استقرار صنایع گاز و پتروشیمی به صورت فشرده در پهنایی به وسعت ۸۰ کیلومتر، دستاورد مسلم صنعت نفت ایران و حاصل تلاش کارکنان صنعت نفت، سازندگان، پیمانکاران و مشاوران طی دو دهه اخیر است.
به گزارش میزان، بیژن زنگنه، به میدان گازی مشترک پارس جنوبی اشاره کرد و افزود: این میدان که فعالیت‌های توسعه‌ای آن طی حدود ۲۰ سال اخیر انجام شده است، با تولید روزانه بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعب گاز و تولید قابل توجه میعانات گازی، نقش بی‌بدیلی در درآمدزایی برای کشور دارد.
وی گفت: فعالیت‌های توسعه‌ای در پارس جنوبی رو به پایان است، به طوری‌که افزون بر فازهای تکمیل و بهره‌برداری شده، فازهای ۱۳ و ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی ظرف حداکثر دو هفته آینده با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود و با بهره‌برداری کامل از فاز ۱۴ در سال آینده، تنها بخش باقیمانده توسعه در پارس جنوبی به فاز ۱۱ محدود خواهد شد.
وزیر نفت ابراز امیدواری کرد که در کنار خلیج فارس، همانند عسلویه و البته با محوریت سرمایه‌گذاری‌های عظیم در صنعت پتروشیمی، منطقه متراکمی از صنایع فعال در حوزه انرژی تشکیل شود.
- ایران همواره در بازار نفت تعیین‌کننده بوده است
زنگنه در این برنامه، به تشریح دیگر دستاوردهای صنعت نفت پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت و با ذکر این مقدمه که از زمان کشف نفت در ایران تاکنون، همیشه کشور ما بازیگر مهم و تعیین‌کننده‌ای در صنعت نفت جهان بوده است، گفت: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بیشتر بازیگر عرصه نفت بودیم و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، افزون بر نفت در دو بخش گاز و پتروشیمی نیز درخشان عمل کردیم.
وی با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، میانگین تولید روزانه نفت خام ایران ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه تا ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه بود که این رقم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلایلی محدود شد، افزود: اکنون نمی‌خواهیم محدودیت اعمال کنیم و معتقدیم باید در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های زیادی شود.
وی با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، میانگین تولید روزانه نفت خام ایران ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه تا ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه بود که این رقم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلایلی محدود شد، افزود: اکنون نمی‌خواهیم محدودیت اعمال کنیم و معتقدیم باید در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های زیادی شود.
- افزایش قابل توجه ذخایر هیدروکربوری قابل برداشت کشور
وزیر نفت ظرفیت کنونی تولید روزانه نفت خام ایران را حدود ۴ میلیون بشکه اعلام کرد و درباره رشد قابل توجه ذخایر هیدروکربور مایع قابل برداشت کشور توضیح داد: مقدار این ذخایر در ابتدای انقلاب اسلامی ۸۸ میلیارد بشکه بوده است که با رشد ۲,۵ برابری و برداشت ۵۰ میلیارد بشکه‌ای در این سال‌ها، همچنان این ذخایر بیش از ۱۶۰ میلیارد بشکه است.
به گفته زنگنه، ذخایر گاز طبیعی قابل برداشت کشور نیز از ۹ تریلیون مترمکعب در زمان انقلاب به بیش از ۳۳ تریلیون مترمکعب رسیده و تزریق گاز نیز در این سال‌ها از کمتر از ۳ میلیون مترمکعب به حدود ۸۰ میلیون مترمکعب رسیده است. تولید میعانات گازی نیز در این مدت از حدود روزانه ۳۰ هزار بشکه به حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
به گفته زنگنه، ذخایر گاز طبیعی قابل برداشت کشور نیز از ۹ تریلیون مترمکعب در زمان انقلاب به بیش از ۳۳ تریلیون مترمکعب رسیده و تزریق گاز نیز در این سال‌ها از کمتر از ۳ میلیون مترمکعب به حدود ۸۰ میلیون مترمکعب رسیده است. تولید میعانات گازی نیز در این مدت از حدود روزانه ۳۰ هزار بشکه به حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
- افتتاح ۴ پالایشگاه پارس جنوبی ظرف ۲ هفته آینده
وی به عملکرد درخشان صنعت گاز پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: این صنعت به معنای واقعی پس از پیروزی انقلاب اسلامی متولد شد؛ پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تولید گاز ما اندک بود و ظرفیت پالایش گاز حدود روزانه ۳۶ میلیون متر مکعب بوده که این ظرفیت با رشد حدود ۳۰ برابری، اکنون به روزانه یک‌هزار و ۶۰ میلیون متر مکعب رسیده است.
