۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ گرم‌ترین سال‌های تاریخ هواشناسی

به گزارش ایسنا، داود پرهیزکار در اولین کنفرانس بین‌المللی پیش‌بینی عدد وضع هوا و اقلیم که طی امروز و فردا با حضور نمایندگانی از سازمان هواشناسی به کشورهای فرانسه، آلمان، سوئد و کره‌جنوبی در سازمان هواشناسی برگزار می‌شود، اظهار کرد: از زمانی که ایده پیش‌بینی عددی توسط ریچارد سون مطرح شد، ۱۱۴ سال می‌گذرد. در همان دوره نیز به دلیل نبود امکانات زیرساختی این ایده به طور کامل عملیاتی نشد و نیم قرن بعد توسط گروه دیگری از دانشمندان به اجرا درآمد.

وی با اشاره به اینکه برای انجام پیش‌بینی‌های عددی به زیرساخت‌های پردازشی و کامپیوترهای قوی نیاز است، گفت: تا ۲۵ سال پیش نیز در ایران پیش‌بینی عددی وجود نداشت و صرفا دیده‌بانی صورت می‌گرفت و طبیعی بود که این نوع اطلاعات از کیفیت لازم برخوردار نباشد چون پیش‌بینی‌ها بدون داشتن نقشه پیش‌یابی و صرفا با پیش‌یابی‌های ذهنی انجام می‌شد و خروجی مطلوبی نیز نداشت اما با ورود رایانه‌های قوی امکان تهیه پیش‌بینی‌های عددی فراهم شد.

رئیس سازمان هواشناسی با بیان این که برای تهیه پیش‌بینی‌های عددی به رایانه‌های قوی با توان بالا نیاز است، اظهار کرد: امروز با ورود سوپرکامپیوترها خروجی مدل‌ها در اختیار پیش‌بین‌ها قرار می‌گیرد و این کارشناسان می‌توانند با کمک خروجی مدل‌ها پیش‌بینی‌های دقیق را ارائه کنند.

پرهیزکار با اشاره به این که اطلاعات هواشناسی طیف گسترده‌ای از کاربران را در برمی‌گیرد، گفت: تمام بخش‌های کشور به نوعی کاربر اطلاعات هواشناسی و اقلیم شناسی هستند بنابر این طیف کاربران و طیف زمانی هواشناسی بسیار گسترده است و همین موضوع نیز کار هواشناسی را دشوارتر می‌کند. در پیش‌بینی‌های عددی دو مدل هواشناسی و اقلیم‌شناسی وجود دارد که هر یک از آنها کاربرد متفاوتی دارند اما طی سال‌های اخیر با محوریت هواشناسی انگلستان دو مدل هواشناسی و اقلیم شناسی یکپارچه و واحد شده و از مقیاس‌های خرد تا مقیاس‌های کلان اقلیم‌شناسی که بازه‌های دهه‌ای و حتی صده‌ای را شامل می‌شود، ارائه شده است.

وی ادامه داد: برای مثال در سال‌های اخیر گرمایش جهانی به عنوان یک پدیده اقلیم‌شناسی به یک موضوع هواشناسی تبدیل شده است که در مناطق مختلف دنیا از جمله ایران شاهد علائم و نشانه‌های آن هستیم و در کشور ما به شکل خشکسالی‌های گسترده و سیل ظهور پیدا کرده است.

رئیس سازمان هواشناسی در ادامه با اشاره به این که در سال ۱۹۷۵ میلادی اولین بحث‌های مربوط پیش‌بینی عددی در ایران مطرح شد، اظهار کرد: تا سال ۲۰۰۰ پیش‌بینی‌های عددی در حوزه کار سازمان هواشناسی نمود چندانی پیدا نکرد اما از سال ۲۰۰۰ به بعد خوشبختانه شاهد ارتقای دانش در این زمینه بوده‌ایم و توانستیم خدمات مربوط هواشناسی را با تکیه بر پیش‌بینی‌های عددی بالا ببریم.

پرهیزکار همچنین با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه پیش‌بینی‌های عددی گفت: یکی از مهم‌ترین اقدامات در زمینه پیش‌بینی عددی، استفاده از یک مدل ملی است. سازمان هواشناسی سعی کرده دانش پیش‌بینی عددی را در ایران بومی کند تا بتوانیم یک مدل بومی تهیه کنیم. در نتیجه این اقدام هم دانش کارشناسان ما در زمینه پیش‌بینی عددی ارتقا می‌یابد و هم وابستگی به مدل‌های خارجی کمتر می‌شود.

وی با بیان این که در شرایط کنونی مدل‌های پیش‌بینی عددی تهیه شده و خروجی این مدل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، اظهار کرد: از جمله مواردی که کاربران از داده‌ها و مدل‌های استخراج شده از پیش‌بینی‌های عددی استفاده می‌کنند، ‌اطلس باد است که برای حوزه انرژی تهیه شده است. همچنین پیش‌بینی مه و پیش‌بینی آلودگی هوا از دیگر خروجی‌های پیش‌بینی عددی است. افزون بر این‌ها پیش‌بینی سیل در حوزه کرخه، کارون و دز اجرایی شده است که با توجه به افزایش رخداد سیل طی سال‌های گذشته از آخرین نسل پیش‌بینی روان‌آب‌ها برای پیش‌بینی سیل استفاده شده که خروجی موثری نیز داشته است.

پرهیزگار تاکید کرد: سازمان هواشناسی از طریق پیش‌بینی‌های عددی در زمینه هواشناسی جاده‌ای نیز فعال شده است به‌طوری که وضعیت مسیرها و جاده‌ها در بازه‌های سه روزه پیش‌بینی می‌شود.  این خدمات می‌تواند برای سفرها بسیار موثر باشد بویژه برای مناطق کوهستانی که حتما نیاز است قبل از ورود به جاده اطلاعات کافی درمورد مسیر داشته باشیم.

رئیس سازمان هواشناسی در پایان با تاکید بر این که با وجود اقدامات و فعالیت‌های انجام شده در حوزه پیش‌بینی عددی، پیش‌بینی عددی در ایران بسیار جوان است و هنوز ۲۰ سال را رد نکرده است، گفت: لازم است اقدامات جدی در زمینه پیش‌بینی عددی صورت گیرد تا بتوانیم همپای دنیا حرکت کنیم و هم پاسخگوی نیازهای کشور باشیم.