از این مراسم که برای برگزاری آن تبلیغ‌های زیادی شده بود، استقبال زیادی شد به گو نه‌ای که تالار وزارت کشور کاملا پرشده بود وبرخی حاضران نیزکنار سالن و لابه لای صندلی‌ها ایستاده بودند.همچنین بیرون تالار وزارت کشور تا در ورودی تالار در خیابان فاطمی، شرکت‌کنندگان ایستاده بودند. این استقبال گرو ه‌های مختلف مردم از برنامه‌های با افلاکیان خاک نشین که پیش ازاین نیز شاهد آن بوده‌ایم ، گویای توجه مردم به عرفان ناب شیعی است که تجلی اصلی آن را در این اولیای الهی زمان دود زدگی دلهای انسان مدرن شده می‌توان به نظاره نشست. توجهی که تحلیل آن خود مجالی وسیع می‌طلبد.
بانی این برنامه مؤسسه فرهنگی- مطالعاتی شمس الشموس که مجمعی از دانشجویان دانشگاه تهران است، این مؤسسه پیش از این نیز بزرگداشت‌هایی را برای عارفان بزرگوار دیگری چون آیت‌الله انصاری همدانی، آیت‌الله سید علی قاضی، آیت‌الله شاه آبادی، آیت‌الله کشمیری، آیت‌الله طباطبایی و سیدهاشم حداد برگزار کرده است. گزارشی از سخنرانی‌های این بزرگداشت از نظرتان می‌گذرد.
مهندس بهرام اسدی از اعضای گروه شمس الشموس، اولین سخنران بزرگداشت بود. اسدی یادداشتی که سالشمار زندگی شیخ جعفر مجتهدی بود را خواند. وی شرحی از حالات عرفانی او را نیز داد و گفت: «شاید بتوان یکی از لطیف‌ترین وقایع این ایام را (وقوف در عتبات) جلوه ادب و معرفتی دانست که از این آستان بوس پاکباز علوی نسبت به ساحت مولای متقیان سر می‌زند .»
رضوی کشمیری، از نزدیکان شیخ مجتهدی، دومین کسی بود که درباره این عارف واصل برای علاقه مندانش در این بزرگداشت حرف زد.کشمیری از مجتهدی به‌عنوان راه یافته یاد کرد و گفت: « عالم عقلانیت غذایش علم است و غذای عالم نفسانیت تقوا و عمل صالح است. آقای مجتهدی نیز از پیروان واقعی ائمه بود و مجذوب سالک ائمه بود.»
این استاد عرفان با اشاره به عرفان شیخ مجتهدی توضیح داد: «عرفان عوالم زیادی دارد که هیچ یک از آن عوالم بدون ارادت به اهل بیت امکان‌پذیر نیست و مرحوم مجتهدی این را دریافته بود. حب به خدا در قلب او جا داشت.» کشمیری درباره ادب مجتهدی در عرفان گفت:« مجتهدی ادب باطنی داشت که بسیار مهم‌تر از ادب ظاهری است. آقای مجتهدی معتقد بود وقتی اراده کنیم همه عالم را می‌بینیم. این مقامی است که در آن تاریکی وجود ندارد. هیچ نقطه مبهم و تاریکی برای شیخ وجود نداشت. حب خدا و اهل بیت در دل مرحوم مجتهدی بود و خدا علم را نیز به او اعطا کرد.»
دکتر اسدی گرمارودی سومین سخنران مراسم بود. او با اشاره به این موضوع که کلید زندگی عارفانه شیخ جعفر مجتهدی توجهش به کلام خدا بوده است، گفت:«بعضی عالمان و دانشمندان همیشه به‌دنبال پیداکردن اثری از خدا هستند که با نزدیکی به آن اثر و حالت بتوانند زندگی عارفانه‌ای داشته باشند. کلام حق را می‌توان در مصادیق واقعی اش در عالم وجود، تجربه‌های مادی و معنوی دید و به آنها نزدیک شد. عالم حضرت حق نشانه‌های زیادی از کلام خداست و جلوه حق است. همه چیزهایی که در جهان وجود دارد نشانه حق است، اما بارزترین مقام جلوه حضرت حق انسان است، همان طور که در آیه 72 سوره احزاب آمده است. «ما امانت الهى و بار تکلیف را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، پس از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند و انسان آن را برداشت به راستى او ستمگرى نادان بود.»
