دنياي اينترنت و شبكه‌هاي مجازي بخش زيادي از روزمرگي‌هاي همه را پركرده و نقش تعيين كننده‌اي در الگوهاي زندگي آدم‌ها بازي مي‌كند؛ زنان خانه‌داري كه دستورات پخت‌وپز و سلامتي و خياطي و خانه‌داري و حتي شوهرداري‌شان را از صفحات و كانال‌ها و گروه‌ها استخراج مي‌كنند و مرداني كه حالا ديگر كمتر كتاب و روزنامه مي‌خوانند و همه‌‌چيز را در تلفن همراهشان جست‌وجو مي‌كنند. با همه اين زياد خواندن‌ها و بيشتر شدن ورودي اطلاعات به زندگي افراد اما انگار همه قبول دارند كه زندگي‌ها بهتر نشده و كيفيت آن بالاتر نرفته است. مشكل را كجا بايد جست‌وجو كرد؟ چرا با اينكه بيشتر مي‌دانيم اما اين دانستن بيشتر، كيفيت زندگي‌هايمان را بالا نبرده است؟ با ما همراه باشيد تا پاسخ را جست‌وجو كنيم.
- كوهي از اطلاعات بي‌كيفيت
تا همين چند سال پيش كه اينترنت و شبكه‌هاي مجازي در زندگي‌ها رسوخ نكرده بود دغدغه خيلي از آدم‌هاي تحصيلكرده جامعه، انتقال اطلاعات و مفاهيم به خانواده‌ها بود و مشكل اين بود كه چطور اطلاعات لازم براي زندگي خوب را به گوش خانواده‌ها برسانند. به نوعي در سال‌هاي گذشته مشكل خانواده‌ها نداشتن اطلاعات بود. حالا اما وضع تغيير كرده. حالا اين اطلاعات تنها با چندبار لمس‌كردن صفحه تلفن همراه به‌صورت گسترده در اختيار همه اعضاي خانواده از بزرگ گرفته تا نوجوان و حتي كودكان قرار دارد اما چيزي كه در اين ميان كم است صحت و كيفيت اطلاعات است. حالا انواع و اقسام روش‌هاي مديريت و خانه‌داري و فرزندپروري و همسرداري و آشپزي و سلامتي و... به فاصله چند لمس صفحه در اختيار است اما هيچ نظارت و سنجش كيفيتي بر اطلاعات در دسترس ما وجود ندارد. يعني ادمين محترم كانالي كه قرار است به شما اصول تغذيه سالم را ياد بدهد مي‌تواند به سادگي اصول ابتلا به بيماري را در قالب اصول سلامتي به خورد جامعه بدهد يا بدون اطلاع دقيق هر مطلبي را كه از اين‌سو و آن‌سو به‌دستش مي‌رسد، بدون تحقيق و راستي‌آزمايي در اختيار شما بگذارد. بنابراين به اعتبار اينكه اين پيام ها در كانال هاي پر جمعيت منتشر شده اند به آنها اعتماد نكنيد.
