پس از آن، توضیحی از روابط عمومی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به روزنامه رسید که عینا می‌خوانید:
از نشر اکاذیب بپرهیزید
مطالبی چند در خصوص کاغذ و یارانه آن قابل‌توجه و تأمل است:
1 - «140 میلیارد ناقابل» که ادعا شده است پیش از این به ناشران پرداخت می‌شد، کذب محض است و چنانچه فرض کنیم این ادعا صحیح باشد، تهمت بزرگی است که به ناشران شریف این مرز و بوم وارد شده است. در حالی که قیمت تمام شده کلیه کتاب‌های چاپ شده در هر یک از سال‌های 84 و 85 حدود یکصد میلیارد تومان بوده است چگونه می‌توان تصور کرد که 140 میلیارد تومان ناقابل بین این قشر زحمتکش توزیع شده باشد.
معنی این سخن آن است که نه‌تنها ناشران ریالی از خود هزینه نکرده‌اند بلکه 40 میلیارد تومان خالص نیز به جیب زده‌اند! چگونه ممکن است چنین اتهامی از سوی روزنامه محترم به این قشر شریف وارد شود؟
2 - در خصوص خرید کتاب و شفاف‌سازی شیوه‌های آن به مقدار کافی پاسخگویی صورت گرفته است و نیازی به توضیح اضافه‌تر نیست. کسی که مدعی مواردی بود که در این گزارش یکسویه به آن اشاره شده است، پاسخ خود را دریافت کرد و ظاهراً قانع شد.
اگر نیازی به چاپ محدود پاسخ معاونت امور فرهنگی به ادعاهای مطروحه می‌بینید و فضای کافی برای آن در روزنامه دارید، اعلام فرمایید تا پاسخ چاپ شده قبلی در روزنامه کارگزاران و کتاب هفته برای آن روزنامه محترم نیز ارسال شود.
3 - کسانی که خواهان عمل به مصوبه مجلس در قانون برنامه چهارم بودند و مصرانه در مکاتبات و مصاحبه‌های خود در این مورد به دولت فشار می‌آوردند چگونه است که امروز بیاناتی در مخالفت با اصرارهای گذشته خود ابراز می‌دارند. تغییر رویکرد یارانه‌های کاغذ براساس مصوبه قانونی مجلس و شورای اقتصاد و براساس آئین‌نامه‌ای صورت می‌گیرد که به‌تصویب مراجع قانونی ذیصلاح رسیده است.
ادعای نویسنده گزارش مبنی بر این که «یارانه‌ای که تا پیش از این به ناشران پرداخت می‌شد، مجموعاً 140 میلیارد تومان بود که حالا دراختیار ارشاد است تا هر طور که مایل است برای کمک به فرآیند نشر و کتاب هزینه کند.» از اساس ناصحیح است. نه تمایلی مطرح است نه مبلغ صحیح است و نه نحوه پرداخت قبلی به ناشران صحت دارد.
4 - تحلیل غلط در خصوص بازار کاغذ و آشفتگی آن و دلایل قیمت فعلی کاغذ نشان از ناآگاهی کامل نویسنده به مسائل متن موضوع دارد. توصیه می‌شود نویسنده محترم جهت افزایش سطح آگاهی‌های خود مطالعات کافی انجام داده و با متخصصان امر مشورت نماید.
5 - ناشران محترم در انجام وظایف خود در چارچوب ضوابط اعلام شده در پروانه نشر مجازند و هیچ محدودیتی در فعالیت قانونی آنان وجود ندارد.
6 - اینکه مصرف 3 - 2 ساله برخی ناشران قبل از برداشته شدن یارانه تأمین شده است، دروغ محض است و معاونت امور فرهنگی حق خود را برای پیگیری قانونی این تهمت محفوظ می‌دارد.
در پایان توقع آن است که روزنامه‌هایی همچون همشهری که معمولاً سعی در انعکاس مطالب به شکل صحیح و به‌دور از خطا و بی‌انصافی دارند، از نشر اکاذیبی از این دست بپرهیزند.
دو توضیح ساده برای روشن‌تر شدن ماجرا
1 - 140 میلیارد تومان ناقابل از پیش از عید و زمانی که بحث حذف یارانه کاغذ به صورت جدی مطرح شد، بارها و بارها توسط مسئولان مرتبط با موضوع مطرح شده است؛ هرچند که در مطلب همشهری هرگز گفته نشده که این رقم به ناشران، به صورت مستقیم پرداخت می‌شده است. از این میان بد نیست به 2 نمونه اشاره کنیم:
عماد افروغ، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس و رئیس سابق این کمیسیون در تاریخ 22 خرداد 86 در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر می‌گوید: «وزارت ارشاد باید در مورد یارانه 140 میلیاردی کاغذ در سال 1386 پاسخگو باشد و نحوه هزینه کرد این رقم را به‌طور دقیق اعلام کند.»
