چرا ترامپ چنین کاری کرد؟ پاسخ ایران چه خواهد بود و مهمتر از همه، نقش اروپا در این میان چیست؟اگرچه افکار عمومی منتظر تصمیمی مهم از سوی آمریکا در قبال توافق هستهای ایران بود اما خیلیها پیشبینی نمیکردند واشنگتن بهطور کامل از برجام خارج شود. این در حالی است که براساس بسیاری از تحلیلها آمریکا با این اقدام در حوزههای بینالمللی و منطقهای دچار معضلاتی خواهد شد.
به باور من، اتفاقا خروج ترامپ از برجام امری قابل تصور بود چرا که وی از نخستین لحظات بعد از پیروزی در انتخابات آمریکا با گامهای متعددی تلاش کرده بود تا زمینه مناسب برای این اقدام را مهیا کند. رفتار ترامپ در مدت زمان ریاستجمهوری نشان داده آنچه اراده کند را فارغ از درنظر گرفتن منافع آمریکا، عملی خواهد کرد.
بهعبارت دیگر، ما در او بیش از آنکه عقلانیت یک رئیسجمهور را مشاهده کنیم، با عقلانیت صاحب یک شرکت روبهرو هستیم و بر این اساس میتوان گفت توجه به پیامدهای جهانی و منطقهای تصمیمها، جایگاه چندانی در محاسبات سیاسی ترامپ ندارد. بدونشک خروج یکجانبه آمریکا از برجام اگر با مقابله بهمثل و واکنش سریع از سوی ایران مواجه میشد، تأثیر بیشتری داشت اما هماکنون بهنظر میرسد دیپلماسی ایرانی راه دیگری پیش روی این کشور قرار داده است. ایران با استفاده از این دیپلماسی به جهان میگوید خروج آمریکا از برجام بهمثابه خروج هر کشور دیگری از این توافق است و برجام میتواند با 5عضو دیگر به حیات خود ادامه دهد.
هماکنون اروپا تلاشهای خود برای کسب رضایت ترامپ را کاهش داده و بهطور جدی در جهت ماندن ایران در برجام حرکت میکند. حتی بعید نمیدانم تاکنون در این زمینه مجموعهای از امتیازهای تشویقکننده در اختیار این کشور برای تداوم حضور در توافق قرار داده باشد.
در نهایت آیا امیدی به نجات توافق هستهای ایران بهدست اروپا هست؟ با توجه به روابط مالی و اقتصادی درهمتنیده میان آمریکا و اروپا، راه این قاره برای سرمایهگذاری در داخل ایران چندان هموار نیست و بر این اساس فکر میکنم اروپا در نهایت قادر به نجات برجام نخواهد بود.
نظر شما