- زندگي‌هاي روي شيشه
روي ديگر سكه تأثيرات فضاي مجازي بر زندگي امروز خانواده‌ها، اثر غيرمستقيم زيبايي‌ها و ظاهر زندگي ديگران در صفحات مجازي بر زندگي خانواده‌هاست. صفحات بي‌شماري كه از عكس‌هاي تولد گرفته تا مسافرت رفتن‌ها و ماه‌عسل‌ها و سالگرد ازدواج و كادوهاي آنچناني و لاكچري پر است و به من و شماي بيننده اينطور القا مي‌كند كه همه زندگي، زيبايي و گل و بلبل و مسافرت و كادو گرفتن و جشن و... است و اين زندگي‌ها هيچ تلخي و سختي ندارند. و تازه سرحساب كه مي‌شويم مي‌بينيم ما اين‌همه مشكلات و سختي در زندگي داريم و هيچ‌كدام از اين گل و بلبل‌ها و جشن‌ها و... را هم در زندگي نداريم پس حتما آنها خوشبختند و ما هم بدبخت. واقعيت اين است كه اغلب آدم‌ها مثل فروشندگان بوتيك‌ها، ويترين و ظاهر زيبايي از زندگي خود در فضاي مجازي در معرض ديد ديگران مي‌گذارند و تلخي‌ها و سختي‌ها و نازيبايي‌ها را در پس اين ويترين پنهان مي‌كنند. من و شماي مخاطب اما ظاهر بزك كرده زندگي‌هاي مجازي را با باطن عيان و بي‌آرايش زندگي خودمان مقايسه مي‌كنيم و همين مي‌شود كه دچار افسردگي و ياس و آدرس‌هاي اشتباه براي زندگي‌مان مي‌شويم. شايد برايتان جالب باشد كه بدانيد در يك تحقيق كه اخيرا انجام شده، روانشناسان به اين نتيجه رسيده‌اند كه زوج‌ها و خانواده‌هايي كه رضايت كامل از زندگي زناشويي خود دارند، به نسبت زوج‌هايي كه كمبودي را در زندگي خود احساس مي‌كنند و رضايت كامل ندارند، حضور كمتري در فضاي مجازي دارند. يعني اتفاقا يك جاي كار زندگي همان آدم‌هايي كه هر روز از دسته‌گل‌هاي خريداري شده توسط همسرشان براي ما عكس به اشتراك مي‌گذارند، مي‌لنگد.
- چه بايد كرد؟
حالا همه اينها را گفتيم اما در اين كوران اطلاعات نامعتبر و غيرموثق چه بايد كرد؟ پيش از هرچيز اين جمله كليشه‌اي اما مهم را سرلوحه نگاهتان در شبكه‌هاي مجازي قرار دهيد كه «هرگز ظاهر زندگي ديگران را با باطن زندگي خود مقايسه نكنيد». اين يكي از كليدهاي اصلي واكسينه شدن در برابر امواج مخرب شبكه‌هاي مجازي است. توصيه ديگر اينكه ارتباط خود را با منابع معتبر و موثق قطع نكنيد؛ برنامه مشخصي در روز براي خودتان بگذاريد. كتاب و روزنامه بخوانيد يا از برنامه‌هاي علمي و تخصصي تلويزيون استفاده كنيد. هنوز هم كتاب‌ها و روزنامه‌ها و برنامه‌هاي رسمي صدا و سيما از منابع معتبر و علمي و كارشناسان خبره و متخصص استفاده و محتواي ارزشمند علمي توليد مي‌كنند و نسبت به شبكه‌هاي مجازي هزاران بار قابل اعتمادتر و موثق‌تر هستند. توصيه بعدي اين است كه براي امور تخصصي زندگي‌تان از نسخه‌هاي شبكه‌هاي مجازي استفاده نكنيد. براي امور پزشكي به پزشك، امور روانشناسي و خانوادگي به روانشناس و مشاور، امور تغذيه‌اي به متخصص تغذيه، امور ديني به روحانيون و... مراجعه كنيد. اشكالي ندارد اگر از فضاي مجازي اطلاعات اوليه بگيريد و دانش اوليه خود را بالا ببريد اما سعي كنيد حتما با مراجعه به متخصص هر موضوع اطلاعات خودتان را بررسي و تأييد كنيد. خودتان و خانواده‌تان را از آسيب‌ها و خطرات اين فضا دور نگه‌داريد.