افروغ ادامه می‌دهد: «وزارت ارشاد تاکنون مجلس را در جریان نحوه هزینه کرد یارانه 140 میلیاردی کاغذ در سال 1386 قرار نداده است. مسئولان وزارت ارشاد تنها کلیاتی را از نحوه هزینه کرد این یارانه اعلام کرده‌اند ولی درباره اینکه ریز این رقم چگونه تخصیص خواهد یافت پاسخی ارائه نکرده‌اند.»
استناد خبرنگار همشهری به این سخنان و مواردی از این دست است و بعید می‌داند نماینده‌ای چون افروغ این 140 میلیارد ناقابل را بی‌علت و کذب مطرح کرده باشد.
اما جز این مورد باز هم مواردی هست: اواخر بهمن 1385 اتحادیه ناشران و کتابفروشان که مهم‌ترین و جدی‌ترین انجمن صنفی این قشر شریف و زحمتکش است، در نامه‌ای به رئیس وقت کمیسیون فرهنگی مجلس یعنی عماد افروغ می‌نویسد: «با توجه به اعتبار خاصی که برای سال 86 به وزارت ارشاد تخصیص داده شده است از جنابعالی تقاضا می‌کنیم در جهت شفاف‌سازی و اصلاح سیاست‌های حمایتی از صنعت نشر و کتاب، ترتیباتی اتخاذ شود که بودجه 140 میلیارد تومانی (جایگزین یارانه کاغذ) وزارت ارشاد به نحوی عادلانه، شفاف و نظارت پذیر، مورد استفاده قرار گیرد.»
البته این نامه نیز در تاریخ 30 بهمن 1385 در همه خبرگزاری‌های کشور، از جمله مهر و ایسنا منتشر شد، اما جالب‌‌تر این که روزنامه همشهری نیز در 25 خرداد سال‌جاری در مطلبی با تیتر «خودروی کاغذی 140 میلیاردی، مردم را زیر نگیرد» به انعکاس دیدگاه‌های مجلس و ناشران پرداخت که همه این‌ها هیچ واکنشی را از سوی ارشاد به همراه نداشت.
2 - مواردی از قبیل شیوه‌های خرید کاغذ و نیز پرداخت یارانه خارج از روال به برخی ناشران، نکاتی است که به شکل مستقیم از زبان برخی از اهالی همین شغل شریف و از قول خبرگزاری‌های معتبر کشور مطرح شده است. از جمله 27 خرداد امسال، محسن باقرزاده، مدیر نشر توس به مهر می‌گوید: «دولت باید یارانه‌هایی را که از سوی مجلس برای حوزه نشر مشخص شده است به صورت عادلانه توزیع کند.»
همین ناشر، حدود 6 ماه بعد، یعنی 20 آذر - همین 12 روز پیش- می‌گوید: «اگر قرار است یارانه کاغذ قطع شود باید با رعایت عدالت باشد. حتی ظلم بالسویه هم عدل است، یعنی باید یارانه یا برای همه باشد یا برای همه نباشد. متأسفانه قبل از برداشتن یارانه، به عده‌ای 10 تا 12 هزار بند کاغذ دادند که تا 3-2 سال دیگر هم نیازی به خرید از بازار آزاد ندارند و به عده‌ای هم گفتند شما به ما بدهکارید و از کاغذ خبری نیست.»
18 خرداد 86 علیرضا رئیس دانا، مدیر نشر نگاه به مهر می‌گوید: «با وضعیت کنونی که بهای کتاب منتشر شده از سوی ناشران مستقل و خصوصی تا 50 درصد افزایش یافته، دولت بیشترین حمایت‌های یارانه‌ای و خرید کتاب را از ناشران نزدیک به خود صورت می‌دهد.
دولت اگر با قصد خیر و صداقت اقدام به حذف یارانه کاغذ کرده است پس چرا هنوز به شکل تبعیض آمیزی اقدام به توزیع کاغذ میان برخی ناشران می‌کند. تعاونی ناشران تهران مقادیر زیادی کاغذ وارد کشور کرده است که متأسفانه وزارت ارشاد اجازه توزیع آن را میان ناشران نمی‌دهد و مشخص است چه تصمیمی برای آن گرفته‌اند. آنها قصد دارند این مقدار کاغذ را میان برخی ناشران نزدیک به خود توزیع کنند.»
رئیس دانا ادامه می‌دهد: «من از جمله ناشرانی بودم که خواستار حذف یارانه از کاغذ شده‌اند اما هم اکنون مشاهده می‌کنم که این کاغذ برای برخی ناشران وابسته به دولت و نزدیک به ارشاد هنوز هم وجود دارد؛ به جز این، خرید کتاب از سوی ارشاد هم به شکل
تبعیض آمیزی صورت می‌گیرد.»
این موارد البته بخشی از اظهار نظرهای برخی از اعضای این قشر شریف است که روزنامه بنا به وظیفه اطلاع‌رسانی خود منعکس کرده است. همان طور که توضیحات ارشاد نیز- حتی اگر با عصبانیت و بداخلاقی همراه باشد- منعکس می‌شود.