او با اشاره به این که شیخ مجتهدی به این مقام انسانی دست یافته بود و با تأکید بر عبارت «ظلوما جهولا» توضیح داد:«این عبارت نیز برای بیان عظمت انسان بیان شده. انسان وجودی دارد که می‌تواند بار امانت الهی را به دوش بکشد و مقامی که باید به آن برسدآن قدر می‌تواند بالا باشد که اگر به آن مقام نرسد و بارامانت الهی را به دوش نکشد، ظلوما جهولا می‌شود و شیخ مجتهدی نمونه روشنی برای انسان است که بار امانت الهی اش را به دوش کشیده.»
اسدی گرمارودی با اشاره به این که در قرآن نمونه‌های زیادی برای انسان کامل وجود دارد، توضیح داد:«لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْیَه» یکی دیگر از آیه‌هایی است که به عظمت وجود خدا اشاره دارد. در سوره حشر به این مفهوم اشاره شده که انسان نیاز دارد عظمت وجودی‌اش را عرضه کند چرا که تجلی حق بر قلب انسان افتاده است. درست است که شیخ مجتهدی از نسل پیامبر نیست، درست است که معصوم نیست، اما انسان کامل است، مسلمان است و عجمی. نمونه وجودی اش مانند سلمان فارسی است که او هم عرب نبود و از سلاله پیامبر نبود، اما یار پیامبر بود.» او درباره بارامانتی که انسان به دوش می‌کشد گفت:«این بار امانت می‌تواند برای بعضی آدم‌ها مصداق جهل و برای بعضی ها مصداق خیر باشد. جهل است اگر انسان خودش را ارزان بفروشد و عین خیر است اگر در سال‌های عمری که برایش مقرر شده بتواند در راه سلوک عارفانه قدم بردارد.»
اسدی گرمارودی درباره شکل بندگی شیخ مجتهدی ادامه داد:«شیخ‌مجتهدی، عبدی آزاد بود و کاملا در کلاس عبودیت حاضر. شیخ مجتهدی در حالی که بندگی خدا را کامل پذیرفته بود، انسان آزاده‌ای بود. مجتهدی از گروه عارفانی بود که شایستگی و لیاقت بندگی را پیدا می‌کنند. شیخ مجتهدی توانسته بود زندگی اش را به زندگی اهل بیت نزدیک کند و این راه نجات او بود. او با اهل بیت بود و راز زندگی مفیدش نیز همین بود. مرحوم مجتهدی نمونه‌ای از انسان‌هایی است که سختی را به جان خرید و خدا به او عنایت کرد.» اسدی گرمارودی راز نجات شیخ مجتهدی از زندگی عادی را گریه بامعرفت بر سیدالشهدا و توجه به امام عصر و قربت به بقیه‌الله اعظم دانست.
حجت‌الاسلام و المسلمین فاطمی‌نیا آخرین سخنران این مراسم بود که با توجه به نزدیک شدن به اذان مغرب صحبت‌های خود را کوتاه کرد و به بیان نکته‌های مرتبط با زندگی شیخ جعفر مجتهدی با نگاهی به دیگر عارفانی که با ایشان رفت و آمد داشتند، پرداخت.
حجت‌الاسلام فاطمی نیا در ابتدای سخنرانی خود گفت: «من ابتدا درباره ویژگی‌ها ی مومن صحبت می‌کنم تا بعد از آن به‌طور اخص درباره عارف بزرگوار شیخ جعفر مجتهدی صحبت کنم. مومن به چیزهای زیادی محتاج است. خدا به ما یاد داده که چگونه زندگی کنیم. همه حرف‌ها را زده است، اما باید دست‌مان را هم بگیرد. باید از خدا بخواهیم که دست مان را بگیرد. از دیگر نکته‌هایی که مومن باید رعایت کند، پذیرش از کسانی است که واقعا خیر خواه او هستند، مومن دستی را که برای خیرخواهی دراز می‌شود، پس نمی‌زند.
این ویژگی به شدت در زندگی امام جواد(ع) که امروز روز شهادت ایشان است، وجود داشته است. این ویژگی‌ها را شیخ مجتهدی که بناست من درباره او صحبت کنم هم داشته‌اند.»
