علم، فناوري و نوآوري در جهان امروز كليد توسعه پايدار و اشتغال‌زاي كشورها و ابزاري كارآمد براي غلبه بر چالش‌هايي ازجمله بيكاري، فقر، كمبود منابع آب، منابع پايدار انرژي، امنيت غذايي و ملاحظات زيست‌محيطي محسوب مي‌شود. ايران به‌عنوان كشوري پيشرو در عرصه علم و فناوري در دوره پيش از اسلام، دوره تمدن اسلامي و نيز در سال‌هاي پس از انقلاب اسلامي، سرمايه‌گذاري چشمگيري در توسعه علم، فناوري و نوآوري كرده است.
در شرايط فعلي و اقدامات ويژه دولت تدبير و اميد و نيز به‌دليل پيشرفت‌هاي قابل توجه در حوزه‌هاي علمي و فناورانه، توسعه شركت‌هاي دانش‌بنيان و نوآور ايران از ذخيره عظيمي براي توسعه اقتصادي و فناورانه برخوردار بوده و در سطح جهان اسلام نيز از كشورهاي پيشرو در علم، فناوري و نوآوري به‌شمار مي‌آيد. اين جايگاه ممتاز فرصت بي‌نظيري براي توسعه همكاري‌هاي علمي و فناورانه كشور با ديگر ملت‌هاي اسلامي فراهم كرده است.
رويكرد جديد سازمان كنفرانس اسلامي در برگزاري اين اجلاس در سطح سران آن‌هم معطوف به علم، فناوري و نوآوري، فرصت مغتنمي براي ايران و تمام كشورهاي اسلامي است كه بتوانند از مشتركات زباني، فرهنگي، اعتقادي و... خود به‌عنوان اهرمي براي توسعه مشترك علم، فناوري و نوآوري استفاده كنند. چالش‌هاي مشتركي ازجمله چالش‌هاي زيست‌محيطي، منابع آب، امنيت غذايي، اشتغال مولد و توسعه پايدار كه كم و بيش اكثر امت‌هاي اسلامي با آنها مواجه هستند، نيازمند توجه، همكاري و تعامل مشترك تمام كشورهاي اسلامي است و علم، فناوري و نوآوري مي‌تواند نقشي بسزا در حل چالش‌هاي يادشده و نزديكي و اتحاد سياسي اين كشورها بر عهده داشته باشد.
نشست‌هايي با هدف بررسي چشم‌اندازها و اهداف توسعه علم، فناوري و نوآوري در سطح كشورهاي توسعه‌يافته و سازمان ملل در سطح سران كشورها سابقه‌اي نسبتا طولاني دارد، اما در جهان اسلام اين تلاش نوپاست و نيازمند توجه و حمايت كشورهاي اسلامي پيشرو در علم، فناوري و نوآوري ازجمله جمهوري اسلامي ايران است. اين امر مي‌بايست از طريق ديپلماسي پرقدرت علم، فناوري و نوآوري كشور توسعه چشمگيري در مقايسه با تلاش‌هاي فعلي يابد. اين ديپلماسي هم مي‌تواند به توسعه توانمندي فناورانه و نوآورانه كشور كمك كرده و هم زمينه انتقال تجربه به ديگر كشورهاي اسلامي و بهبود همكاري‌ها و تعاملات سياسي از طريق علم، فناوري و نوآوري را فراهم كند و تصوير واقعي كشور را به‌عنوان ملتي صلح‌طلب، صاحب علم و فناوري و خواهان همكاري‌هاي دوجانبه و چندجانبه در سطح جهان ترويج كند.
حضور جمهوري اسلامي ايران در بالاترين سطح سياسي در اين اجلاس نشانگر توجه جدي دولت تدبير و اميد به مقوله ديپلماسي علم، فناوري و نوآوري است. هدف اصلي سفر دكتر روحاني رئيس‌جمهور محترم و هيأت همراه به قزاقستان، بحث، بررسي و اعلام نظر درخصوص سند مشترك 10ساله علم، فناوري و نوآوري كشورهاي عضو كنفرانس اسلامي است.
از مهم‌ترين موضوعاتي كه در اين سند مورد تأكيد قرار گرفته، مي‌توان به همكاري‌هاي فعال كشورهاي اسلامي در عرصه علم، فناوري و نوآوري؛ تعريف پروژه‌هاي بزرگ فناورانه با مشاركت چندين كشور در تأمين مالي و اجراي پروژه‌ها؛ به اشتراك‌گذاري تجارب سياستي در حوزه علم و فناوري در راستاي يادگيري سياستي؛ تحكيم همكاري‌هاي علمي و فناورانه در سطح دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشي در كشورهاي اسلامي و نهايتا بهبود توجه دولت‌هاي اسلامي به آموزش عمومي و عدالت آموزشي، آمار و اطلاعات حوزه علم و فناوري و نوآوري، توجه و تلاش مشترك حول فناوري‌هاي نوين و كليدي در ارتقاي وضعيت تحقيق و توسعه و توسعه اقتصاد دانش‌بنيان اشاره كرده. در پايان مجدداً تأكيد مي‌شود كه اين سند و توجه بيشتر به توسعه علم، فناوري و نوآوري فرصتي طلايي در اختيار جمهوري اسلامي ايران قرار مي‌دهد كه بتواند با برنامه‌اي منسجم در راستاي حل و فصل چالش‌هاي پيش‌روي داخلي در عرصه‌هاي اقتصادي، زيست‌محيطي، انرژي و آب قدم‌هاي استوار و كارآمدي رو به جلو داشته باشد و به‌صورت همزمان از ابزار ديپلماسي علم، فناوري و نوآوري براي توسعه همكاري‌ها در سطح جهان اسلام و بين‌المللي و حل اختلاف نظرهاي سياسي استفاده كند.
نظر شما