هضم غذا چقدر طول می‌کشد؟

پروسه‌ی هضم از دهان شروع می‌شود؛ از همان زمانی که غذا جویده می‌شود و بزاق، تجزیه‌ی آنزیماتیک غذا را آغاز می‌کند. بعد از انتقال غذا از مری، عضله‌ای باز می‌شود که غذا بتواند وارد معده شود. اسید معده و جوش و خروش عضلات معده، غذا را به مولکول‌های کوچکی تجزیه می‌کند.

مدت زمان گوارش غذا بستگی به چیزی دارد که می‌خورید. مثلاً فیبر، چربی و پروتئین می‌توانند تخلیه‌ی معده را به تأخیر بیندازند. اما کربوهیدرات‌های ساده می‌توانند سریع‌تر معده را ترک کنند. وقتی غذا به مولکول‌های کوچکی تبدیل شد، عضله‌ای در انتهای معده باز می‌شود و ذرت غذا وارد روده‌ی کوچک می‌شوند. در روده‌ی کوچک، غذا می‌تواند جذب جریان خون شود. برآمدگی‌های ریز انگشت مانندی که در دیواره‌ی روده‌ی کوچک هستند، مواد مغذی را جذب می‌کنند.
هر آنچه که جذب نشده است وارد روده‌ی بزرگ می‌شود. در این قسمت هم آب و برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ممکن است جذب شوند. هر چه که می‌ماند، از مقعد دفع خواهد شد. تمام این فرایندی که در سیستم گوارش‌ شما روی می‌دهد چیزی حدود 40 ساعت است، اما می‌تواند متفاوت باشد.

• چقدر طول می‌کشد تا غذا معده را ترک کند؟

مطالعاتی روی مدت زمان لازم جهت ترک غذا از معده صورت گرفته است، به طور متوسط حدود نیمی از محتویات معده در عرض سه ساعت تخلیه می‌شوند و تخلیه‌ی کامل معده ممکن است 4 تا 5 ساعت طول بکشد.

مسئولیت اصلی معده، تجزیه‌ی غذا به مولکول‌های ریزی است که بتوانند از طریق دیواره‌ی روده‌ی کوچک جذب شوند. بزاق دهان و جویدن غذا می‌تواند آغازکننده‌ی پروسه‌ی تجزیه باشد، اما این معده است که کار ِ اصلی تجزیه‌ی غذا را انجام می‌دهد زیرا اسید معده بسیار قوی است. چربی، فیبر و پروتئین باید زمان بیشتری در معده بمانند تا خوب تجزیه شوند. بنابراین وعده‌های غذایی که شامل این مواد مغذی هستند، مدت بیشتری در معده می‌‌مانند.

خوردن غذاهایی که فیبر، پروتئین و چربی‌های سالم دارند، سیرکننده‌تر تلقی می‌‌شوند زیرا مدت طولانی‌تری در معده باقی می‌مانند و می‌توانند به کاهش اشتها کمک کنند. خوردن ِ وعده‌های ترکیبی به این معنی است که برخی از ذرات غذا ممکن است زودتر از بقیه معده را ترک کنند.

• عبور غذا از روده‌ی کوچک چقدر طول می‌کشد؟

بعد از خوردن غذا، ممکن است تقریباً 6 تا 8 ساعت طول بکشد تا غذا از روده‌ی کوچک عبور کند. بعد از تجزیه‌ی غذا، عضله‌ی پیلوریک شل می‌شود تا غذا بتواند از معده وارد روده‌ی کوچک شود. با ورود محتوای اسیدی معده به روده‌ی کوچک، زرداب کبد و کیسه‌ی صفرا نیز در روده‌ی کوچک ترشح می‌شوند تا اسیدیته‌ی آن را خنثی کنند.

حدود 90 درصد از مواد مغذی در روده‌ی کوچک جذب می‌شوند. قطر روده‌ی کوچک فقط به اندازه‌ی انگشت میانی است، اما 5 یا 6 متر طول دارد. روده‌ی کوچک حرکات چرخشی انجام می‌دهد تا سطح تماس با غذا جهت جذب بیشتر شود. مواد مغذی توسط دیواره‌ی روده جذب شده و وارد جریان خون می‌شوند.

• چقدر طول می‌کشد تا غذا وارد روده‌ی بزرگ شود؟

هر چیزی که جذب جریان خون نشود، از روده‌ی کوچک وارد روده‌ی بزرگ می‌شود. روده‌ی بزرگ نسبت به روده‌ی کوچک، قطر بیشتری دارد اما طول آن کوتاه‌تر است. برخلاف روده‌ی کوچک، مواد مغذی زیادی از طریق روده‌ی بزرگ جذب نمی‌شوند. روده‌ی بزرگ می‌تواند آب را به بدن برگرداند و مقداری از ویتامین‌‌ها و مواد معدنی را جذب کند. با باز جذب آب، مدفوع خشک‌تر و سفت‌تر می‌شود. بعد از اینکه مواد هضم نشده وارد مقعد شدند، می‌توانند دفع شوند.
مدت زمانی که غذا در روده‌ی بزرگ می‌ماند متنوع است؛ غذا می‌تواند 24 ساعت در روده‌ی بزرگ بماند. روده‌ی بزرگ نیز خانه‌ی باکتری‌ها در سیستم گوارش است. باکتری‌های مفید، پروبیوتیک نام دارند و می‌توانند فیبری را که وارد روده‌ی بزرگ می‌شود، تخمیر یا گوارش کنند.

• زمان کلی که غذا در سیستم گوارش سپری می‌کند

غذا به طور کلی چقدر در سیستم گوارش باقی می‌ماند؟ تخمین‌هایی که زده شده نشان می‌دهد گوارش غذا به طور کلی چیزی حدود 30 تا 40 ساعت طول می‌کشد. مطالعه‌ای که در سال 1980 انجام شد دریافت زمان انتقال غذا در مردها و زن‌ها متفاوت است. زمان انتقال غذا در طول روده‌ی بزرگ برای مردها حدود 33 ساعت و برای زن‌ها حدود 47 ساعت است.

• عواملی که می‌توانند گوارش را تند یا کُند کنند

انتقال غذا در روده‌ی بزرگ بسته به ظرفیت فیبر آن می‌تواند تندتر شود. افرادی که بیشتر میوه و سبزی و غلات کامل می‌خورند، به طور کلی می‌توانند زمان گوارش کوتاه‌تری داشته باشند زیرا فیبر می‌تواند سرعت خروج غذا از روده‌ی بزرگ را بیشتر کند. از سوی دیگر، اگر کسی تحت رژیم غذایی کم فیبر باشد یا کم آب بنوشد، احتمال اینکه دچار یبوست شود بیشتر است و ذرات غذا مدت بیشتری در روده‌ی بزرگ باقی خواهند ماند. استرس هم فاکتور دیگری است که می‌تواند بر مدت زمان گوارش غذا تأثیر بگذارد. عصب‌ها و رگ‌های خونی زیادی در اطراف روده‌ی بزرگ و کوچک هستند. اگر فرد دچار استرس یا تحت فشار هیجانی باشد، می‌تواند روی سیستم گوارش او تأثیر بگذارد.

اگر در سیستم گوارش خود هرگونه اختلالی دارید، مثلاً سندرم روده‌ی تحریک پذیر، بیماری کرون و یا دیورتیکول، این بیماری‌ها می‌توانند تأثیر واقعاً جدی بر مدت زمان هضم غذا بگذارند. آلرژی‌های غذایی یا جراحی لاغری هم می‌تواند مدت زمان هضم غذا را تحت تأثیر قرار بدهد.