اتفاقی که این فرماندهان پیشبینی کردهبودند اکنون در حال وقوع است. پاکستان که از زمان سرنگونی طالبان در افغانستان با مشکل شبه نظامیان دست به گریبان بوده اکنون از دو جهت و به صورتی جدیتر شاهد تحرکات شبه نظامیان طرفدار طالبان است.
بر در ورودی مقر پلیس محلی پاکستان در روستای ماتا در پاکستان، یک تابلوی جدید نصب شده: مقر طالبان.
این همان تصویری است که در مقر پلیس در روستای کابل هم دیده میشود. این روستا یکی از 12 ناحیه دره زیبا و خوش منظره سوات در 150 کیلومتری اسلامآباد پایتخت پاکستان است که به تازگی به تصرف شبه نظامیان درآمده است.
شبه نظامیان طرفدار طالبان که بعضی خود طالبان هستند، با تصرف این مناطق و روستاها ابتدا به آتش زدن فروشگاههای فروش نوار و پخش موسیقی میپردازند.
بعد دختران را از ورود به مدارس منع میکنند و زنان را مجبور میکنند تا برقه به تن کنند و مردان را هم وادار میکنند تا ریش انبوه بگذارند.
در واقع آنها مو به مو فرمانهای طالبان را اجرا میکنند. آنها حتی مجسمههای سنتی و باستانی و بعضی ابنیه قدیمی و باستانی را هم به تقلید از طالبان افغانستان نابود میکنند.
این تصاویر متعلق به شهرهای افغانستان یا حتی مناطق سرحدات مرزی پاکستان نیست.
دره سوات از زیباترین و پرطرفدارترین مناطق توریستی پاکستان است که تنها سطح شیبدار اسکی کشور و منطقه ماهیگیری پاکستان در آن واقع است.
اما در 5 ماه گذشته که درگیری و مقابله شبه نظامیان و دولت پاکستان شدت گرفته است، این منطقه از شرایط عادی خارج شده و تحت کنترل و صحنه نمایش قدرت شبه نظامیان شده است.
مولانا فضلالله از روحانیون طرفدار شبه نظامیان در پاکستان با نطقهای رادیویی خود این فعالیتها را شدت میبخشد.
او که در پاکستان به ملای رادیویی معروف است، شرایط حاکم در مرز پاکستان و افغانستان و فعالیت شبه نظامیان را به نقاط دیگر پاکستان و مناطقی دورتر از مرز گسترش داده است. دولت ژنرال پرویز مشرف هم توان مقابله با این شرایط را ندارد.
3 هفته پیش وقتی ژنرال مشرف وضعیت فوقالعاده اعلام کرد، شرایط ناآرام و فوقالعاده حاکم در دره سوات را بهانه این وضعیت کرد.
اکنون که 3 هفته از اعلام وضعیت فوقالعاده میگذرد، مشرف تنها توانسته مطبوعات و رسانهها را کنترل کند و وکلا و قضات مستقل را به زندان بیندازد. در شرایط حاکم بر دره سوات هیچ تغییری ایجاد نشده است.
یک مقام نظامی غربی مستقر در اسلامآباد در این باره میگوید، اینطور نیست که ارتش نخواهد شرایط دره سوات را بهبود بخشد و اوضاع را کنترل کند، موضوع این است که ارتش توان این کار را ندارد.
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران امنیتی سخنان این مقام نظامی غربی را تأیید کرده و میگویند نیروهای امنیتی و ارتش پاکستان توان آموزش و تجهیزات و تجربه کافی برای مقابله با این نفوذ داخلی تندروها را ندارند.
مهمترین متحد و همپیمان غرب در جنگ با ترور اکنون با شرایط نابسامان و بحران سیاسی داخلی روبهروست که ممکن است کشور را دچار از هم پاشیدگی کند. هفته گذشته ارتش پاکستان عملیاتی را برای به کنترل درآوردن دره سوات شروع کرد.
