به گزارش ایسنا، هوشنگ جاوید درباره انتخاب نام «خنیاگران سرزمین مادری» بیان کرد: ایران، سرزمین خنیاگران است و چه خوب که از اسم خنیاگران برای برنامه‌ها استفاده می‌شود. خنیاگر به کسی می‌گویند که خواننده، نوازنده و مولف آهنگ باشد و به تمام رموز کار هنری و موسیقی واقف باشد. جایگاه بیشتر موسیقی‌های دوره پس از اسلام نیز در طول زمان سرزمین خراسان است. باربد از شرق ایران راه می‌افتد و موسیقی را به جنوبی‌ترین نقطه حکومتی این سرزمین که مدائن باشد می‌برد. باربد به معنی «اجازه یافته» است.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: موسیقی خراسان وامدار افرادی چون باربد است. هیچکس نمی‌داند که او چه تراژدی ایجاد کرد. زمانی که خسرو پرویز ترور شد او تمام سازهایی که ساخته بود را شکست. کارگاه ساز را به آتش کشید و انگشت‌هایش را با تبر قطع کرد و قسم خورد که هیچ‌وقت به ساز دست نزند و برای اینکه خیانت نکند دست خودش را هم برید. ما پس از اسلام نیز چهره‌های بزرگی را در موسیقی خراسان داشته‌ایم. از فارابی گرفته تا محمد نیشابوری و خیام. اگر موسیقی خراسان ماندگار مانده و در فضای معنوی حرکت می‌کند به دلیل حضور پژوهشگران و عالمانی است که در زمان خود خشت اول را درست و به جا گذاشته‌اند.
این پژوهشگر موسیقی افزود: امروزه در خراسان سه دسته هنرمند داریم. یک دسته واقعا خنیاگر هستند. دسته دوم دوتار می‌زنند که به آن‌ها لال‌بخشی می‌گویند، بخشی‌هایی که آواز نمی‌خوانند و دسته سوم زبان‌گیر هستند. شکل اصلی بخشی در شمال و جنوب خراسان این است که شعر بسازند و آهنگ ایجاد کنند که به آن‌ها بخشی خودبند می‌گویند. این دسته حاصل خنیاگری صحیح است که به ما رسیده به همین دلیل خنیاگری در خراسان پایگاه مهمی دارد. گرچه ما در تمام ایران خنیاگری داریم.
جاوید در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تعهد در اصالت موسیقی نواحی اشاره کرد و گفت: متأسفانه کارهایی که انجام می‌شود، اصالت را در نظر نمی‌گیرد. در حالی که نوآوری جای خودش را دارد و ما اجازه نداریم بی‌حساب و کتاب نوآوری کنیم. متأسفانه بزرگان کشور موسیقی نواحی را از فضای اصالت دور کردند. زمانی که درنا، ارکسترال شد جوانان خراسانی که دوتار نوازی می‌کنند بر همان اساس درنا را اشتباه خواندند و جوانان را از اصالت دور کردند. این وارد کردن آسیب به موسیقی است.
او با بیان اینکه هر نوع بداهه باید با هدف و با علم کامل باشد، گفت: گرچه برخی از آثار به دلیل زحمتی که برای آن کشیده شده قابل احترام است اما چون از اصالت دور افتاده نمی‌توان آن را در نظر گرفت. یکی از مشکلات پژوهشگران دور افتادن از اصالت است. امیدواریم برنامه‌هایی مثل «خنیاگران سرزمین مادری» توجه جامعه را به سمت اصالت‌ها و نقطه‌های اصلی کار ببرند و آن ها را به مردم بشناسانند.
این پژوهشگر موسیقی همچنین درباره تجلیل از عثمان محمدپرست، دوتارنواز پیشکسوت خراسان در مراسم «خنیاگران سرزمین مادری» اظهار کرد: این هنرمند در خراسان استثنا است و سبک و شیوه خودش را دارد زیرا با بهره‌گیری از موسیقی محدودی که در خواف داشته با تلفیق ردیف و دستگاه و اضافه کردن پرده به دوتار خودش موسیقی خاصی را پدید آورده است. می‌توانستند این نوع موسیقی را به نام عثمان محمدپرست ثبت کنند در حالی که حتی آثار او ثبت و ضبط نشده است.
جاوید همچنین در پاسخ به یکی از خبرنگاران درباره جریانی که برای کمک به رسولبخش زنگشاهی ـ هنرمند پیشکسوت موسیقی سیستان و بلوچستان ـ در فضای مجازی شکل گرفت که می‌تواند ضربه بدی به چهره هنرمندان موسیقی اقوام وارد کند، توضیح داد: من از روز دوم یا سوم در جریان موضوع زنگشاهی قرار گرفتم که متأسفانه این اتفاق از داخل خانواده او شروع شده است. من به عنوان پژوهشگر موسیقی اقوام اگر به موارد این چنینی برمی‌خوردم سعی می‌کردم مسیرهای قانونی را معرفی کنم. پرونده اولیه را تنظیم می‌کردم و آن را تحویل مسؤول موسیقی کشور می‌دادم تا برای هنرمندانی که با مشکلات مالی مواجه هستند کاری انجام دهند.
