هند سوگوار سیاستمداری بزرگ

به گزارش ایرنا، است سیاستمداری که سه دوره نخست وزیری وی با اصلاحات سیاسی و اقتصادی زیادی همراه و در روابط تهران و دهلی نو فصل تازه ای گشوده بود.

این دولتمرد 93 ساله که از زمان سلطه استعمار انگلیس بر این کشور تا کنون نقشی فعال و بسیار تاثیر گذار در این کشور بازی کرده بود و در تمامی بزنگاه های خطرناک تاریخی هم سفر ملت هند در مسیر طولانی دسترسی به استقلال و تاسیس کشور جدید تا ظهور آن به عنوان یک ابرقدرت همراه بود.

واجپایی سیاستمداری کهنه کار متعلق به حزب محافظه کا بهاراتیا جانتا پارتی (بی جی پی) بود که به میانه روی و اخذ سیاست های آهنین مشهور بود.

وی در طول سه دوره زمامداری این کشور پهناورمنشا تغییرات اقتصادی بسیاری شد که در شکل دهی هند کنونی به عنوان کشوری که بالاترین نرخ رشد اقتصادی در جهان را داشته و سومین قدرت اقتصادی دنیا محسوب می شود نقش بسزایی داشت. وی علاوه بر اقتصاد، در سیاست خارجی هند هم تغییرات زیادی ایجاد کرد که مهمترین آنها تلاش وی برای کاستن از تنش های نظامی و سیاسی با پاکستان به عنوان یک رقیب دیرین و همچنین کاستن از ناآرامی ها در کشمیر از طریق پیروی از سیاستی بود که خود مبدع آن بود.

واجپایی معتقد بود راه غلبه بر تنش ها در کشمیر پیروی از سیاست 'انسانیت ، جمهوریت و کشمیریت' است که حقوق انسانی ساکنان این ایالت مسلمان نشین را تضمین می کند، حق انتخاب سرنوشت را برای آنان محترم می شمارد و بر هویت دینی و ملی مردم این دره سرسبز و حاصلخیز صحه می گذارد.

خبر درگذشت واجپایی واکنش جهانی برانگیخت و دوستان و دشمنان هند از اقصی نقاط جهان با ابراز تاسف از مرگ وی، از او به عنوان سیاسمتداری وطن پرست با چهره ای جهانی و نفوذ بین المللی نام بردند.

نارندرا مودی نخست وزیر هند از وی به عنوان الگوی ملی یاد کرد و مطبوعات نوشتند او آخرین نفر از نسل سیاستمداران بزرگ با نفوذ و تاثیری جهانی بود. واجپایی با اینکه خود هندویی معتقد بود اما بر اهمیت داشتن حکومتی سکولار در کشور چند مذهبی هند تاکید داشت و از حامیان مسلمانان این کشور به شمار می رفت.

سیاستمداری که 'دوست ایران' نام گرفت

نخست وزیر فقید هند به دلیل برنامه هایی بنیادین که برای توسعه مناسبات راهبردی و طولانی مدت در رابطه با ایران طراحی و اجرا کرد 'دوست ایران' لقب گرفت.

تحلیلگران روابط اقتصادی دو کشور ایران و هند با اشاره به اینکه امضای موافقت نامه بین هر کشوری به عنوان موتور رشد روابط دوجانبه تلقی می شود معتقدند مناسبات مستحکم کنونی بین دهلی نو و تهران نتیجه تلاش برای ساخت دوره ای جدید در روابط ایران و هند است که توسط واجپایی آغاز شد و مودی در حال گشودن وگستردن این دروازه در دوره جدید است.

آنها برای این نظر خود استدلال می کنند که واجپایی در دوران نخست وزیری خود با تکیه بر نگاه نافذ و راهبردی خود موافقتنامه ای با ایران برای مشارکت در ساخت بندر چابهار امضا کرد که نتایج کامل آن در سالهای اخیر به بار نشسته است.

واجپایی در سال 1382 (2001) به دعوت رییس جمهوری آن زمان ایران به کشورمان سفر کرد.

حاصل سفر وی، امضای توافقی با ایران درباره فعالیت هند در بندر چابهار و مشارکت هند در فعالیت های اقتصادی و تجاری این تنها بندر اقیانوسی ایران بود که به رویای 'بیهاری واجپایی' درباره اتصال هند به افغانستان و آسیای میانه و حتی اروپا جامه عمل می پوشاند. پس از این سفر که دولت هند در جلسات فشرده ای مساله مشارکت در این پروژه را پیگیری کرده و درباره تاخیر طولانی مدت همکاری آن در پروژه سرمایه گذاری در بندر 'چابهار' ایران بحث و رایزنی انجام شد.

در نتیجه امضای این تفاهمنامه که در سالهای آینده به پدیدار شدن منافع اقتصادی، تکنولوژیکی، سیاسی و دیدگاه‌های مشترک در خصوص موضوعات ژئواستراتژیک انجامید، روابط دو کشور رو به توسعه نهاد.

نظرات و سیاست های مشترکی که بر اثر انجام این پروژه در مقامات دو کشور درخصوص موضوع افغانستان اتخاذ شد باعث همگرایی بیشتر آنها در موضوعات مختلف دیگر از جمله سیاست های منطقه ای شد. همچنین این اراده‌ قوی و مثبت برای ارتقا همکاری ها انگیزه ملاقات‌های بسیاری در سطح مقامات عالی‌رتبه در این ایام شد.

حسن روحانی رییس جمهوری ایران که در زمان سفر واجپایی به ایران دبیر شورای عالی امنیت ملی بود در دیدار با وی مسایل حساس بین المللی و منطقه ای مانند قلدرمآبی غرب در مقابل ایران بر سر مسایل هسته ای را مورد بحث قرار داد.

روحانی روابط ایران و هند را مهم و تاریخی خواند و از پیشنهاد هند برای تشکیل بازار مشترکی میان ایران، هند و پاکستان استقبال کرد.

اوگفت: همکاری‌های تهران - دهلی‌نو برای تحقق کریدور ترانزیت شمال - جنوب ، موجب توسعه تجارت در کل منطقه خواهد شد.

واجپایی، در سفر خود به ایران خواستار تقویت همکاری‌های ایران و هند برای ایجاد ثبات و نیز توسعه اقتصادی این کشور شده بود.

نخست وزیر تازه درگذشته هند علاوه بر آن که سیاستمداری بزرگ بود شاعر و دوستدار بزرگ موسیقی هم بود. او در دیدار از ایران، به تخت جمشید رفت و به تمجید آن پرداخت.

«اتال بیهاری واجپایی» نخست وزیر پیشین هند 25 مرداد به دلیل بیماری در بیمارستانی در دهلی نو درگذشت.

دولت هند به مناسبت درگذشت نخست وزیر پیشین این کشور تمام اداره های دولتی، مدارس و دانشگاه‌ها در دهلی نو را در روز گذشته تعطیل اعلام کرد.

همچنین دولت ایالت بیهار هفت روز عزای عمومی برای درگذشت این سیاستمدار اعلام کرده، این درحالی است که به نشانه احترام به واجپایی پرچم هند طی هفت روز به صورت نیمه افراشته خواهد بود. رهبران سیاسی هند به صورت گسترده درگذشت نخست وزیر پیشین هند را تسلیت گفتند.

دیپلماتهای سفارت جمهوری اسلامی ایران در هندوستان نیز در مراسم وداع واجپایی شرکت کردند.