- وقتي همه دست به نسخه مي‌شوند
صدها و هزاران كانال و صفحه و گروه همسرداري، مشاوره روانشناسي، زيبايي، سلامت، فرزندپروري، مراقبت از اتومبيل، طب سنتي و غيره و غيره براي لحظه لحظه زندگي‌ها نسخه مي‌پيچند. براي اخم شما در برابر همسرتان، نحوه برخورد با فرزندتان و حتي چينش سفره غذا و مواد غذايي مصرفي روزانه‌تان. اما به‌واقع چه چيزي تضمين مي‌كند اين اطلاعات از منابع درستي به‌دست آمده باشند؟ كدام كانال‌ها و گروه‌هاي سلامت‌محور توسط پزشكي حاذق مديريت مي‌شوند؟ چه تعداد از كانال‌هايي كه محتواي روانشناسي ارائه مي‌كنند توسط يك روانشناس اداره مي‌شوند؟ واقعيت اين است كه متأسفانه بسيار كم و در برابر انبوه غيرمعتبرها ناچيز. جو غالب كانال‌ها و صفحه‌هاي مجازي اين است كه به‌دنبال يك نفر ممبر و عضو و فالوور بيشتر، هر جنس نامرغوب اطلاعاتي و محتواي بي‌كيفيت و بدون منبعي را سر و شكل زيبايي مي‌دهد و در برابر شما قرار مي‌دهد و همين مي‌شود منبع زندگي شما. به همين راحتي. فلان كانال نسخه مي‌پيچد كه اگر همسرت فلان جشن مشترك زندگي را فراموش كرد حتما به فلان دليل است و علاقه‌اش به شما كم شده و همين مي‌شود بهانه دوري شما از همسري كه نه به‌خاطر كم شدن علاقه بلكه به‌دليل تلاش مضاعف براي تأمين زندگي خانواده‌اش و در كوران اشتغالات ذهني، جشني را فراموش كرده و همين مي‌شود مبناي بگومگو و اختلاف و درگيري. فلان خانم سلبريتي در اينستاگرامش روزانه از گلفروشي سر كوچه دسته گل سفارش مي‌دهد و با كپشن: «دسته‌گل امروز همسر عزيزم» در معرض ديد شما مي‌گذارد و همين مي‌شود مبناي دلسردي شما از همسرتان كه چرا نبايد براي من لااقل هفته‌اي يك‌بار از اين دسته گل‌ها بگيرد! و هزاران هزار نسخه و دستورالعمل ديگر كه بدون منبع موثق و معتبر براي زندگي‌ها پيچيده مي‌شود.
- مراقب عشقتان در طوفان مجازي باشيد
زندگي و همسري فرايندي پيچيده و منحصر به‌فرد ميان 2 انسان است. سبك‌هاي همسري و ابراز علاقه بين زوج‌هاي مختلف متفاوت است و از زوجي به زوج ديگر تغيير مي‌كند. نه‌تنها پروفسورهاي همه‌‌چيزدان ادمين در صفحات مجازي بلكه حتي يك روانشناس خبره كاربلد هم نمي‌تواند براي همه زندگي‌ها نسخه‌اي واحد بپيچد و طبابت كند. در صفحات مجازي نوشته‌اند اگر همسرتان شب‌ها با موبايل به خواب مي‌رود، حتما در حال خيانت به شماست. يا در كانال ديگري توصيه شده اگر مي‌خواهيد راحت زندگي كنيد، قبل از اينكه خيلي دير شود وكالت قانوني حق طلاق را از همسرتان بگيريد و يا در صفحه پرمخاطب اينستاگرام فلاني توصيه كرده براي اينكه محبوب قلب همسرتان شويد، از فلان برند لوازم آرايشي استفاده كنيد. اينها همه دكان و بازارهايي هستند كه براي يك نفر فالوور بيشتر يا حتي با انگيزه مستقيم تبليغات به سود يك برند خاص منتشر مي‌شوند. زندگي‌تان را بر اين مباني سست بنا نكنيد و زندگي‌اي را كه مي‌شود شيرين و دوست‌داشتني ادامه داد، گرفتار طوفان‌هاي بي‌دليل و ساخته ذهن ادمين‌هاي محترم كانال‌ها و صفحات نكنيد. شايد همسر شما هر روز برايتان گل نخرد يا سالگرد ازدواجتان را با صدها شمع قرمز روشن روي كفپوش خانه جشن نگيرد اما از صبح تا شب، قلبش فقط براي شما مي‌تپد و با آرزوي خوشبختي شما به‌عنوان همسرش به‌دنبال يك لقمه نان حلال مي‌دود.
نظر شما