لایحهای که ۱۲سال پیش به مجلس ارائه شد و بعد از چند رفت و برگشت میان مجلس و شورای نگهبان، اتفاق دیگری برایش نیفتاد.
در هفتههاي اخير و با انتشار اخباري درخصوص كودكآزاري در شهرهاي مختلف، اين موضوع دوباره زنده و به خواسته فعالان اجتماعي تبديل شد تا بهعنوان قانوني بالادستي تصويب شود و مورد توجه قرار گيرد. تهران نيز در سال 89با پذيرش كنوانسيون حقوق كودك به جمع شهرهاي دوستدار كودك پيوست؛ شهري كه براساس تعريف خواستههاي كودكان با مشاركت خود آنها در اولويت قرار ميگيرد و حقوق كودكان در سياستها، قوانين و برنامهها منعكس ميشود. يكي از بخشهاي اين طرح كه يونيسف نيز شاخصهايي را براي آن تعريف كرده، محافظت كودكان از خشونت و سوءاستفاده است. فعالان اجتماعي اميدوارند با پيگيري و تصويب اين طرح، شهرها جاي امنتري براي كودكان شوند.
- غفلت نمايندگان ملت
طبق تعريف شهر دوستدار كودك، شهر بايد در حوزههاي گوناگون محيطي، تفريحي، ترافيكي، فرهنگي و... نيازهاي كودكان را برآورده كند. احداث مبلمان شهري ويژه كودكان، راهاندازي پاركهاي دوستدار كودك، راهاندازي اتاقهاي مادر و كودك در مترو و مراكز عمومي پرتردد، اجراي برنامههاي فرهنگي و هنري ويژه كودكان و... بايد انجام شود تا آسيبپذيرترين ساكنان كلانشهر تهران، در محيطي امن، ايمن، آرام و با كمترين دغدغهاي كه ذهن والدينشان را مشغول كند، بتوانند زندگي كنند. اما همه تهران فضاي كالبدي و فيزيك شهري نيست و تأمين امنيت، يكي از مهمترين فاكتورهايي است كه در كنار آسايش شهري، به دوستدار كودك شدن شهر كمك ميكند. فاطمه دانشور، رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران معتقد است اقدامات خوبي در حوزه شهر دوستدار كودك انجام شده و بايد در دوره بعدي شهرداري و شوراي شهر نيز بهصورت جديتر پيگيري شود اما تهران از منظر امنيت و آسيبهاي اجتماعي، با معيارهاي شهر دوستداركودك فاصله بسياري دارد. تأمين بسياري از تعاريف شهر دوستدار كودك بهعهده شهرداري است اما در حوزه امنيت، نيازمند اقدامات بالادستي و قوانين محكمتري است كه يكي از آنها لايحه حمايت از حقوق كودكان است و تاكنون نمايندگان مجلس اقدام جدي در مورد آن انجام ندادهاند. در ماههاي اخير و با وقوع حوادث مكرري كه در كشور با موضوع كودك آزاري رخ داده، بسياري از فعالان اجتماعي و متوليان حوزه كاهش آسيبهاي اجتماعي بارها تأكيد كردند كه مجلس بايد بسيار جديتر از قبل به موضوع حقوق كودكان پرداخته و لايحه حمايت از حقوق كودكان را كه خاكي 12ساله روي آن نشسته دوباره زنده كرده و مورد بررسي و تصويب قرار دهد. طيبه سياوشي، نماينده مجلس چندي پيش اعلام كرد كه اين لايحه سال 90در كميسيون لوايح دولت به تصويب رسيده و تقديم مجلس شده اما مسير تصويب، بهدليل مشكلات بوروكراتيك كند است و ديگر اينكه نمايندگان بهدليل كارهاي فراوان از بررسي اين لايحه غفلت كردهاند.
- وعده تصويب لايحه تا ماه آينده
يكي از گروههاي كودكاني كه نيازمند مداخله جدي براي حمايت هستند، كودكان و نوزادانياند كه توسط معتادان و متكديان مورد سوءاستفاده قرار ميگيرند. نخستين سازمان و ارگاني كه بهدليل نوع فعاليتش با اين كودكان روبهرو ميشود، شهرداري است اما قانون به شهرداري اجازه ورود به حوزه كودكان را نداده است. دانشور در گفتوگو با همشهري معتقد است كه يكي از بخشهايي كه فعالان اجتماعي تلاش دارند در لايحه حمايت از حقوق كودك مورد توجه قرار گيرد همين مسئله است كه مددكاران شهرداري بهعنوان ضابطان قضايي بتوانند اين كودكان را از شهر جمعآوري كرده و تحويل مراكز مربوط دهند. با انتقادهاي گسترده فعالان اجتماعي در روزهاي اخير و بعد از گسترش اخبار مكرر كودكآزاري، هفته گذشته محمد كاظمي، نايبرئيس كميسيون حقوقي و قضايي مجلس شوراي اسلامي وعده داد كه لايحه حمايت از حقوق كودك تا ماه آينده در مجلس به تصويب برسد. هر چند كه تصويب قانون، امكان خوبي در اختيار متوليان اين حوزه در مواجهه با اين مسائل و نجات برخي كودكان از بهرهكشي و آزارهاي مختلف قرار ميدهد اما، قانون تنها يك بازوي كاهش رفتارهاي نابهنجار اجتماعي است و موضع چندوجهي مانند كودك نيازمند آموزش و ارتقاي دانش و اطلاعات خانوادهها به كمك نهادهايي چون شهرداري، آموزش و پرورش، بهزيستي و حتي قوه قضاييه است و شايد به همين دليل است كه توجه به موضوع كودك، محتاج ابزاري قدرتمند مانند حوزه رياستجمهوري است تا تعدد نهادهاي درگير با اين مسئله را بتواند به خوبي مديريت كرده و درست هدايت كند.
- زنان مجلس از كودكان غفلت كردهاند
فاطمه دانشور، رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر معتقد است با حضور بيشتر زنان در مجلس انتظار ميرود موضوعات كودكان و زنان مورد توجه بيشتري قرار بگيرد اما تاكنون اين اتفاق نيفتاده و بهويژه غفلت زيادي از مسائل كودكان شده است. صاحبنظران حوزه اجتماعي معتقدند با حركت آسيبهاي اجتماعي به سمت زنان و زنانه شدن اعتياد، تعداد كودكان آسيبديده افزايش خواهد يافت و اكنون اين اتفاق افتاده است. به عقيده اين عضو شوراي شهر، زنان بيشتر از آنكه به فكر تصدي پستهاي وزارت در دولت باشند در همين جايگاه عضويت شوراي شهر و نمايندگي مجلس، اگر كارنامه قابل قبولي در مورد كودكان ارائه دهند، بهطور حتم براي تصدي پستهاي بالاتر هم حمايت خواهند شد.
نظر شما