اما در اين نشست چه گذشت و روساي جمهور 3كشوري كه داراي بيشترين تأثير در تحولات داخلي سوريه هستند بر سر چه مواردي به توافق رسيده‌اند؟ آيا هنوز اختلافي حل نشده ميان اين 3كشور باقي مانده؟ مرحله بعد از سوچي چه خواهد بود؟
براساس سخنان پوتين در جريان نشست خبري بعد از اتمام نشست سوچي كه چهارشنبه‌شب برگزار شد، محورهاي اصلي رايزني‌هاي روساي جمهور، تعيين سازوكار سياسي براي مرحله بعد از شكست تروريسم در سوريه (به‌ويژه بعد از آزادي البوكمال)، بررسي روش‌هاي تقويت و تضمين اجراي آتش‌بس و چگونگي افزايش كمك‌هاي انساني به آسيب‌ديدگان بوده است.
به گفته رئيس‌جمهور روسيه و همچنين متن بيانيه پاياني نشست سوچي، موارد توافق شده نيز شامل اين بندها مي‌شود: برگزاري كنفرانس گفت‌وگوهاي سوري با حضور تمام گروه‌هاي سياسي اين كشور (اعم از موافق و معارض)، زمينه‌چيني براي اصلاح قانون اساسي بر مبناي توافق گروه‌هاي سوري، تعيين سازوكار برگزاري انتخابات آزاد با نظارت سازمان ملل، تقويت روند مبارزه همه‌جانبه با تمام گروه‌هاي مسلح تروريستي و كمك‌هاي اقتصادي براي بازسازي مناطق تخريب شده در جريان جنگ داخلي سوريه.
ولاديمير پوتين در پايان سخنان خود بعد از اتمام نشست سوچي بار ديگر بر ضرورت همكاري همه طرف‌ها و احيانا كوتاه آمدن از برخي مواضع براي دستيابي به راه‌حلي جامع و پايان جنگ تأكيد كرده و گفت: مهم‌ترين هدف ما در مرحله فعلي ايجاد اعتماد سازنده ميان طرف‌هاي درگير اين پرونده است.
- احتمال مذاكرات سوريه و تركيه
اما آيا تمام آنچه در سوچي گذشت توسط رئيس‌جمهور روسيه بيان شده است؟ دست‌كم پاسخ شبكه خبري الميادين به سؤال يادشده منفي است. اين شبكه در گزارشي مفصل درباره نشست سوچي به نقل از يك منبع آگاه مدعي شده است: گره ادلب و كردهاي مستقر در شمال سوريه همچنان بسته مانده است. براساس اين گزارش يكي از محورهاي اصلي مذاكرات سه‌جانبه سوچي، امكان ورود بدون درگيري ارتش سوريه و متحدان آن به ادلب (درصورت عدم‌پايبندي گروه‌هاي مسلح به توافق كاهش درگيري) بوده و تركيه در ازاي تضمين اين امر خواستار تحقق 3شرط خود بوده است:
عدم‌حضور كردها در كنفرانس سوچي، حضور تركمان‌ها به‌عنوان بخشي از ساختار سياسي جديد سوريه و اجازه انتقال پناهندگان سوريه به مناطق مرزي براي ايجاد سپري انساني ميان كردها و مرزهاي تركيه. شبكه روسيا اليوم نيز بدون اشاره به جزئيات موارد حل نشده در جريان نشست سوچي در گزارشي نوشته است: به‌نظر مي‌رسد حل موارد اختلافي باقي‌مانده پس از اين نيازمند گفت‌وگوي مستقيم سوريه و تركيه باشد. اين در حالي است كه رجب طيب اردوغان در جريان بازگشت از سوچي در گفت‌وگو با رسانه‌هاي تركي، احتمال برقراري تماس با دمشق به‌منظور هماهنگي‌هاي امنيتي در مورد نقاط مرزي و مسئله كردها را منتفي ندانسته است. البته او تأكيد كرده هم‌اكنون هيچ ارتباطي ميان دمشق و آنكارا در جريان نيست.
- عربستان در كجاي معادله قرار دارد؟
همزمان با نشست سوچي، معارضين سوري نيز به دعوت وزارت خارجه عربستان براي دومين‌بار در رياض گرد هم آمدند. اما فضاي حاكم بر نشست رياض برخلاف سوچي مثبت نبود؛ به‌طوري كه ساعاتي پيش از برگزاري اين نشست، بخش قابل توجهي از اعضاي هيأت عالي مذاكرات (معارضين سياسي وابسته به عربستان)، ازجمله رياض حجاب، رئيس اين هيأت استعفا كردند. براساس بيانيه‌اي كه از سوي اعضاي جدا شده هيأت در شبكه الجزيره قطر منتشر شد، اين استعفا به‌دليل فشار بر آنان به‌منظور دست كشيدن از برخي مطالبات اساسي، ازجمله ضرورت كناره‌گيري اسد از قدرت رخ داده است.
اين ادعا، ساعاتي بعد در پي انتشار سندي از سوي شبكه بي‌بي‌سي تأييد شده و واكنش‌هاي منفي گروه‌هاي معارضه سوريه را در پي داشت. اگرچه نشست رياض سرانجام بدون هيچ موضع جديدي خاتمه يافت اما عادل‌الجبير در كنفرانس خبري بعد از نشست اعلام كرد: معارضه بايد تصميم نهايي خود را گرفته و با موضعي واحد در مذاكرات ژنو حاضر شود. به گفته خبرنگار شبكه الميادين، مسئوليت يكپارچه‌سازي مواضع معارضين سوري حول شروط جديدي كه مسكو اعلام كرده با رياض است و تا زماني كه اين امر صورت نگيرد، مذاكرات ژنو برگزار نخواهد شد.
نظر شما