او ميتواند مواضع تند خود را ادامه داده و يا پايبندي ايران به تعهدات اين كشور در قبال توافق را تأييد نكند (كما اينكه گفته ميشود او ممكن است اين مسئله را روز پنجشنبه اعلام كند)، اما در نهايت، مسئله خروج آمريكا از توافق هستهاي در اختيار ترامپ نيست. در نگاهي جزئيتر، سياست ترامپ در قبال توافق هستهاي ايران مشخص نيست، شايد او از استراتژي معيني پيروي ميكند، چرا كه از سوي برخي لابيهاي خارجي فعال در آمريكا بهطور جدي تأثير ميپذيرد؛ لابيهايي كه رئيسجمهور آمريكا را در مسير فعلي نسبت به توافق هستهاي قرار دادهاند.
اما از سوي ديگر موضع ساختار امنيت ملي آمريكا نيز نسبت به توافق كاملا مشخص است؛ مشاور امنيت ملي رئيسجمهور و وزراي خارجه و دفاع اين كشور با رويكرد ترامپ مخالفند. حتي هماكنون بهنظر ميرسد رويكرد مشخصي در كنگره آمريكا نيز وجود دارد كه ممكن است عليه اقدامات احتمالي ترامپ در قبال توافق مخالفت كند، البته نميتوان نسبت به موفقيتآميز بودن اين مخالفتها نظر قطعي داد.رئيسجمهور آمريكا، بهطور مشخصي تمايل دارد در اين پرونده كار را به جايي برساند كه ايران در طرف مقابل، ناچار به خروج از توافق شود.
ترامپ طي مدت پيش رو، هرآنچه در توان دارد، ازجمله وضع تحريمهاي جديد و يا عدمتعليق تحريمهاي پيشين انجام خواهد داد تا به اين ترتيب گزينههاي بسيار محدودي پيش روي ايران باقي بگذارد؛ گزينههايي كه بدون شك يكي از آنها، اعلام رسمي خروج از توافق هستهاي است. اما نبايد فراموش كرد كه توافق هستهاي صرفا محدود به ايران و آمريكا نيست، بلكه آمريكا به تنهايي يكي از اعضاي اين توافق است.
ما اكنون از ساير طرفهاي مشاركتكننده در توافق هستهاي، يعني انگليس، فرانسه، آلمان، روسيه، چين و اتحاديه اروپا سخن ميگوييم كه همگي موضع روشني در قبال توافق اتخاذ كردهاند: مخالفت با تكرار مذاكرات بر سر توافق. بنابراين رويكرد رئيسجمهور آمريكا، سياست اين كشورها را نمايندگي نميكند.
جالب است كه چنين موقعيتي براي اولينبار رخ ميدهد؛ آمريكا و رژيم صهيونيستي بهدليل سياستهاي خود نسبت به توافق هستهاي ايران، در سطح جهاني در موقعيت انزوا قرار گرفتهاند، درحاليكه جمهوري اسلامي، بهدليل عملكرد قابلقبول خود از حمايت بخش گستردهاي از جامعه جهاني برخوردار است.
چرا كه ايران به تعهدات خود در توافق هستهاي، به گواه نهادهاي بينالمللي و آژانس، پايبند بوده است و از سوي ديگر، جامعه جهاني به ضرورت اين توافق براي تثبيت صلح جهاني و منطقهاي آگاهند. اما اگر فرض كنيم جمهوري اسلامي در نهايت و در نتيجه فشارهاي آمريكا و وضع تحريمهاي جديد و... به جايي برسد كه تصميم به خروج از توافق بگيرد، باز هم اين آمريكاست كه در موقعيت نامطلوبي قرار خواهد گرفت، چرا كه به باور جامعه جهاني، ايران به تمام تعهدات خود در قبال توافق پايبند بوده و هر آنچه از اين كشور در چارچوب توافق مطالبه شده را به اجرا درآورده است. بنابراين مسئوليت تبعات ميانمدت و بلندمدت خروج ايران از برجام، از سرگيري بخشي از فعاليتهاي هستهاي است كه به موجب برجام متوقف شده بود و اصولا هرگونه تحول نامطلوبي در اين پرونده نيز بهلحاظ تاريخي متوجه آمريكا خواهد بود.
- رئيس دفتر تلويزيون الميادين در تهران
نظر شما