وزیر نفت گفت: اواخر بهمن‌ماه یا اوایل اسفند ماه امسال، چهار پالایشگاه پارس جنوبی با ظرفیت ۱۱۰ میلیون مترمکعب با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود.
زنگنه درباره گسترش شبکه گازرسانی، از افزایش انشعاب‌های گاز از ۵۲ هزار انشعاب در زمان انقلاب به ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار انشعاب در شرایط حاضر اشاره کرد و افزود: پوشش گازرسانی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نزدیک به صفر بوده و اکنون ۹۲ درصد جمعیت کشور (نزدیک ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و بیش از ۷۷ درصد جمعیت روستایی) زیر پوشش شبکه گازرسانی هستند که چنین رکوردی در دنیا بی‌نظیر است.
وزیر نفت گفت: اواخر بهمن‌ماه یا اوایل اسفند ماه امسال، چهار پالایشگاه پارس جنوبی با ظرفیت ۱۱۰ میلیون مترمکعب با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود.
زنگنه درباره گسترش شبکه گازرسانی، از افزایش انشعاب‌های گاز از ۵۲ هزار انشعاب در زمان انقلاب به ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار انشعاب در شرایط حاضر اشاره کرد و افزود: پوشش گازرسانی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نزدیک به صفر بوده و اکنون ۹۲ درصد جمعیت کشور (نزدیک ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و بیش از ۷۷ درصد جمعیت روستایی) زیر پوشش شبکه گازرسانی هستند که چنین رکوردی در دنیا بی‌نظیر است.
- ۱۲ میلیون تن ظرفیت جدید پتروشیمی در سال ۹۸ به مدار میآید
وی به بخش پتروشیمی نیز به عنوان یکی دیگر از افتخارهای صنعت نفت پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: ابتدای انقلاب اسلامی، تنها کارخانه کود شیمیایی در مرودشت و پتروشیمی ایران-ژاپن بود که در جنگ از بین رفت و بعد با زحمات زیاد بخش‌هایی از آن بازسازی شد، اما امروز ظرفیت عظیم پتروشیمی ایران در منطقه مطرح است.
وزیر نفت با بیان اینکه فروش خالص محصولات پتروشیمی کشور در سال ۹۷ به ۳۰ میلیون تن می‌رسد، ابراز امیدواری کرد که ارزش تولیدات پتروشیمی امسال به ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برسد که از این میان، ۵ میلیارد تا ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به داخل کشور عرضه خواهد شد.
زنگنه یادآور شد: تا پایان سال ۹۸، ۱۲ میلیون تن ظرفیت جدید پتروشیمی عملیاتی می‌شود.
وی از رسیدن ظرفیت پالایش نفت کشور از کمتر از روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه خبر داد و درباره تولید بنزین هم گفت: تولید بنزین از ۱۴ میلیون لیتر در روز در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه ۱۰۵ میلیون لیتر رسیده است.
وزیر نفت با بیان اینکه فروش خالص محصولات پتروشیمی کشور در سال ۹۷ به ۳۰ میلیون تن می‌رسد، ابراز امیدواری کرد که ارزش تولیدات پتروشیمی امسال به ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برسد که از این میان، ۵ میلیارد تا ۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به داخل کشور عرضه خواهد شد.
زنگنه یادآور شد: تا پایان سال ۹۸، ۱۲ میلیون تن ظرفیت جدید پتروشیمی عملیاتی می‌شود.
وی از رسیدن ظرفیت پالایش نفت کشور از کمتر از روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه خبر داد و درباره تولید بنزین هم گفت: تولید بنزین از ۱۴ میلیون لیتر در روز در ابتدای انقلاب اسلامی به رقم کنونی روزانه ۱۰۵ میلیون لیتر رسیده است.
- فاز چهارم توسعه پالایشگاه ستاره خلیج فارس کلید میخورد
وزیر نفت با اشاره به تکمیل و راه‌اندازی ۲ فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ادامه داد: فاز سوم در آخرین مراحل راه‌اندازی قرار دارد و ان‌شاءالله اسفندماه امسال با حضور رئیس جمهوری افتتاح خواهد شد.
