانست. مردمي كه از سر ناچاري و بهدليل نبود امكانات و اشتغال مناسب، شهر و روستاي خود را رها كرده و به اميد پيشرفت به تهران آمدهاند. اين اميدها در موارد بسياري سراب از آب درميآيد. حالا ما با شهري مواجه شدهايم با انبوهي از بحرانهاي زيستمحيطي و مشكلات اجتماعي كه هرچه كارشناسان و مسئولان ميكوشند نميتوانند مشكلات بنيادينش را حل كنند.
براي نجات تهران ابتدا بايد وضعيت شهرستانها را متحول كرد. درواقع بايد شهرستانها را نجات داد و شرايط را بهگونهاي رقم زد كه هر ايراني در زادگاهش امكان رشد، ارتقا و دستيابي به زندگي مطلوب را داشته باشد. اگر كار مناسب و با درآمد مكفي وجود داشته و امكانات رفاهي، تفريحي و پزشكي پايتخت در حد جمعيت محدود يك شهر كوچك در دسترس باشد، چه دليلي دارد افراد محيط آرام و امن زادگاهشان را رها كنند و به اين تهران پرجمعيت و پراسترس و شلوغ بيايند. براي كاهش مهاجرت به تهران بايد ابتدا دلايل اين اتفاق را ارزيابي كرد و بعد راهكارهايي براي آن انديشيد.
نكته ديگر اينكه براي تمركززدايي ميتوان فكري هم به حال كارخانههاي اطراف تهران كرد. برخي از اين كارخانهها حالا و با رشد حاشيهنشيني، تقريبا در نزديكي مناطق مسكوني واقع شدهاند و اين آسيبي جدي است.اگر ميخواهيم تهران از اين شلوغي آزاردهندهاش نجات پيدا كند، اگر نگران وضعيت سلامتي شهروندان هستيم و آلودگي هوا برايمان شرايطي بحراني را رقم زده، بايد فكر كل ايران باشيم. ايران را اگر آباد و توسعهيافته كنيم بسياري از ساكنان فعلي تهران كه از سر اجبار به اين شهر آمدهاند، با رغبت فراوان به زادگاهشان ميروند؛ به جايي كه بشود آرامش را تجربه كرد و از آب و هوايش لذت برد و البته درآمد و امكانات رفاهي هم داشت. براي نجات تهران، ابتدا بايد شهرها و روستاها را نجات داد.
- بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون
نظر شما