او درباره شاگردی شیخ مجتهدی پیش دیگر عارفان توضیح داد: «من از شیخ مجتهدی کوچک‌تر بودم و خودم ندیدم که ایشان در زمان جوانی چه کسی را به‌عنوان راهنما انتخاب کردند، اما از دیگر دوستان شنیده‌ام که ایشان ارادت زیادی به پدر من داشته‌اند. نکته مهمی که می‌توانم از زندگی شیخ مجتهدی بگویم این است که ایشان نشان دادند راه برای رسیدن به مدارج بالای عرفان هنوز بسته نشده است.» فاطمی‌نیا با اشاره به گونه‌های مختلف سنن گفت:«سنن دو گونه است، یا تشریعیه است یا تکوینیه. مسئله‌ای که کمتر به آن توجه می‌شود تقسیم بندی سنن تکوینیه به ظاهریه و باطنیه است. خیلی وقت‌ها افراد به فرق‌های سنن تکوینیه ظاهری و تکوینیه باطنی توجه نمی‌کنند. از نکته‌های ویژه زندگی شیخ مجتهدی عالم بودن به این تفاوت‌ها بود. ایشان فوق‌العاده مهذب بود. مقید به شرایع بود و باور داشت که بدون تشرع چیزی حاصل نمی‌شود. خدا به همه بندگان خود لطف می‌کند. مهم این است که بعضی افراد می‌توانند از آن لطف استفاده کنند.»
او درباره تأثیر نفس شیخ مجتهدی توضیح داد:«ایشان نفس بسیار مؤثری داشت. کسی که اهل عمل باشد نفسش نفوذ می‌کند. من خاطره‌ای از تأثیر نفس ایشان دارم که برای همیشه به یادم مانده است. سال‌هایی شیخ مجتهدی و خانواده ما ساکن قم بودیم. من آن روزها جوان بودم و شیخ یکی از عارفان بزرگوار به حساب می‌آمد. یادم است که یک روز به پدرم گفتم می‌خواهم برای دیدن شیخ بروم. رفتم و خوشبختانه کسی آنجا نبود و شیخ تنها بود. تکه کلام شیخ مجتهدی آقا جان بود. ایشان گفت آقا جان می‌خواهم دست شما را که سید هستی ببوسم.
من با خجالت جلو رفتم، گفتم حاج آقا التماس دعا دارم، دعا بفرمایید. ایشان به حرم حضرت معصومه اشاره کرد و گفت، آقاجان! خانم هست همین جا دیگر.»حجت‌الاسلام فاطمی نیا درباره کرامات ویژه شیخ گفت:«کرامات دو گونه است، کرامات عام پسند و کرامات خاص پسند، این که کسی بیمار را شفا دهد کرامات عام پسند است، اما بعضی کرامت‌های شیخ، کرامت‌های خاص بود. آقای مصطفوی درباره شیخ مجتهدی می‌گفت: ایشان هیچ وقت کتاب‌های فلسفی را به‌طور خاص نخوانده بودند، ولی وقتی درباره فلسفه صحبت می‌کرد یا نوشته‌های فلسفی را می‌خواند، کاملا به آن مفاهیم آگاه بود و دانا به علوم فلسفی بود.»
او با گفتن این جمله که مجتهدی چگونه مجتهدی شد، ادامه داد:«شیخ مجتهدی غیراز واجبات و مستحباتی که انجام می‌داد، کاری کرد که مبدا دلش عوض شود.
آقای مصطفوی که از عارفان بزرگ بود درباره ایشان می‌گفت که ایشان انواری که به دست می‌آورد نگه می‌داشت و خرج نمی‌کرد. ایشان نورهایی را که به دست می‌آورد به راحتی هدر و از دست نمی‌داد. همیشه انسان‌ها کارهای خیری انجام می‌دهند که بعد همان کار خیر را با انجام کارهای نادرست از دست می‌دهند. شیخ مجتهدی به این نکته رسیده بود که ارزش حرکات خیر خود و ثواب‌هایی که می‌کرد می‌دانست و از نوری که اعمال خیر در قلبش ایجاد می‌کرد محافظت می‌کرد و آن را از دست نمی‌داد.»
فاطمی‌نیا درباره مفهومی به نام «راه رفته» توضیح داد:«عارفان مفهومی به نام راه رفته را زنده نگه داشتند. راه رفته چیزی غیراز مزاح و شوخی است. راه رفتگان کسانی هستند که غیراز این که فقط به مفاهیم خاص توجه کنند، به مسائل عادی زندگی هم توجه می‌کردند. راه رفتگان کسانی هستند که هم زندگی عادی را بلد هستند، هم در کنار زندگی عادی زندگی عارفانه دارند.»
بزرگداشت شیخ مجتهدی با سخنرانی حجت‌الاسلام فاطمی نیا به پایان رسید. طبق برنامه قرار بود دکتر حسین باهر که پزشک معالج شیخ مجتهدی بوده درباره ایشان صحبت کنند که با به پایان رسیدن وقت مراسم، این سخنرانی انجام نشد.