زنگنه همچنین از در دستور کار قرار گرفتن فاز چهارم پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف ایجاد در مجموع ظرفیت پالایش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه میعانات گازی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
به گفته وی، آمریکا در دور پیشین تحریم، می‌خواست ایران را با کمبود بنزین تحت فشار قرار دهد، اما با توجه به پیشرفت کشور در این زمینه، این بار حتی کلامی به بحث بنزین اشاره نکرد.
وزیر نفت همانطور که پیش‌تر نیز گفته بود، اعلام کرد: از مهرماه امسال تاکنون، واردات بنزین نداشته‌ایم و سال آینده هم ان‌شاءالله نخواهیم داشت، اما برای متعادل کردن مصرف بنزین باید تمهیداتی اندیشیده شود. برطرف کردن مشکل بنزین را باید در کارخانه‌های خودروسازی جست‌وجو کرد نه پالایشگاه‌ها.
زنگنه همچنین از در دستور کار قرار گرفتن فاز چهارم پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف ایجاد در مجموع ظرفیت پالایش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه میعانات گازی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
به گفته وی، آمریکا در دور پیشین تحریم، می‌خواست ایران را با کمبود بنزین تحت فشار قرار دهد، اما با توجه به پیشرفت کشور در این زمینه، این بار حتی کلامی به بحث بنزین اشاره نکرد.
وزیر نفت همانطور که پیش‌تر نیز گفته بود، اعلام کرد: از مهرماه امسال تاکنون، واردات بنزین نداشته‌ایم و سال آینده هم ان‌شاءالله نخواهیم داشت، اما برای متعادل کردن مصرف بنزین باید تمهیداتی اندیشیده شود. برطرف کردن مشکل بنزین را باید در کارخانه‌های خودروسازی جست‌وجو کرد نه پالایشگاه‌ها.
- پایان سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل تا ۲ سال آینده
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره مقابله با سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل گفت: بعضی از مشعل‌ها باید برای ایمنی تاسیسات وجود داشته باشد. در عسلویه برای مشعل‌ها باید دستگاه‌هایی را نصب کنیم تا از سوزاندن گازهای گوگردی ممانعت شود. این دستگاه‌ها پیش‌تر وارد کشور شده است و بخشی از آن پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وارد کشور شد.
وی ادامه داد: بخشی از این دستگاه‌ها نصب شدند و بخشی در حال راه‌اندازی هستند، اما در وهله بعدی، پالایشگاه‌ها هم باید توسط بهره‌بردار به نحوی تنظیم شوند که سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل در طول زمان به حداقل ممکن برسد که این کار در ۱۰ فاز نخست پارس جنوبی انجام شده است.
وزیر نفت به گازهای همراه نفت هم اشاره کرد و گفت: این گازها از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز سوزانده می‌شد و برای جلوگیری از سوزاندن آنها چهار واحد ان‌جی‌ال در حال ساخت است؛ ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ که گازهای منطقه ایلام را جمع و تصفیه می‌کند؛ بخشی از آن به صورت گاز شیرین داخل شبکه میآید و بخشی خوراک پتروشیمی دهلران می‌شود.
زنگنه ادامه داد: ان‌جی‌ال بعدی ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ است که گازهای همراه منطقه غرب کارون را جمع می‌کند و به خوراک پتروشیمی بندرامام تبدیل می‌شود. دیگری طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس است که به اندازه ۲ فاز پارس جنوبی میتواند گاز تصفیه و خوراک پتروشیمی‌ها را تامین کند و دیگری هم ان‌جی‌ال خارک که گازهای دریایی غرب خلیج فارس را جمع آوری می‌کند و این گاز به خوراک پتروشیمی یا محصولات قابل فروش تبدیل می‌شود.
وی ابراز امیدواری کرد که مجموعه این فعالیتها ظرف ۲ سال آینده پایان یابد.
وی ادامه داد: بخشی از این دستگاه‌ها نصب شدند و بخشی در حال راه‌اندازی هستند، اما در وهله بعدی، پالایشگاه‌ها هم باید توسط بهره‌بردار به نحوی تنظیم شوند که سوزاندن گازهای ارسالی به مشعل در طول زمان به حداقل ممکن برسد که این کار در ۱۰ فاز نخست پارس جنوبی انجام شده است.
