با اینهمه پس از پایان پایان جنگ جهانی دوم و عمدتا در ژانر جنگی و ملودرام اجتماعی است که سینمای یوگسلاوی در ایالات تشکیل دهنده خود دارای شان و اعتبار می‌شود.
علت اجتماعی و هنری عظیمی در عقبه این جنبش هنری و سینمایی بویژه در بوسنی و هرزگوین نهفته است. به سبب نقش قابل اعتنای مردم در جنگهای پارتیزانی و نقش نیروهای چریکی و داستان‌ها و روایت مردم از این رخدادها این نوع فیلم‌ها به نوعی شرح تاریخ معاصر مردم این سرزمین به حساب می‌آمد.
به مرور و از دهه ۶۰ به بعد سینمای بوسنی و هرزگوین دارای اعتبار اروپایی می‌گردد و فیلمنامه‌نویسان و کارگردانان اهل این سرزمین دارای سبک و مکتب می‌شوند. با اینهمه نباید فراموش کرد که سینمای یوگسلاوی را نمی‌توان تا پیش از استقلال جمهوری‌های کنونی نادیده گرفت. چرا که عمده تولیدات مهم این سینما مشترک بین اهالی سینمایشان کار و معرفی شدند. در قبل از استقلال سرشناس‌های سینمای یوگسلاوی کارگردانان به‌نام مانند کولار و ووکویچ بودند. اما از سال ۱۹۹۲ به بعد یک دو جین چهره قابل اعتنا از سینمای بوسنی هرزگوین به سینمای اروپا معرفی شدند.
چهره‌هایی مانند "آدمیر کنویچ" Ademir Kenivich با فیلم شاخص و معروف " کمی از روح" A Little Bit Of Soul محصول ۱۹۸۷ و" بنجامین فیلیپوویچ" Benjamin Filipovich با فیلم تاثیرگذار "تعطیلات در سارایوا" Holiday in Sarajevo محصول ۱۹۹۱ از پیشگامان سینمای کشور مستقل بوسنی هرزگوین به شمار می‌آیند.
در این بین؛ مستندسازان بوسنیایی نیز که بعدا به سینمای داستانی روی آوردند؛ نقش قابل ملاحظه‌ای در اعتلای سینمای این کشور داشتند. از مهمترین این افراد دینو مصطافیک Dino Mustafic و دانیس تانویچ Danis Tanovic سازندگان مستند جنگی " معجزه در بوسنی" محصول ۱۹۹۵ قابل اشاره‌اند. پس از این دانیس تانویچ با ساخت اثر مشهور و ماندگار و برنده جایزه اسکار "سرزمین هیچ کس" No Man's Land محصول ۲۰۰۱ جان تازه و خونی نو به سینمای بوسنی هرزگوین بخشید.
تانویچ سرزمین هیچ کس به رخدادهای دیوانه وار برآمده از خودشیفتگی بیمارگونه‌ی قومی - نژادی منجر به فروپاشی یوگسلاوی سابق می‌پردازد و نشان می‌دهد چه گونه آدمیانی که تا دیروز همکار و همسایه بودند و پدران و مادران شان در برابر ارتش و سپاه اس اس آلمان نازی همرزم بوده‌اند ، رو به کشتار یکدیگر می‌آورند. این فیلم بیش از فروپاشی یک کشور و سرزمین، به از دست رفتن اخلاق و انسانیت در گرداب خودشیفتگی بیمارگونه ی آدمیان - خودمداری و دیکتاتوری درونی - می‌پردازد.
دینو مصطافیک نیز در سال ۲۰۰۳ فیلم پرهزینه تاریخ سینمای بوسنی هرزگوین را ساخت. فیلم او با نام "بازسازی" Remake با بودجه‌ی ۲۰ میلیون دلاری بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در گیشه جهانی فروش داشت. فیلمی ششدانگ و یکدست درباره مردم بوسنی و کشتار و جنگ که نسل‌های مختلف اکنون با هم قرابت نظری ندارند.
در سالهای اخیر سینمای بوسنی با جشنواره فیلم سارایوا نیز خوش درخشیده است. جشنواره فیلم سارایوو (SFF) بزرگترین جشنواره فیلم در بالکان و یکی از بزرگترین‌ها در اروپا است که سال ۱۹۹۵ در سارایوو هنگام محاصره این شهر آغاز به کار کرده و هر ساله دست‌اندرکاران سینما و تئاتر از کشورهای مختلف را می‌پذیرد. جشنواره در ماه اوت برگزار می‌شود و فیلم‌های کوتاه نمایش می‌دهد.
*oggi Tomic
نظر شما