کوچه‌هایی که در تهران نه چندان دوردست، محلی بود برای اجتماع مردم؛ اما امروزه این شهر درندشت چنان بزرگ شده‌است که هیچ نشانی از آن روزگار ندارد؛ شهری که بیش از 745 کیلومتر وسعت دارد و هر منطقه‌اش، خود به اندازه شهری است، دیگر شاید از اجتماعات محلی در این شهر نشانی نباشد.
شاید همین نکته دلیلی باشد بر فعالیت جدی سازمان زیباسازی شهر تهران. به واقع مسئولان این سازمان با تدبیری جالب تصمیم گرفته‌اند، رنگی از روزگار گذشته را بر این شهر بزنند؛ رنگی که نشان از صمیمیت و آرامش در این شهر پر اضطراب دارد.
معاون آموزش و امور مناطق سازمان زیباسازی شهر تهران خبر از راه اندازی 44پاتوق محله تا پایان امسال داده است. این نکته اما تمام آن چیزی نیست که قابل توجه است.
مهدی گلشنی از راه‌اندازی 110 نقطه دیگر شهر تهران به‌عنوان پاتوق محله در سال آینده خبر داده و اعلام کرده است که در یک دوره زمانی 3 ساله کل 371 محله سطح شهر دارای پاتوق می‌شوند؛ پاتوق‌هایی که هر کدامشان باید دارای3مشخصه آرامش، خودمانی بودن و دنج بودن باشند.
تا به امروز نیز این سازمان براساس وعده‌های داده شده موفق شده است در حدود 14پاتوق از مجموع 44 پاتوق را آماده بهره‌برداری کند.
به این ترتیب، سازمان زیباسازی، کار ساخت پاتوق‌های محلات محمودیه، میدان درکه، شهدای طرشت، سجاد در منطقه3، میدان 45 و خیابان وحیدیه در منطقه 8، کسری در منطقه 11 و پارک بزرگمهر و باغ پسته بک در منطقه 12، پارک بیهقی، گشتگاه پرستار و چهار صد دستگاه در منطقه 14، اتابک در منطقه 15 و پارک یاس در منطقه 18 را به پایان ببرد.
دکتر پیروز حناچی، کارشناس معماری شهرسازی در این باره معتقد است که هر اقدام شهرداری تهران که به توسعه قلمرو عمومی منجر شود، اقدام مثبت و گامی تأثیر گذار است؛ چرا که شهروندان می‌توانند برای گذران وقت خود از این قلمرو استفاده کنند.
او از تجارب سایر شهرهای بزرگ دنیا می‌گوید و در ادامه می‌افزاید: مسلما ساخت پاتوق محلات، ایده خوبی است اما بستگی‌دارد به اینکه این ایده چگونه اجرا شود.
حناچی از فرهنگسراها به‌عنوان یکی از نمونه‌های موفق مدیریت شهری در ایجاد کانون‌های قوی اجتماعی در سطح شهر تهران یاد می‌کند و می‌گوید: استقبال شهروندان تهرانی از فرهنگسراها نه به خاطر کالبد آنان، بلکه به‌دلیل عملکرد اجتماعی‌شان بود. شهروندان تهرانی نیاز به چنین فضایی داشتند. پاتوق‌های محله نیز اگر از تمامی ویژگی‌های 18 گانه کانون‌های اجتماعی شهری پیروی کنند مسلما می‌توانند نقطه عطفی در مناسبات شهری باشند.
او ادامه می‌دهد: اگر شهر نتواند برای اوقات فراغت ساکنانش فضائی مناسب به وجود آورد، تنها یک خوابگاه بزرگ است. تهران نیز بی‌شباهت به چنین شهری نیست. نباید فراموش کرد که راه اندازی پاتوق‌های محله، اگر موفقیت‌آمیز باشد، یک فرصت جدید و سرمایه‌ای تازه در اختیار مدیران شهری قرار می‌دهد.
دکتر پیروز حناچی در بخش پایانی سخنان خود به محلات مختلف تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: مسلما هر پاتوق باید با معیار‌های محلی ساماندهی شود. توجه به سلایق و علائق مردم محلات در ساخت پاتوق‌ها یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که مسئولان باید به آن توجه داشته باشند.
