سلامت جنسی: آموزش به کودکان

در طراحی برنامه‌های آموزش جنسی، چند موضوع بسیار مهم است:

1) تناسب محتوای برنامه با سیر تکاملی کودک

2) جامع و قابل درک‌بودن محتوا توسط گروه هدف 3) فرد مسئول ارائه مطالب باید از ویژگی‌های خاصی برخوردار باشد 4) والدین، اولین آموزگاران جنسی کودکان هستند.

کودکان نیاز به آموزش دارند حتی قبل از ورود به مدرسه؛ مادران و مراقبان مهدکودک از مهم‌ترین افراد برای آموزش‌های قبل از مدرسه هستند.

طبیعی است که برای آموزش مادران و مراقبان مهدکودک باید بسته‌های آموزشی مدونی طراحی شود تا آنها مهارت‌های کافی برای مدیریت رفتارهای جنسی به کودکان را بیاموزند.

کودکان تقریبا از 3سالگی بعضی رفتارهای جنسی را نشان می‌دهند؛ مانند بازی با آلت تناسلی. کودکان نیاز به یادگیری بعضی از مفاهیم وابسته به رفتارهای جنسی دارند که بستر مهم و مورد نیاز برای زندگی جنسی آنان در مراحل بعدی رشد و تکامل است؛ مانند «حریم خصوصی»، «حقوق جنسی»، «احترام به دیگران» یا «تعرضات جنسی» و... . البته مادران برای اجرای این سناریوها نیاز به شرکت در دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت دارند چون برخورد با رفتارهای جنسی کودکان موضوعی بسیار حساس است و نیاز به راهکارهای اصولی دارد.

پس از ورود به مدرسه، آموزش‌های جنسی متناسب با سن، بر عهده اولیای مدرسه (با همکاری تنگاتنگ والدین) است. طبیعی است که ضرورت آموزش بهداشت و سلامت جنسی برای نوجوانان با بلوغ آغاز می‌شود. اگر آموزش‌های صحیح از همان دوران پیش از مدرسه توسط والدین شروع شود، به‌مراتب آموزش دوره نوجوانی مؤثرتر و آسان‌تر خواهد بود چون این آموزش‌ها به‌هم پیوسته هستند.

باید همین‌جا نگرانی بعضی والدین و اولیای محترم را کم کنم؛ طبق تحقیقات در سطح دنیا نوجوانان نه تنها با آموزش جنسی مبادرت به عملکرد جنسی زودرس نمی‌کنند بلکه فعالیت‌های جنسی را به تاخیر می‌اندازند. باید اعلام کنم که باور شایع در جامعه تحت عنوان «بیداری جنسی زودهنگام» در صورت آموزش جنسی به نوجوانان، باوری قابل قبول نیست. شاید عوارض غیرقابل جبران در صورت عدم آگاهی کودکان، نوجوانان و جوانان - که متوجه آنان خواهد بود - بیشتر حائز اهمیت است.

*متخصص سلامت جنسی