از سويي ديگر برخي اين تحولات سياسي را تمام و كمال مرتبط به نقش ايران و دفاع امير قطر از كشورمان ميدانند كه در اين نوشتار از زواياي مختلف به اين مسئله ميپردازيم:
1-جمهوري اسلامي ايران يك كشور تاريخي بزرگ و منطقهاي و داراي تأثيرات مهم ژئوپليتيك است و نيازي به حمايت كشورهاي ديگر ندارد كه گروهي مايلند همه تحولات اخير مرتبط با قطر را به ايران گره بزنند. البته كشورمان هميشه به ارتباط ديپلماتيك و سياسي با همه كشورها خصوصا كشورهاي منطقه و همسايه تأكيد داشته است. با اين حال اين تحولات مرتبط با قطر پيامدهاي مثبت و منفي نسبت به جمهوري اسلامي ايران دارد كه به اختصار به هريك از آنها اشاره ميكنيم.
الف) بروز اختلاف شديد ميان عربستان و قطر ميتواند منجر به ايجاد بحران و آشوب شود كه ايران به هيچ وجه از آن دفاع نميكند. ايران هميشه بر موضع حل مناقشات بهوسيله گفتوگو بر پايه ثبات تأكيد كرده است، زيرا توسعه منطقه در گرو ثبات و آرامش همه كشورهاست. و از سويي ديگر جنگ و بحران در منطقه باعث ميشود از مسائل اصلي فرامنطقهاي و اولويتهاي جهان اسلام غافل شويم.
ب) يكي از پيامدهاي مثبت اين مسئله براي ايران اين است كه ميتواند ابتدا خود را در سوريه به عرصه ظهور و بروز برساند. زيرا اختلاف بين گروههاي تحت حمايت عربستان و قطر تشديد ميشود و اين فرصتي را براي دولت قانوني سوريه فراهم ميكند كه به ثبات خود در كشور و مبارزه با تروريسم شدت بخشد. پيامد مثبت ديگر اينكه اين مسئله ميتواند در ايجاد يك فضاي تنفس براي سياست خارجي ايران نقش پيدا كند، چراكه عربستان سعودي در سالهاي اخير با تحركاتي كه از آن تعبير به ايرانهراسي ميكنيم نگذاشته است دستگاه ديپلماسي ما در منطقه نقش فعالتر داشته باشد.
2-اختلافات ميان عربستان و قطر بيشتر ريشه در سفر دونالد ترامپ به منطقه دارد چرا كه منطقه توانايي تحمل اين حجم از تسليحات را ندارد و كشورهايي مثل قطر ترس از اين دارند كه استقلال آنها توسط رژيمهايي مثل عربستان مورد تهديد قرار گيرد. با اين حال نبايد از اختلاف ميان كشورهاي عربي خشنود بود، چون بيشترين نفع را رژيم صهيونيستي در اين زمينه ميبرد و منافع خود را در اختلاف ميان مسلمانان ارزيابي ميكند.
3-مسئله ديگري هم لازم است مورد توجه قرار گيرد اين است كه شركتهاي تسليحاتي از اين مناقشات بيشترين سود را ميبرند و سلاحهاي بيشتري به كشورهاي عربي ميفروشند. برخي از تحليلگران هم به نوعي «استحسان» كردهاند و گفتهاند آمريكاييها علاوه بر هزينهاي كه بابت امنيت سعودي از عربستان گرفتهاند، مايلند هزينه امنيت قطر را هم از جيب قطر بگيرند كه اين اختلافافكنيها يكي از روشهاي آن است.
- سفير پيشين ايران در اردن
نظر شما