به گزارش ایسنا، بیشتر از همه مادران و کودکان در افغانستان در معرض خطر این بیماریها قرار دارند. به ویژه در مناطق فقیرنشین و روستاها که ظرفیت برای به وجود آمدن بیماریهای حساس به آب و هوا در آن بیشتر است و نیز در این مناطق از نظر بهداشتی سیستم منظم و کارایی وجود ندارد. از این میان سوء تغذیه کشندهترین عوامل است.
با توجه به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) افغانستان از ۲۰۱۰ تا ۲۰۳۰ میلادی از نظر سرعت رشد پیامدهای تغییرات اقلیمی بر سلامت افراد در رده اول کشورهای جهان قرار دارد.
بنابر حساسیت بالای مزارع کشاورزی به تغییرات اقلیمی چون بیثباتی آب و هوا، بر هم خوردن نظم بارانها و تغییرات فصلی دما، این تغییرات باعث میشود تا منابع غذایی محلی کاهش پیدا کند و در نتیجه سبب بروز سوء تغذیه در میان افراد شده و در نهایت افراد فقیر و روستانشین قربانی آن خواهند بود.
- ارتباط سوء تغذیه و تغییرات اقلیمی
بنابر اعلام وزارت بهداشت افغانستان، ارقامی که در این کشور در مورد وضعیت تغذیه مردم آن موجود است، نشان میدهد بیش از نیمی از کودکان زیر پنج سال با کمبود املاح معدنی و ویتامینها مواجه هستند. کمبود آهن در زنان جوان نیز شدیدا قابل ملاحظه است. در حدود ۷۰ درصد از زنانی که در سن بارداری هستند با کمبود آهن مواجهاند.
در همین حال بانک جهانی نیز گزارش داده است که طی پنج سال گذشته با وجود این که پیشرفتھای قابل ملاحظهای در برخی بخشھای سلامتی مربوط به کودکان در افغانستان به وجود آمده است اما بخش تغذیه اطفال و مادران در این کشور از جمله پايینترین شاخصها را در جھان دارد.
نتایج یک نظرسنجی ملی سوء تغذیه در افغانستان نشان داده است که ۵۴ درصد کودکان زیر پنج سال مبتلا به سوء تغذیه بودهاند به طوری که مانع رشد آنها شده است و در حدود ٣٩ درصد آنھا هم با توجه به سنشان زیر وزن هستند و همچنین تقریبا ٧ درصد آنها از سوء تغذیه شدید رنج میبرند.
در عین حال گمان میرود که میزان سوء تغذیه در اثر افزایش قیمت مواد غذایی، خشکسالی مداوم و زمستانهای شدید افزایش پیدا کرده باشد.
سوء تغذیه در افغانستان مانند برخی دیگر از کشورهای آسیایی، محدود به کودکان و اطفال نوجوان نیست بلکه در میان زنان باردار نیز در سطح بالایی وجود دارد.
بر اساس نظرسنجی یاد شده، بیشتر از ٢١ درصد مادران بین سنین ١۵ تا ۴٩ ساله افغان دچار سوء تغذیه هستند.
با افزایش درجه حرارت ناشی از تغییرات اقلیمی زمینه رشد باکتریها، تکثیر بیش از حد حشرات و ناقلان بیماریها فراهم میشود که باعث میشود بیماریها رشد و شیوع بیشتری پیدا کنند.
در مناطق آسیبپذیر هم در اثر به وجود آمدن تغییر و تفاوت بیش از حد در گرما و سرما، نرخ ابتلا به بیماریهای تنفسی و قلبی در میان افراد بیشتر میشود.
- کشورهای آسیایی در معرض تغییرات اقلیمی
در گزارش سازمان جهانی بهداشت آمده که انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ میلادی تعداد بزرگسالانی که در اثر گرمایش هوا ناشی از تغییرات اقلیمی در کشورهای آسیایی جان خود را از دست بدهند، به ۵۲ هزار نفر برسد.
تا پایان قرن ۲۱ میلادی هم با توجه به این گزارش دما در کشورهایی چون افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و شمال غرب چین ۷ درجه بیشتر از دمایی خواهد بود که در شروع عصر صنعتی داشتند.
دکتر ریک پیپرکورن، نماینده سازمان جهانی بهداشت در افغانستان گفته است: سلامتی باید در زمره تمام خط مشیهای مبارزه با تغییر آب و هوا باشد. مبارزه با تغییرات اقلیمی میتواند جوامع امنتر و عادلانهتری را ایجاد کند. سلامتی یکی از ابعادی است که بیشتر متاثر از تغییرات اقلیمی است که اکنون در معرض آن قرار دارد.
همچنین بمبنگ سوسانتونو، معاون امور اطلاعات و توسعه پایدار بانک توسعه آسیایی (ADB) گفته است که اگر برنامههای کاهشدهنده و تطابقپذیر هرچه زود و به شکل جدی انجام نشود، کشورهای آسیایی با فقر و بلاهای طبیعی بسیار شدید ناشی از تغییرات اقلیمی مواجه خواهند شد.
در چند سال آینده مقابله با تاثیر تغییرات اقلیمی بر سلامت انسانها دشوار خواهد بود اما هنوز بسیاری از این اثرات قابل کنترل و جلوگیری هستند. کاهش آلودگی ناشی از وسایل نقلیه، استفاده موثر از زمین و بهبود مدیریت آب از جمله آنهاست.
بنابر این باید هر چه زودتر بخشهای مختلف آسیبشناسی شده و برنامههای تطابقپذیر و کاهشدهنده تاثیر تغییرات اقلیمی انجام گیرد تا از وارد شدن خسارات در سطح بزرگ و کوچک جلوگیری شود.
استفاده از شماری منابع انرژی تجدیدپذیر میتواند باعث کاهش آلودگی هوا شود و به سلامتی افراد کمک کند و همزمان از سرعت تغییرات اقلیمی کاسته شود.
بر اساس این گزارش، اگرچه اجرای راهبردهای کاهشدهنده و تطابقپذیر در کشورهای فقیر از لحاظ اقتصادی مشکلات خود را دارد اما اگر آن را با خساراتی که تغییرات اقلیمی در درازمدت میتواند وارد کند مقایسه کنیم، هزینهاش کمتر است.
نظر شما