کنفرانس دو روزه "مهاجرت و توسعه" روز دوشنبه نوزدهم تیر ماه با حضور وزیران خارجه و کشور 57 کشور مبداء ،محل عبور و مقصد مهاجران غیر قانونی کار خود را در رباط پایتخت مغرب آغاز کرد.
هدف از برگزاری این کنفرانس دو روزه دستیابی به طرحی کاربردی برای مبارزه با مهاجرتهای فزاینده و غیرقانونی به اروپا است. این طرح دربرگیرنده اجرای تدابیر امنیتی و توسعه در کشورهای مبداء، مقصد و کشورهای مسیر عبور مهاجرین نیز خواهد بود.
در این کنفرانس همچنین سازمان ملل ، سازمان بین المللی مهاجرت ، نمایندگان اتحادیه آفریقا، کمیساریای امور آوارگان و برنامه توسعه سازمان ملل متحد نیز بهعنوان ناظر و تعدادی از سازمانهای غیر دولتی و فعالان دفاع ازحقوق مهاجران نیز مشارکت دارند.
ژاک شیراک، رئیس جمهور فرانسه هم در پیامی به کنفرانس رباط، ضمن ضرورت حفظ شان و منزلت انسانها، بر مقابلهی قاطعانه با مهاجرتهای غیرقانونی، تاکید کرد. هدف از این پیام جلب اعتماد کشورهای مهاجر فرست که از قانون اخیر در آن کشور ناراضی هستند می باشد
کارشناسان کشورهای شرکتکننده روز 9ژوئیه ( 18 تیر) نشست مقدماتی درسطح کارشناسان و کارمندان عالی رتبه برای آمادهسازی اجلاس، برگزار کردند . این نشست همچنین طرحهای توسعه به نفع کشورهایی که مبداء مهاجرت و یا در مسیر مهاجرتهای غیرقانونی قرار گرفتهاند مطرح خواهد کرد.
15میلیون مسلمان در اروپا زندگی می کنند که همگی ریشه شمال آفریقا و خاورمیانه ای دارند. اکثریت این مسلمانان نمی توانند در جامعه اروپایی ادغام شوند و هویت خود را حفظ نموده اند.
این موضوع موجبات خشم راستگرایان اروپایی شده و بویژه بعد از 11سبتامبر ، انفجارهای اسپانیا- لندن و شورشهای فرانسه و همچنین اخبار نگران کننده ای مبنی بر اینکه القاعده در جذب نسل دوم و سوم مهاجران مسلمان در اروپا موفق بوده است، بر این بدبینی افزوده است.
این عوامل باعث شده که کشورهای اروپایی بویژه فرانسه ، بلژیک، هلند و ... در قوانین مهاجرتی خود تجدید نظر کرده و هفت خوان های متعدد و آزمونهای سختی را در مسیر مهاجران قرار داده اند .
کنفرانس رباط مهمترین رویداد منطقه ای در خصوص مهاجرت است. مغرب در حال حاضر بزرگترین گذرگاه عبور مواد مخدر و مهاجران غیر قانونی به اروپا است و سالانه صدها نفر در قایقهای موسوم به" مرگ" در سواحل مغرب جان خود را( برای رسیدن به بهشت رویایی این جویندگان کار) از دست می دهند.
بدنبال نگرانی کشورهای مهاجر فرست نسبت به قانون جدید مهاجرت در فرانسه ، یک ماه قبل سارکوزی وزیر کشور فرانسه به سه کشور مغرب، مالی و بنین سفر کرد تا نگرانی آنها را رفع کند اما مطبوعات این کشورها قبل از سفر وی به منطقه شدیدا نسبت به سفر وی معترض بودند و آنرا در راستای جلب آراء مسلمانان و نوعی عوام فریبی نامیدند.
هدف از سفر به این کشورها، گفت وگو با مقامات آنها درباره قانون جنجال برانگیز مهاجرت که وی در ورای آن قراردارد و مسائل مشابه از جمله مبارزه با تروریسم و مواد مخدر و همچنین بهبود مناسبات فرانسه - آفریقا که درپی تصویب قانون جدید مهاجرت دولت فرانسه بهتیرگی گراییده، اعلام شده است.
وزیر کشور فرانسه در هنگام ورود به کشورهای آفریقایی بنین و مالی با تظاهرات و فریادهای ضد فرانسوی صدها هزار نفری مردم پایتختهای این دو کشور، مواجه شد.
مجلس ملی فرانسه چند ماه قبل کار بررسی لایحه پیشنهادی سارکوزی با عنوان "مهاجرت گزینشی" را آغاز و آنرا تصویب نمود براساس این قانون ، فقط اتباع خارجی که دارای تخصص حرفهای هستند حق ورود و اقامت در فرانسه را خواهند داشت این در حالی است که فقط پنج درصد از مهاجران خارجی در فرانسه را نیروهای متخصص تشکیل میدهد.