در این عملیات 15 هزار نیروی ارتش، هلیکوپتر، تانک و تجهیزات نظامی برای مقابله با شبه نظامیانی که تعدادشان به 500 نفر میرسد، به منطقه اعزام شدند. هدف این عملیات عقب راندن شبه نظامیان به مقرهای کوهستانی و بسیار دور از مناطق شهری است.
ژنرال احمد شجاع پاشا فرمانده کل این عملیات نظامی درباره این عملیات به خبرنگاران خارجی گفته است: سعی ما این است که تعداد آنها را به حداقل برسانیم و سپس همین حداقل تعداد را هم حذف کنیم.
ارتش پاکستان اعلام کرده است که صدها تن از شبه نظامیان در هفتههای اخیر کشته شدهاند. این ادعایی است که سراجالدین سخنگوی شبه نظامیان به شدت آن را رد کرده است.
به گفته این سخنگو تنها 10 نفر از نیروهای شبه نظامی کشته شدهاند. ماه گذشته در یکی از همین عملیاتهای ارتش پاکستان، 250 سرباز ارتش تسلیم چند ده نفر از شبه نظامیان شدند.
ارتش پاکستان که تنها در جنگ با هند تجربه نبرد داشته و بسیار پیر و فرسوده است، اکنون توانایی و آمادگی انجام یک مبارزه چریکی نامنظم را ندارد. بعضی از شبه نظامیان دره سوات خارجی هستند اما اکثر آنها شبه نظامیان بومی هستند که اکثرا در نتیجه مقابله با سیاستهای دولت به گروههای شبه نظامی طرفدار طالبان پیوستهاند.
مردم منطقه از فعالیت این شبه نظامیان خسته شدهاند. حضور این شبه نظامیان باعث کاهش درآمد توریسم منطقه شده است. ادامه نبرد دولت با این شبهنظامیان مردم را هم از شبه نظامیان و هم از ارتش دور کردهاست.
فضلالله، کسی که با نطقهای رادیویی شبه نظامیان را تحریک میکند، یک طلبه محلی است که زمانی با یک ماشین مسافرکشی، مسافر و بار را در دره و رود سوات جا به جا میکرد.
او در سالهای گذشته برای مبارزه با نظامیان آمریکایی در افغانستان از میان شبه نظامیان پاکستانی نیرو جمع میکرد. اما اکنون فعالیت خود را در داخل پاکستان متمرکز کرده است.
اشفق کیانی که قائم مقام مشرف در ارتش شده و قرار است به زودی به جای او فرماندهی ارتش پاکستان را به عهده بگیرد، تلاش میکند تا مشکلات ارتش را در مقابله با شبه نظامیان کمتر کند.
او دو روز پیش با نیروهای ارتش مستقر در دره سوات دیدار کرد تا علاوه بر بالا بردن روحیه آنها، از مشکلات آنها هم باخبر شود.
نیروهای پاکستانی در این مبارزه هنر و تجربه یک جنگ چریکی را فرامیگیرند. اما زمان به سرعت پیش میرود و شبه نظامیان هم منتظر نمیمانند تا ارتش پاکستان بعد از آموختن تجربه جنگ چریکی، وارد این جنگ شوند. طالبان پشت دروازههای پاکستان است.
تسلیم سربازان بیسلاح
در دره سوات بسیاری از روستاها در تصرف گروههای شبه نظامی است که گاه تنها 10 نفره هستند. مشکل اصلی در این رویاروییها این است که سربازان پاکستانی آموزشی ندیدهاند و سلاح کافی هم ندارند.
بسیاری از این سربازان در ماه تنها 20 دلار حقوق میگیرند و در سلاحشان گاه تنها 5 گلوله هست. وقتی این سربازان دربرابر شبه نظامیان با انگیزه قرار میگیرند باید در یک لحظه میان مردن و تسلیم شدن یکی را انتخاب کنند.
طبیعی است که آنها گزینه دوم را انتخاب میکنند.
Time.com
20 نوامبر2007