در آن زمان كارشناسان كشور هيچ نوع مطالعه‌اي در اين موضوع انجام نداده بودند و مطالعه جايكا مبنايي شد براي مطالعات پايه‌اي ديگر در اين عرصه. همچنين پروژه كاهش انتشار آلايندگي خودروها توسط سوئدي‌ها كمك كرد تا طرح جامعي در اين زمينه پايه‌گذاري شود. طرح جامع بدين‌ترتيب از سال 79كار خود را در مرحله اجرايي آغاز كرد. از سويي در سال 82ماموريت دوم جايكا بر موضوع تقويت گروه‌هاي دخيل در كاهش آلودگي هوا تمركز داشت.
متأسفانه شهري نظير تهران با آلاينده‌هاي جوي مختلفي تهديد شده و به تجهيزات نويني براي روزآمد كردن شناخت آلودگي هوا نياز است. از سويي بهره‌گيري از اين تجهيزات به هزينه‌هاي بسيار بالا نياز دارد كه در مقياس بودجه‌هاي شهري و كشوري محيط‌زيست نمي‌گنجد. براي نمونه ذرات معلق منتشر شده در تهران از سال 94منشأ‌يابي شدند اما آناليز آن در ايالات متحده آمريكا صورت گرفت.
بدين‌ترتيب نياز واقعي براي تجهيز امكانات شناخت آلودگي هوا براي شهري در حد و اندازه‌هاي تهران به وضوح احساس مي‌شد. ذكر اين نكته نيز ضروري مي‌نمايد كه پايش پيوسته، مسير را براي شناخت و مقابله با آلودگي هوا فراهم مي‌سازد. شايد تمركز بر اين حلقه مفقوده بوده كه جايكا و ژاپني‌ها را در قالب كمك‌هاي بين‌المللي به تهران كشانده است. يكي از نقصان‌ها در عرصه شناخت آلودگي‌هاي تهران تهيه سياهه انتشار از منابع ساكن بوده است.
كارخانجات، صنايع و پالايشگاه‌ها بخش عظيم و لايه‌اي غيرقابل دسترس براي شناخت و اندازه‌گيري آلاينده‌هاي جوي بودند و تجهيزات و زيرساخت‌هاي اندازه‌گيري آلاينده‌هاي آن نزد نهادهاي مسئول امر نبوده و نيست. در عين حال كمك جايكا با توجه به تجارب سابق مي‌تواند زمينه‌ساز تكميل خلأ وجود باشد. آلاينده‌هاي خاص هم برگ برنده ديگر جايكا براي ورود دوباره به تهران محسوب مي‌شود. سال‌هاست شهرداري تهران و سازمان محيط‌زيست آلاينده‌هاي معمول را اندازه‌گيري مي‌كنند اما يكي از نقدهايي كه به وضع موجود وجود داشت اين بود كه بر آلاينده‌هاي خاص نظيرBOCها يا آلاينده‌هاي مشابه ثانويه تمركزي صورت نگرفته است.
به‌روزرساني روش‌هاي آناليز آلودگي هوا نيز بهانه‌اي ديگر است تا تهران دست كمك جايكايي‌ها را بفشارد؛ به‌ويژه آنكه بحث كمك‌هاي بلاعوض طرف خارجي نيز مطرح بوده و قرار است علم و تجهيزات آزمايشگاهي پيشرفته را به كشور ما منتقل كند. آخرين گام از حضور ارزشمند ژاپني‌ها در تهران نيز با سنجش راهكارهاي كاهش آلودگي هواي تهران در برابر راهكارهاي جهاني تكميل مي‌شود. تطبيق راهكارهايي كه تهران براي كنترل آلودگي هوا در پيش گرفته و متدهاي روز مي‌تواند نواقص گام‌ها و مسير اجرايي را پر كند و دورنماي اقدامات مسئولان را از پيش مشخص سازد تا مسير پيشگيري از آلودگي هوا، در شرايط موجود و بدون آزمون و خطا اصلاح شود.
- كارشناس ارشد محيط‌زيست
نظر شما