وزیر نفت به گازهای همراه نفت هم اشاره کرد و گفت: این گازها از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز سوزانده می‌شد و برای جلوگیری از سوزاندن آنها چهار واحد ان‌جی‌ال در حال ساخت است؛ ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ که گازهای منطقه ایلام را جمع و تصفیه می‌کند؛ بخشی از آن به صورت گاز شیرین داخل شبکه میآید و بخشی خوراک پتروشیمی دهلران می‌شود.
زنگنه ادامه داد: ان‌جی‌ال بعدی ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ است که گازهای همراه منطقه غرب کارون را جمع می‌کند و به خوراک پتروشیمی بندرامام تبدیل می‌شود. دیگری طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس است که به اندازه ۲ فاز پارس جنوبی میتواند گاز تصفیه و خوراک پتروشیمی‌ها را تامین کند و دیگری هم ان‌جی‌ال خارک که گازهای دریایی غرب خلیج فارس را جمع آوری می‌کند و این گاز به خوراک پتروشیمی یا محصولات قابل فروش تبدیل می‌شود.
وی ابراز امیدواری کرد که مجموعه این فعالیتها ظرف ۲ سال آینده پایان یابد.
- پیشتازی در میدان‌های مشترک؛ غرب کارون و پارس جنوبی
وزیر نفت در بخش دیگری از صحبتهای خود به عملکرد قابل دفاع در برداشت نفت و گاز از میدان‌های مشترک پرداخت و با بیان اینکه ایران هم اکنون از حیث برداشت روزانه گاز در پارس جنوبی نسبت به قطر پیشتاز است، ادامه داد: در میدان‌های نفتی مشترک غرب کارون هم از طرف مقابل عقب نیستیم؛ برداشت روزانه نفت خام از این میدان‌ها در سال ۹۲ حدود ۷۰ هزار بشکه بود که این رقم تا پایان امسال به ۳۵۰ هزار بشکه می‌رسد.
زنگنه با اشاره به اینکه ظرفیت برداشت گاز غنی کشور تا پایان سال از مرز یک میلیارد مترمکعب می‌گذرد، این دستاورد را برای کشور تعیین‌کننده خواند و ابراز امیدواری کرد که مردم از برکات این دستاورد بهره‌مند شوند.
زنگنه با اشاره به اینکه ظرفیت برداشت گاز غنی کشور تا پایان سال از مرز یک میلیارد مترمکعب می‌گذرد، این دستاورد را برای کشور تعیین‌کننده خواند و ابراز امیدواری کرد که مردم از برکات این دستاورد بهره‌مند شوند.
- حصول دانش فنی از طریق همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی
وی در ادامه، ارتقای عملکرد صنعت نفت در ساخت تجهیزات و اجرای پروژه‌ها را از دیگر دستاوردهای انقلاب اسلامی خواند و گفت: به‌طور نمونه، در سال ۷۶ ما در دریا نمیتوانستیم حتی یک متر لوله‌گذاری کنیم، اما امروز توان نصب یک کیلومتر خط لوله ۳۶ اینچ را در دریا داریم.
زنگنه عنوان کرد: سابقه عملیات ما در بخش پاییندست بیشتر است و از زمانی که به یاد دارم، نیروهای ایرانی کارهای طراحی را در پالایشگاه‌ها، ایستگاه‌های تقویت فشار و پتروشیمی‌ها انجام می‌دادند؛ وضع ما در این حوزه قابل قبول است و کسری جدی نداریم و کمبودها را نیز باید با کمک دانشگاه‌های کشور برطرف کنیم.
به گفته وی، تولید دانش فنی باید در مراکز پژوهشی ادغام شده با صنعت یعنی مراکزی که همکاری جداییناپذیری با صنعت دارند، شکل گیرد و به همین منظور، وزارت نفت با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کار مشترکی را با هدف ایجاد انستیتوهایی در بخش پایین دست صنعت نفت در شاخه‌های مختلف مثل الفین، متانول، نفت کوره و ... در حال اجرا دارد.
وزیر نفت هدف از این کار را دستیابی به فناوری و سپس انجام طراحی پایه بر مبنای این فناوری خواند و افزود: این حرکت، به‌کارگیری استادان و دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا را نیز برای کسب نتایج بهینه به همراه خواهد داشت.