او با بیان اینکه اگر مسیر درستی در پیش گرفته شود چنین اتفاقاتی نمی‌افتد، اضافه کرد: متأسفانه اکثر هنرمندان موسیقی اقوام ما به دلیل بی‌سوادی یا کم‌سوادی و ارتباط کمی که با مسؤولان ارشاد استانشان دارند، دچار چنین مشکلاتی می‌شوند. از طرفی مردم نیز باید تبلیغات در فضای مجازی را تشخیص دهند. بهترین کار درباره مساله زنگشاهی این بود که با مدیران ارشاد همان استان تماس گرفته شود، از وضعیت هنرمند اطلاع گرفته شود، سپس به انجام کاری اقدام کنند.
محسن سلیمانی مدیر فرهنگی ـ هنری منطقه ۳ و رییس فرهنگسرای ارسباران نیز در نشست خبری برنامه «خنیاگران سرزمین مادری» که ۲۸ خرداد ماه در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، اظهار کرد: ما در این فرهنگسرا زمینه‌هایی را برای گسترش مسائل فرهنگی و هنری از جمله موسیقی فراهم کردیم. «خنیاگران سرزمین مادری» از سال ۹۵ شروع شده تا هر بار قوم‌های مختلف اجراهایی از موسیقی منطقه خودشان را داشته باشند؛ زیرا معتقدیم چنین برنامه‌هایی به موسیقی‌شناسی و آشنایی مردم با فرهنگ اقوام کمک می‌کنند.
او اعلام کرد: قرار است از عثمان محمدپرست به عنوان پیشکسوت دوتار خراسان در مراسمی که روز پنج‌شنبه، ۳۱ خرداد ماه ساعت ۱۸ در فرهنگسرای ارسباران برگزار می‌شود، تجلیل کنیم. همچنین در این مراسم دکتر محمد حق‌گو درباره تأثیرات و ویژگی‌های موسیقیایی خطه خراسان سخنرانی می‌کند. استاد عزیز تنها نوازنده و سرپرست موسیقی مقامی شرق خراسان به همراه عبدالله امینی، امید صابری، ایوب سعیدی و مهدی قیطاسی بخشی از موسیقی منطقه خراسان را نیز به نمایش می‌گذارند.
رییس فرهنگسرای ارسباران در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا مبنی بر اینکه از اسفند ماه سال گذشته تاکنون، برای سومین بار است که از عثمان محمدپرست تجلیل و برنامه‌ای برای موسیقی خطه خراسان ترتیب داده می‌شود، مگر موسیقی خراسان پیشکسوت دیگری ندارد که تنها به یک هنرمند آن توجه می‌شود؟ گفت: ما در بخش اجرا به سمت موسیقی خراسان رفتیم که در نتیجه برای تجلیل از پیشکسوت این منطقه به جنوب خراسان رسیدیم. ما دوست داشتیم از اساتید دیگر موسیقی اقوام این منطقه نیز تجلیل کنیم اما این مراسم به معنای آن نیست که بزرگواران دیگری وجود ندارند. این برنامه در حد توانایی ما بوده و امیدواریم در سال‌های دیگر از اقوام و هنرمندان دیگری تجلیل داشته باشیم اما توفیقی نصیب ما شد تا در مراسم «خنیاگران سرزمین مادری» از عثمان محمدپرست تجلیل کنیم.
ایوب سعیدی ـ نوازنده دوتار خراسان ـ نیز که قرار است در مراسم «خنیاگران سرزمین مادری» اجرا داشته باشد، به حفظ و اشاعه موسیقی منطقه خراسان اشاره و بیان کرد: به عنوان کسی که از شش سالگی شروع به نوازندگی دوتار کرده‌ام برای سومین بار است که یک اتفاق جدی در روند اجرای موسیقی‌ام افتاده است. در این مدت تنها دو تجربه دیگر یکی در جشنواره موسیقی فجر، دیگری در جشنواره موسیقی نواحی کرمان و این بار در برنامه «خنیاگران سرزمین مادری» دارم.
او ادامه داد: من به عنوان مدرس موسیقی با فضایی به نام مجازی مواجه هستم. با توجه به شرایط و کمبود امکانات مجبورم در فضای مجازی فعالیت کنم که در آن دخل و تصرف می‌شود؛ برای مثال یک ویدئوی پنج دقیقه‌ای از یک قطعه را در فضای مجازی بارگذاری می‌کنم اما متوجه می‌شوم این ویدئوی پنج دقیقه‌ای بعد از کوتاه شدن در همان فضا پخش می‌شود. گاهی اوقات هنرجوهایی به من مراجعه می‌کنند و همان قطعه سه دقیقه‌ای را اجرا می‌کنند و زمانی که از آن‌ها می‌پرسم چرا بقیه قطعه را نمی‌زنید می‌گویند شما خودتان همین چند دقیقه را اجرا کرده‌اید.
به گزارش ایسنا، برنامه «خنیاگران سرزمین مادری» روز پنج‌شنبه ۳۱ خرداد ماه ساعت ۱۸ در فرهنگسرای ارسباران برگزار می‌شود.
نظر شما