دیوان بین المللی دادگستری صلاحیت خود را برای رسیدگی به دعوای ایران علیه آمریکا تایید کرد

دیوان بین‌المللی دادگستری اعلام کرد که صلاحیت رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا در موضوع توقیف میلیاردها دلار از اموال بانک مرکزی ایران توسط واشنگتن را دارد.

به این ترتیب ارگان قضایی سازمان ملل برخلاف خواست واشنگتن، به‌زودی رسیدگی ماهوی به این دعوی را آغاز خواهد کرد.

مبنای صلاحیت دیوان، پیمان مودت ایران و آمریکاست که در سال ۱۹۵۵ میان دو کشور منعقد شده است.
واشنگتن در جلسات پیشین دیوان علاوه بر تکرار موضوع ارتباط ایران با فعالیت‌های تروریستی در منطقۀ خاورمیانه، استدلال کرده بود که «استناد ایران به این معاهده برای رسیدگی به این پرونده از روی حسن نیت نیست» و دیوان لاهه صلاحیت رسیدگی به این دعوی را ندارد.

اما عبدالقوی احمد یوسف، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری روز گفت: «دیوان، به اتفاق آراء، اعتراض اولیه مبنی بر رد صلاحیت را که از سوی آمریکا مطرح شد، رد می‌کند.»

با این رای دیوان، راه برای رسیدگی به اصل شکایت ایران باز شد. به این ترتیب در جلسات آتی دیوان به این موضوع پرداخته می‌شود که آیا تهران می‌تواند دارایی توقیف شده توسط دادگاه آمریکا را پس بگیرد یا خیر.

موضوع این شکایت به سال ۲۰۱۶ برمی‌گردد یعنی زمانی که دولت آمریکا به حکم دادگاهی در این کشور، بخشی از دارایی بانک مرکزی ایران به ارزش دو میلیارد دلار را توقیف کرد.

آمریکا این دارایی را به عنوان غرامت به خانواده‌های قربانیان انفجار ۲۳ اکتبر ۱۹۸۳ در بیروت از جمله خانوادۀ ۲۴۱ نفر از سربازان آمریکایی پرداخت کرد.

ایران در ژوئن همان سال برای رفع توقیف اموالش به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت کرد و در این پرونده به معاهده مودت و روابط اقتصادی و کنسولی ایران و آمریکا امضا شده در سال ۱۹۵۵ میان تهران و واشنگتن استناد کرد. دولت ایران در این شکایت، علاوه بر درخواست محکومیت واشنگتن، خواستار جبران خسارات وارده نیز شد.

دیوان بین‌المللی دادگستری اوایل اکتبر در پرونده‌ای جداگانه از آمریکا خواسته بود از عدم تاثیرگذاری تحریم‌های این کشور بر امنیت پروازهای غیرنظامی ایران و ادامه کمک‌های بشردوستانه به این کشور اطمینان حاصل کند.

آمریکا پس از این تصمیم قضات دیوان لاهه اعلام کرد که به پیمان مودت با ایران خاتمه می‌دهد.