زنگنه عنوان کرد: سابقه عملیات ما در بخش پاییندست بیشتر است و از زمانی که به یاد دارم، نیروهای ایرانی کارهای طراحی را در پالایشگاه‌ها، ایستگاه‌های تقویت فشار و پتروشیمی‌ها انجام می‌دادند؛ وضع ما در این حوزه قابل قبول است و کسری جدی نداریم و کمبودها را نیز باید با کمک دانشگاه‌های کشور برطرف کنیم.
به گفته وی، تولید دانش فنی باید در مراکز پژوهشی ادغام شده با صنعت یعنی مراکزی که همکاری جداییناپذیری با صنعت دارند، شکل گیرد و به همین منظور، وزارت نفت با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کار مشترکی را با هدف ایجاد انستیتوهایی در بخش پایین دست صنعت نفت در شاخه‌های مختلف مثل الفین، متانول، نفت کوره و ... در حال اجرا دارد.
وزیر نفت هدف از این کار را دستیابی به فناوری و سپس انجام طراحی پایه بر مبنای این فناوری خواند و افزود: این حرکت، به‌کارگیری استادان و دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا را نیز برای کسب نتایج بهینه به همراه خواهد داشت.
- دانش فنی افزایش ضریب بازیافت؛ ضرورتی اجتنابناپذیر
زنگنه در بخش بالادست صنعت نفت هم بر ضرورت افزایش دانش فنی برای بالا بردن ضریب بازیافت از مخازن نفتی تاکید کرد و گفت: اگر ذخایر نفت درجا را حدود ۸۰۰ میلیارد بشکه فرض کنیم، با احتساب ضریب بازیافت کمتر از ۳۰ درصد، تنها حدود ۲۴۰ میلیارد بشکه قابل برداشت خواهد بود؛ بنابراین هر یک درصد افزایش ضریب بازیافت به برداشت حدود ۸ میلیارد بشکه نفت و در نتیجه درآمدزایی ۵۰۰ میلیارد دلاری منتج خواهد شد. پس در این زمینه هر چه هزینه کنیم، ارزشمند است.
به گفته وی، در همین راستا شرکت ملی نفت ایران قراردادهایی را با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی منتخب کشور با هدف توسعه فناورانه ۲۰ مخزن نفتی امضا کرده است و ایجاد و توسعه انستیتوها در بخش بالادست صنعت نفت در این قراردادها دنبال می‌شود.
وزیر نفت با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، عملیات نفتی اصلی ایران در لندن انجام می‌شد و ایرانی‌ها تنها بهره‌برداری را به‌عهده داشتند، یادآور شد: به همین منظور، تشکیل دانشکده‌های مهندسی نفت را در دهه ۷۰ در دستور کار قرار دادم و امروز دانشجویان بسیار باسوادی از دانشگاه‌های مطرح کشور مانند سهند، شیراز، امیرکبیر، شریف و ... فارغ التحصیل می‌شوند که با اتکا به آنان می‌توان روی اجرای این پروژه‌های تحقیقاتی حساب باز کرد.
زنگنه از همه کارکنان صنعت نفت که در ۴۰ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این صنعت نقش‌آفرینی کرده‌اند و از آنان که امروز همچنان در این صنعت مشغول فعالیت هستند قدردانی کرد.
به گفته وی، در همین راستا شرکت ملی نفت ایران قراردادهایی را با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی منتخب کشور با هدف توسعه فناورانه ۲۰ مخزن نفتی امضا کرده است و ایجاد و توسعه انستیتوها در بخش بالادست صنعت نفت در این قراردادها دنبال می‌شود.
وزیر نفت با بیان اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، عملیات نفتی اصلی ایران در لندن انجام می‌شد و ایرانی‌ها تنها بهره‌برداری را به‌عهده داشتند، یادآور شد: به همین منظور، تشکیل دانشکده‌های مهندسی نفت را در دهه ۷۰ در دستور کار قرار دادم و امروز دانشجویان بسیار باسوادی از دانشگاه‌های مطرح کشور مانند سهند، شیراز، امیرکبیر، شریف و ... فارغ التحصیل می‌شوند که با اتکا به آنان می‌توان روی اجرای این پروژه‌های تحقیقاتی حساب باز کرد.
زنگنه از همه کارکنان صنعت نفت که در ۴۰ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این صنعت نقش‌آفرینی کرده‌اند و از آنان که امروز همچنان در این صنعت مشغول فعالیت هستند قدردانی کرد.
نظر شما