این قانون ، مهاجرت خانوادگی را نیز محدود به مقرراتی دانسته است. ، فرد خارجی که خود اجازه اقامت در فرانسه را دریافت کرده اگر درصدد باشد اعضای خانودهاش را نیز به این کشور منتقل کند، در برهه نخست باید خود حداقل 18ماه ساکن فرانسه باشد و دوم اینکه در این کشور صاحب یک شغل مولد و حداقل دستمزد حدود 1200یورو در ماه باشد. مهاجران خارجی همچنین باید بعد از ورود به فرانسه زبان این کشور را فراگیرند. سارکوزی خود فرزند یک مهاجر مجارستانی تبار است
تداوم موج مهاجرت غیرقانونی از آفریقا به اروپا و تقریبا بینتیجه ماندن تدابیر مختلف قبلی ، سبب شد وزیران مسوول 57کشور اروپایی و آفریقایی برای همگرایی بیشتر در نشستی ویژه در رباط پایتخت مغرب شرکت کنند.
وزیران 27کشور آفریقایی و 30کشور اروپایی همچنین در این نشست امکان همکاری در زمینه گسترش و تقویت اقدامات امنیتی برای مقابله با مهاجرتهای غیرقانونی و ایجاد زمینههای توسعه و اشتغال در کشورهای مهاجرفرست و مسیر مهاجرت را بررسی می کنند .
مغرب، الجزایر و تونس در شمال آفریقا همواره با مشکل جدی عبور مهاجران غیرقانونی بویژه از مناطق جنوب "صحرا" به مقصد اروپا روبهرو هستند.
الجزایر بدلیل اختلاف با مغرب تنها غایب این کنفرانس است.
پیشتر نیز در قالب قراردادهای محدود اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، مالت، پرتغال، الجزایر، لیبی، مغرب، موریتانی و تونس واقع در سواحل دریای مدیترانه در زمینه تقویت همکاریهای خود برای مبارزه با پدیده "مهاجرت غیرقانونی" توافق کردند.
براساس آمارهای رسمی وزارت کشور مغرب، حدود ۴۲۰شبکه "قاچاق انسان" در سال ۲۰۰۴در این کشور کشف و متلاشی شده است.
در سال 2003 حدود 5480 نفر پناهنده غیر قانونی توسط مقامات مغرب در مرزهای اسپانیا دستگیر شده اند. این تعداد در سال 2005 به 9110 نفر تاکنون رسیده و نشان از روند فزاینده سیل مهاجرین از مغرب و حتی از بعضی از کشورهای منطقه صحرا از طریق مغرب به اروپا دارد.
در سال 2005 بدلیل انسداد فیزیکی شهرهای سبته و ملیله و فنسهای آهنی به طول 6 متر و گشتهای متمرکز دریایی در سوی دریای مدیترانه، مقامات اسپانیایی نیز اعلام کردند که موج مهاجرت غیرقانونی به سمت جنوب این کشور در سال ۲۰۰۴با ۱۵هزار و ۶۷۵ مهاجر دستگیر شده ، نست به سال ،۲۰۰۳بیش از چهار هزار نفر کاهش یافته است.
اتباع بسیاری از کشورهای فقیر آفریقایی و آسیایی بهدلیل نبود امکانات زندگی مناسب و کار با پذیرش خطرات بسیار جدی مهاجرت غیرقانونی، راهی اروپا میشوند که بسیاری از آنان پس از رسیدن به کشورهای مقصد، اخراج میشوند.
- جمعیت آفریقا از 221 میلیون در سال 1950 به رقم 800 میلیون در سال 2004 رسیده که رشد سیزده و نیم درصد را نشان می دهد.
- بحرانهای آفریقایی مانند جنگ کنگو و بحران منطقه دریاچه های بزرگ ، بحران سودان، سومالی و قخطی نیز بر مهاجرت افزوده است .
- جمعیت اروپا سال 2004 حدود 2.3 میلیون اضافه شده که بیشتر از نیمی از آنها فقط مهاجران هستند.
- در بعضی شهرهای اروپایی مانند روتردام مهاجران مسلمان در اکثریت قرار گرفته اند و این زنگ خطر را برای دنیای مسیحیت به صدا در آورده است.
- سال گذشته تنها در هزار مهاجر آفریقایی در سواحل اروپا و در قایقهای مرگ( کشتی های فرسوده قاچاقچیان) جان سپرده اند .
- حدود یک میلیارد و 400 میلیون کارگر فقیر در جهان وجود دارد که کم تر از دو دلار در روز درآمد دارند. در گزارش یونیسف با عنوان «وضعیت کودکان در جهان 2005» که در برلین منتشر گردید، آمده است، بیش از یک میلیارد دختر و پسر در جهان از امکاناتی مانند آب سالم آشامیدنی، دارو، تغذیه کافی، مدرسه و همینطور از داشتن سقفی بالای سر خود محروم هستند.
همچنین در بسیاری از مناطق جهان، درگیریهای سیاسی، جنگهای قومی و شیوع بیماریهایی مانند ایدز باعث بدترشدن وضعیت کودکان شده است. براساس این گزارش، 640 میلیون کودک در سراسر جهان بی سرپناه هستند. چهار صد میلیون نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و نود میلیون کودک زیر پنج سال از سوء تغذیه رنج می¬برند و 200 میلیون کودک کارگر در جهان به کارهای اجباری مشغول هستند.
مدافعان حقوق مهاجران ضمن انتقاد شدید نسبت به شیوه های تحقیر آمیز اروپا در رابطه با مهاجران معتقدند که اقتصاد اروپا مرهون نیروی کار ارزان مهاجران است و اروپا باید بدنبال ایجاد اشتغال و کار زایی در آفریقا باشد.