روز جمعه گذشته همزمان با سفر البرادعی به ایران در آمریکا نیز جلسهای متشکل از تعدادی از متخصصان جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای و کارشناسان سیاست خارجی آمریکا در کنار مقامات برخی سفارتخانههای مستقر در واشنگتن گردهم آمدند تا درباره چشمانداز توافقی با ایران و یافتن راه حلی دیپلماتیک برای آن تبادل نظر کنند.
البرادعی روز جمعه 21 دی ماه جهت انجام دیداری 2روزه به دعوت طرف ایرانی وارد تهران شد. موضوع اصلی مذاکرات بررسی اوضاع پیرامون برنامه هستهای ایران و سؤالات باقی مانده درباره ماهیت تحقیقات هستهای ایران بود.
البرادعی تلاش کرد تا دراین سفر 2 روزه مقامات ایران را نسبت به سرعت بخشیدن به همکاری بسیار شفاف با آژانس و حل مسائل باقیمانده ترغیب کند.
مقامات ایرانی درمقابل این خواستههای البرادعی از انتظارخود گفتند: ما انتظار داریم در ماه مارس، که گزارش البرادعی انتشار مییابد، همه مسائل فیما بین ایران و آژانس حل و فصل شود و مانند سایر کشورهایی که موضوعشان به صورت عادی بررسی میشود موضوع ما نیز عادی شود.
چندی پیش با ارسال 2محموله سوخت هستهای از روسیه به ایران که طی توافقهای قبلی در 17 و 28 دسامبر 2007، انجام شد، فشارها بر ایران برای توقف غنیسازی افزایش یافت.
این 2محموله سوختی، به منظور بهکارگیری در نیروگاه بوشهر به ایران تحویل داده شد. پس از ارسال این محمولهها وزیر خارجه روسیه تأکید کرد که«ایران دیگر توجیهی برای ادامه غنیسازی اورانیوم ندارد و خواستار توقف غنیسازی شد.»
بوش رئیسجمهوری آمریکا نیز ارسال این محموله سوختی را دلیلی برای ضرورت توقف غنیسازی اورانیوم توسط ایران دانست. درحالی مسئولین جمهوری اسلامی بارها تأکید کردهاند که حاضر نیستند دست ازخودکفایی درتولید سوخت نیروگاههای هستهای برداشته و خود را وابسته به کشورهای دیگر کنند.
کارشناسان بر این باورند که احتمالا آژانس در گزارش 2 ماه دیگرخود (ماه مارس)، به همکاری مثبت ایران با آژانس اشاره خواهد کرد اما مشخص نیست که آیا شورای امنیت از خواسته خود مبنی بر توقف غنیسازی دست خواهد کشید یاخیر؟
اگر شورای امنیت همچنان براین خواسته غیرقانونی پافشاری کند، احتمال در دستور قرار گرفتن قطعنامه سوم شورای امنیت علیه ایران هم بعید نخواهد بود.
جلسه در واشنگتن
در واشنگتن بسیاری دوره فعال ریاستجمهوری جورج بوش را تقریبا تمام شده میدانند، و لذا به بحث درباره راه حلهایی برای پایان دادن به بحران هستهای ایران در دولت بعدی پرداختهاند.
آنها این سؤال را مطرح میکنند که آیا انتشار گزارش ارزیابی اطلاعات ملی آمریکا از فعالیت هستهای ایران شرایط را برای رسیدن آمریکا به نوعی توافق با ایران هموارتر کرده است؟
سخنران اصلی جلسهای که تعدادی از متخصصان جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای و کارشناسان سیاست خارجی آمریکا با مقامات برخی سفارتخانههای مستقر در واشنگتن روزجمعه گذشته همزمان با سفر البرادعی به ایران تشکیل دادند گریسیمور از کارشناسان ارشد شورای روابط خارجی آمریکا بود که از سالهای 1991 تا 2001 مشاور ارشد رئیسجمهوری وقت آمریکا در جلوگیری از گسترش تسلیحات هستهای بوده است.
گری سیمور راهبرد فعلی غرب برای حل بحران هستهای ایران، را ناکام مانده خواند و گفت: به سختی میتوان تصور کرد تلاشهای دولت جورج بوش در طول دوره باقی مانده اش به جایی برسد.
گری سیمور، معتقد بود که آمریکا باید پیشنهاد مذاکره مستقیم با ایران را بدهد. از نظر وی بحران پیش آمده بر سر برنامه هستهای ایران ناشی از تضاد منافع است و تنها راه خروج از آن نیز دیپلماسی قدرت است.
به عقیده او راهبرد فعلی غرب در مقابله با این بحران به 3 دلیل شرایط عراق، بازار نفت و ناهماهنگیهای موجود در مواضع غرب، روسیه و چین به نتیجه نرسیده است.
گری سیمور به دولت آمریکا توصیه میکند برای به تصویب رساندن تحریمی دیگر علیه ایران، پیش از انتخابات مجلس ایران در ماه مارس، تلاش کرده و در عین حال زمینه را برای حل دیپلماتیک این بحران برا ی دولت آینده آمریکا آماده کند.
البته گری سیمور اذعان دارد که بعید است تحریم دوباره ایران دستاورد چندانی در متقاعد کردن تهران برای ترک برنامه هایش داشته باشد، اما باعث ایجاد شوک سیاسی درایران خواهد شد. هرچند ممکن است این شوک باعث بروز واکنشی ملی گرایانه میان مردم ایران شود.
به گفته وی این تحریم کماکان مهلتی 60 روزه خواهد داشت که به اعتقاد او ایران این بار هم آن را جدی نخواهد گرفت و در این صورت احتمال تصویب قطعنامه چهارمی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد افزایش خواهد یافت.
گری سیمور معتقد است با این حرکت میتوان برتری نسبی را که ایران بهدلیل شرایط عراق، بازار نفت و اختلاف نظرهای روسیه و چین با غرب یافته خنثی کرد و نهایتا دولت آینده آمریکا را در شرایط بهتری برای حل دیپلماتیک بحران هستهای ایران قرار داد.