چنين رفتاري از سوي سعودي‌ها هم بي‌سابقه و هم غيرعادي است. واقعيت اين است كه عربستان احساس مي‌كند در تمامي جبهه‌ها در منطقه خاورميانه از ايران شكست خورده است و به‌دنبال جبران اين شكست‌هاست. طي سال‌هاي اخير روند اتفاقات در عراق، سوريه و يمن برخلاف خواسته‌ها و سياست‌هاي حكومت عربستان پيش‌رفته است. سعودي‌ها حتي در بحرين حامي حكومتي هستند كه اكثريت جامعه با آن مخالف است.
اگر چنين شرايطي را در كنار ناپختگي سياسي سران حكومت عربستان قرار دهيم، اينچنين رفتارهاي غيرعادي آنها قابل درك است. طي روزهاي اخير شاهد اتفاقاتي در فضاي سياسي عربستان بوده‌ايم كه طي 80 سال گذشته در تاريخ اين كشور بي‌سابقه بوده است. حكومت عربستان به‌طور سنتي يكي از محافظه‌كارترين حكومت‌هاي دنيا بوده و هيچ‌گاه دست به اقدامات جنجالي نزده است. طي روزهاي اخير شاهد بازداشت‌هاي گسترده در ميان شاهزادگان بوده‌ايم. اين اقدامات از بحراني عميق در اين كشور هم از بعد داخلي و هم از بعد خارجي حكايت دارد.
حتي آن زمان كه ملك فيصل را ترور كردند، سران عربستان اين بحران را كنترل كرده و اجازه ندادند اين موضوع به بحراني بزرگ‌تر در خانواده سلطنتي تبديل شود و رژيم سعودي متزلزل شود. اكنون اما تزلزل به‌طور جدي در حكومت آل‌سعود مشهود است.
همانطور كه در سخنان سيدحسن نصرالله مطرح شد، عربستان اكنون در كنار آمريكا و اسرائيل قرار گرفته و خود را متحد آنها مي‌داند. سعودي‌ها تلاش مي‌كنند در شرايطي كه نمي‌توانند به‌طور مستقيم به ايران ضربه بزنند، با ايجاد بحران حول محور متحدان ايران كه حزب‌الله لبنان نيز يكي از آنهاست،
به‌طور غيرمستقيم به ايران ضربه وارد كنند. از اين منظر، عربستان حتي به‌دنبال تحريك اسرائيل براي حمله به خاك لبنان و مواضع نيروهاي مقاومت در اين كشور برآمده است. نبايد فراموش كرد كه حمله به لبنان تنها حمله به حزب‌الله نيست. در اين كشور طوايف مختلف شامل سني‌ها، مسيحيان، دروزي‌ها و ارمني‌ها زندگي مي‌كنند كه با برخي كشورهاي جهان اتحاد سنتي و مشخص دارند. به‌خصوص فرانسه از سال‌هاي دور در لبنان نقش سنتي داشته و با گروه‌هاي سني و مسيحي اين كشور ارتباط نزديك دارد. سفر از پيش اعلام نشده امانوئل ماكرون، رئيس‌جمهور فرانسه، به رياض در همين راستا قرار مي‌گيرد.
فرانسوي‌ها خود را در مسائل سياسي لبنان به نوعي صاحب حق مي‌دانند؛ بنابراين اجازه نخواهند داد سعودي‌ها به اين راحتي لبنان را وارد يك بحران جديد كنند. رهبران كم‌تجربه عربستان در اينجا هم دچار اشتباه محاسباتي شده‌اند.
حزب‌الله لبنان اكنون قدرت نظامي لازم را دارد كه بتواند هر حمله‌اي از سوي اسرائيل را دفع كند و حتي به اسرائيل ضربه هم بزند. اما نبايد فراموش كرد كه تمامي گروه‌هاي لبناني از شيعيان گرفته تا سني‌ها و مسيحيان، گروه‌هاي پخته‌اي هستند و اجازه نمي‌دهند كشورشان به آساني وارد بحراني بزرگ شود.
بر اين اعتقادم كه لبناني‌ها بحران ايجاد شده از سوي عربستان را با پختگي پشت‌سر خواهند گذاشت. سخنان سنجيده رهبر حزب‌الله تأكيدي است بر اين مدعا. نصب تصاوير سعد حريري در خيابان‌هاي بيروت حكايت از آن دارد كه لبناني‌ها توطئه سعودي‌ها را درك كرده و تصميم گرفته‌اند با قرار گرفتن در كنار هم در دام عربستان نيفتند. بحران لبنان با درايت لبناني‌ها به‌زودي حل خواهد شد.
- معاون پيشين وزارت خارجه
نظر شما