موضوع گفتوگو که در این عمارت باشکوه و قدیمی، لابهلای درختهای برفی و زیبای باغ هنرمندان انجام خواهد شد، آن قدر داغ هست که سرمای ناگزیر و کمنظیر باغ، 2 سوی مذاکره را گرد یک میز جمع کند؛ سهم فرهنگ از بودجه 87. هرچند که حالا دیگر این سهم تعیین شده است و از تمام بودجه ایران در سال 87، تنها 3درصد به فرهنگ رسیده است.
یعنی 2هزار میلیارد تومان برای همه سازمانهای فرهنگی، از وزارت ارشاد تا صداوسیما و تربیت بدنی. این رقم از دید 2 گروه مذاکره کننده امروز، بدون شک رقم ناقابلی است و به نظر میرسد جای نمایندهای از طرف دولت، در مذاکره دوجانبه امروز به شدت خالی است؛ نمایندهای که دست کم بتواند دیدگاههای دولت را به طور مستقیم برای هنرمندان و اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس توصیف کند.
سهم بخش فرهنگ
جواد آرینمنش به همشهری میگوید: رویکرد تعیین بودجه کشور کاملا انقباضی است و ما حداقل رشد را در بخشهای مختلف از جمله فرهنگ شاهدیم که از این نظر باز وضعیت این بخش به نسبت بخشهای دیگر بهتر است و از رشد بیشتری برخوردار است اما از نظر سهم فرهنگ از کل بودجه، ما معتقدیم دولت باید دست کم 10 درصد از کل بودجه را به فرهنگ اختصاص دهد. از سوی دیگر و پیش از ورود به بحث درباره افزایش بودجه که دست کم برای سال 87 منتفی به نظر میرسد، نحوه هزینهکرد همین 2هزار میلیارد تومان نیز، موضوع داغی است، موضوعی که شاید بیش از سهم فرهنگ از کل بودجه، نشست امروز را گرم کند؛ چراکه به گفته محمود احمدینژاد، از این رقم، تنها 700 میلیارد تومان در اختیار دولت است و میتواند در نحوه هزینه آن دخالت کند، هرچند که درباره باقی بودجه فرهنگ نیز پاسخگوست.
نیمی از این 700 میلیارد تومان به وزارت ارشاد و نیمی دیگر به سازمان تربیت بدنی اختصاص دارد و باقی بودجه به سازمانهایی تعلق میگیرد که از اساس نقش نظارتی دولت بر آنها بسیار کمرنگ یا در حد صفر است. جواد آرینمنش در این باره میگوید: این درست نیست که تعداد زیادی نهاد از اعتبارات دولت استفاده کنند، اما نه به دولت و نه به مجلس پاسخگو نباشند. همه نهادهایی که از بودجه و اعتبارات دولت استفاده میکنند باید درباره نحوه هزینهکرد آن نیز به مجلس و دولت پاسخگو باشند.
آرینمنش، سازمان ملی جوانان و سازمان تبلیغات را از جمله این نهادها برشمرده و ادامه میدهد: این سازمانها و نهادهایی از این دست که یا زیرمجموعه دولت هستند یا به نوعی خود را به نهاد مقام معظم رهبری متصل میدانند، خود را موظف به پاسخگویی به دولت یا حتی مجلس نمیدانند و یکی از مشکلات مجلس در بحث بودجه اتفاقا همین پاسخگو نبودن است.
البته یکی دیگر از نهادهای مورد بحث، سازمان صداوسیماست که آرینمنش، حساب آن را از باقی جدا میکند: «صداوسیما رسانه ملی است که به همه مردم خدمت میدهد و هم توسط مجلس و هم دولت بر آن نظارت وجود دارد. شورای نظارت بر عملکرد صداوسیما در قانون تعریف مشخصی دارد که از نمایندگان دولت و مجلس تشکیل شده است. در این شورا مجلس 2 ناظر دارد و من بعید میدانم که منظور آقای احمدینژاد صداوسیما هم بوده باشد، به ویژه آن که توجه دولت هم به این سازمان توجه خوبی است؛ هرچند که نیازش هنوز خیلی بیش از اینهاست.
در انتظار معجزه
اما آیا توجه دولت به سازمانها و نهادهای دیگری که نظارت مستقیمی بر آنها ندارد هم توجه خوبی است؟ به عبارت بهتر، آیا نداشتن نقش روشن در وظایف اجرایی این سازمانها توسط دولت، بیتوجهیاش را در تخصیص بودجه، توجیه میکند؟ نایب رئیس کمیسیون فرهنگی معتقد است: درکمیسیون فرهنگی بودجه دستگاههای فرهنگی نسبت به گذشته را مقایسه خواهیم کرد و نیازهای امروزی آنها را هم لحاظ خواهیم کرد اما درباره این بخش هنوز جمعبندی کامل انجام نشده و فقط مطالعات اولیه صورت گرفته است.
محمدرضا میرتاجالدینی در گفتوگو با ایسنا ادامه میدهد: «انتظار ما مبنی بر افزایش بودجه بعضی دستگاههای فرهنگی در راستای رفع مظلومیت از بخش فرهنگ که آن را به دولت هم منتقل کرده بودیم به جز در مواردی معدود برآورده نشده است و عمدتا چنین افزایشی را شاهد نیستیم.
جالب آن که میرتاجالدینی این افزایش را تنها در وزارت ارشاد، سازمان تربیت بدنی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قابل توجه میداند و میگوید: به جز اینها در حوزه تبلیغات دینی چنین افزایشی را شاهد نیستیم اما کمیسیون فرهنگی با توجه به مطالعات 2 ماه اخیر خود این مورد را در بخش فرهنگ اعمال خواهد کرد. برای رسیدن به نقطه پایان این بحث دنبالهدار، تا پایان بررسی بودجه 87 در مجلس شورای اسلامی باید صبر کنیم. اگرچه هیچ کس منتظر معجزه نیست.