در همين بازه زماني شاخص قيمت از 44,924واحد با 35درصد افت به 29,004واحد تنزل يافته است. به بيان ديگر با وجود افت 35درصدي سطح عمومي قيمت‌ها، شاخص كل مرز تاريخي خود را پشت سرگذاشته است. علت اين امر را بايد در رقم سود تقسيم شده كه نشان‌دهنده تفاوت ميان محاسبات شاخص قيمت و شاخص كل است، جست‌وجو كرد.
در اين بازه زماني شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس تهران نزديك به 143هزار ميليارد تومان سود نقدي تقسيم كرده‌اند. همانطور كه مي‌دانيم بازده سهام از 2منبع رشد قيمت و سود نقدي به‌دست مي‌آيد و تغييرات شاخص قيمت، تنها نشان‌دهنده بازده ناشي از تغييرات قيمت است درحالي‌كه تغييرات شاخص كل بيانگر بازده ناشي از نوسان قيمت به علاوه سود نقدي است.
به‌طور كلي در محاسبات شاخص، تغييرات ارزش بازاري به‌عنوان پارامتر اصلي مورد توجه قرار مي‌گيرد. تغييرات ارزش بازار مي‌تواند به دلايلي به جز تغيير سطح عمومي قيمت‌ها افزايش يا كاهش يابد. افزايش سرمايه، ورود و خروج شركت به بورس و سود تقسيم شده نيز بر ميزان ارزش بازارسهام اثر مي‌گذارند اما اثر آنها در محاسبات شاخص تعديل مي‌شود. در تاريخ 15دي 92ارزش بورس تهران 438هزار ميليارد تومان بود كه در تاريخ 4آذر96به 361هزار ميليارد تومان تنزل يافت.
در اين بازه زماني شركت‌هاي بورس با افزايش سرمايه از محل آورده نقدي 42هزار ميليارد تومان به ارزش خود افزوده‌اند، همچنين شركت‌هاي جديدي با ارزش 37هزار ميليارد تومان در بورس تهران پذيرفته شده و شركت‌هايي به ارزش هزار و 600ميليارد تومان از بورس تهران اخراج شده‌اند. حساب سرانگشتي تغييرات ارزش بازار با درنظر گرفتن پارامترهاي ورود و خروجي يادشده نيز بيانگر افت 35درصدي است كه بسيار نزديك به تغييرات شاخص قيمت است.
بايد توجه داشت كه محاسبات شاخص با توجه به مواردي همچون تقسيم دارايي روي كل سبد دارايي‌ها و سرمايه‌گذاري‌مجدد، پيچيده‌تر از يك حساب ساده است اما با تقريبي مي‌توان محاسبات انجام شده را پذيرفت. اگر براي تخمين تقريبي شاخص كل كه سود تقسيم شده را نيز دربردارد، سود تقسيمي 143هزار ميليارد توماني را نيز در محاسبات خود وارد كنيم و تغييرات ارزش بازار سهام در بازه زماني مورد بررسي درصورتي كه با سود تقسيمي نيز تعديل شوند، عددي كمتر از -2.7درصد را نشان مي‌دهد. در اين بازه زماني شاخص كل حدود يك درصد رشد داشته است.
اين اختلاف از سرمايه‌گذاري مجدد سودهاي تقسيمي شركت‌ها، كه از ارزشي نزديك به 40درصد ارزش بازار برخوردار بوده‌اند، ناشي مي‌شود. مطابق استانداردهاي بين‌المللي محاسبه شاخص كل، سودهاي تقسيمي شركت‌ها مجدداً در بازار سرمايه‌گذاري مي‌شوند. با توجه به آنكه بازار در اين دوره ابتدا نزولي و سپس صعودي بوده است و در پايان دوره نيز مقداري بيش از ابتداي خود داشته، تمامي سودهاي تقسيمي پس از سرمايه‌گذاري دوباره به رشد شاخص كمك كرده‌اند. در جداول زير تغييرات ارزش بازار، افزايش سرمايه، سودهاي تقسيمي، شاخص‌ها و ورود و خروج شركت‌ها در بازه زماني مورد بررسي و به تفكيك سال ارائه شده‌اند.
نظر شما