بر اساس مطالعات علمی ترکیب هر دو دیدگاه می‌تواند بهترین حالت برای بدن باشد. محققان بر این باورند که برای تامین مواد مورد نیاز بدن پیروی از یک رژیم غذایی سالم و غنی از مواد معدنی، اسید های چرب غیر اشباع، سبزیجات و غلات و حبوبات ضروری است و تحت شرایط خاصی از قبیل بارداری، ابتلا به بیماری‌های خاص یا افزایش سن مصرف مکمل‌های معدنی و ویتامین توصیه می‌شود.
البته استفاده از مکمل‌های معدنی و ویتامین نیز بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود؛ برای مثال استفاده از مکمل آهن برای افرادی که دچار کمبود آهن نیستند می‌تواند بسیار مضر باشد و به سیستم قلبی عروقی و مغز آسیب وارد کند. از طرفی دوز بالای ویتامین A می‌تواند ایجاد مسمومیت کند؛ چرا که این ویتامین محلول در چربی است و در بافت‌های بدن ذخیره می شود.
بررسی‌های علمی استفاده از مکمل‌ها را در چند مورد توصیه می‌کند، بخوانید:
- بارداری
معمولا در دوران بارداری مواد غذایی لازم از طریق رژیم غذایی به تنهایی تامین نمی‌شود و استفاده از فولیک اسید و امگا ۳ توصیه می‌شود. باید توجه داشت که در این دوران استفاده خودسرانه مکمل به ویژه مکمل‌های حاوی آهن ممنوع است و باید با تایید پزشک باشد. مصرف ویتامین D نیز در این دوران توصیه شده است.
- کودکان و نوجوانان
معمولا ترکیب مکمل‌های معدنی برای کودکان و نوجوانان توصیه می‌شود. مکمل‌ها کمک می‌کنند کودکان رشد جسمی و ذهنی بهتری داشته باشند و از طرفی از بروز عفونت در این گروه سنی جلوگیری می‌کند.
استفاده از ویتامین‌های مختلف در نوزادان نیز با مشورت پزشک توصیه شده است.
- سالمندان
مهمترین گروه سنی برای استفاده از مکمل‌های معدنی و ویتامین افراد سالمند هستند. معمولا جذب مواد غذایی در این گروه به سختی انجام می‌شود و بسته به بیماری‌های شایع این گروه ویتامین‌های مختلفی توصیه می‌شود. ویتامین D و کلسیم مهمترین مواردی هستند که برای حفظ توده استخوانی و جلوگیری از پیشرفت پوکی استخوان و سرطان توصیه می‌شود.
ویتامین D علاوه بر تنظیم مکانیسم‌های مختلف بدن، برای جلوگیری از کاهش حافظه مرتبط با سن بسیار مفید است. مطالعات محققان دانشگاه راتجرز نیوجرسی نشان می‌دهد کاهش توانایی فکری و حافظه در سالمندانی که سطح ویتامین D پایینی دارند، سریعتر از هم سن و سالانی است که سطح ویتامین D نرمالی دارند. از طرفی سطح پایین ویتامین D با کاهش توانایی شناختی و زوال عقل مرتبط است و احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد.
در این مطالعه آمده است حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد افرادی که اختلال شناختی دارند، سطح ویتامین D ناکافی دارند.
ویتامین D یک عامل ضروری برای جذب کلسیم بدن، رشد استخوان‌ها، رشد سلول‌ها، عملکرد صحیح عصبی و عضلانی و بهبود سیستم ایمنی بدن است. البته زیاده روی در مصرف این ویتامین نیز خطر بروز سنگ کلیه و حمله قلبی را به دنبال دارد. شیر، حبوبات، ماهی و روغن ماهی، تخم مرغ، آب پرتقال، قارچ، انواع پنیر و خاویار حاوی مقدار زیادی ویتامین D هستند و نورخورشید مهمترین منبع ویتامین D است.
بر اساس تحقیقات انجام گرفته، ویتامین D از بروز سرطان روده بزرگ، افسردگی، مرگ زودرس، سکته مغزی، ام اس و پوکی استخون جلوگیری می‌کند.
یکی دیگر از ویتامین‌های مورد نیاز سالمندان، ویتامین‌های گروه B است. ویتامین‌های B با بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و بیماری‌های عروق محیطی در سالمندان مرتبط است.
ویتامین B۱۲ بخشی از مجموعه ویتامین B است. این گروه از ویتامین‌ها شامل تیامین، نیاسین، ویتامین B۶، فولات و ویتامین B۱۲ هستند.
به گزارش آکادمی تغذیه و رژیم‌های غذایی آمریکا، یکی از مهمترین وظایف ویتامین B در بدن، کمک به سلول‌های بدن برای تولید انرژی است.
کمبود ویتامین B۱۲ یک مشکل شایع در اکثر کشورهاست و در گیاهخواران و زنان باردار بیشتر دیده می‌شود. افراد معمولا کمبود ویتامین B۱۲ را در رژیم غذایی خود احساس نمی‌کنند، زیرا کبد قادر به ذخیره این ویتامین تا ۵ سال است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، مهمترین عوارض کمبود ویتامین B۱۲ کاهش اشتها، کاهش وزن، احساس خستگی و ضعف، افسردگی، اختلال حافظه و تفکر، احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا از دست دادن تعادل، زخم دهان و زبان، یبوست و مشکلات گوارشی، زردشدن پوست و کم خونی هستند.
مهمترین راهکار برای دریافت ویتامین B۱۲ کافی، استفاده از مواد غذایی طبیعی است. انواع سبزیجات، میوه تازه و خشک، تخم مرغ، غلات، جگر، نان سبوس دار، نخود فرنگی، انواع ماهی، گوشت بره، گوشت گوساله، شیر و ماست منبع غنی این ویتامین محسوب می‌شوند، ولی چنانچه به دلایلی استفاده از این مواد غذایی مقدور نباشد، مکمل‌های ویتامین B۱۲ تحت نظر پزشک نیز اثربخش است. این مکمل‌ها به سرعت باعث بهبود خلق و خو و تمرکز و افزایش سیستم ایمنی می‌شوند.
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ویتامین B۱۲ باعث کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه، ریه و رحم می‌شود. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که این ویتامین نقش محافظتی در برابر دود سمی تنباکو دارد.
ویتامین B۱۲ در درمان اختلال خواب، بیماری‌های التهابی، انواع آلرژی، ام اس، آسم و برخی بیماری‌های پوستی موثر است. مکمل‌های ویتامین B۱۲ برای جلوگیری از دیابت، پوکی استخوان، بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته مغزی به کرات سفارش شده است. ویتامین B۱۲ برای درمان اختلالات خواب موثر است و از بروز اختلالات روانی و آلزایمر جلوگیری می‌کند.
- افرادی که رژیم‌های لاغری دارند
معمولا استفاده از مکمل‌های ویتامین و معدنی در افرادی که رژیم‌های غذایی لاغری دارند ضروری است؛ چرا که ممکن است مواد غذایی کافی در اختیار بدن قرار نگیرد. از طرفی افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند نیز گاهی باید از مولتی ویتامین استفاده کنند.
- گروه‌های دیگری که نیازمند مصرف مکمل هستند
افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف از جمله انواع سرطان، بیماری‌های گوارشی، دیابت نوع ۲، استرس مزمن و عفونت مزمن نیز باید از انواع مولتی ویتامین استفاده کنند. استفاده از مکمل در افراد سیگاری نیز توصیه شده است.
- تقویت عملکرد مغز با مصرف مکمل‌های B۱، B۹ و C و مواد معدنی کلسیم، منیزیم و روی
ویتامین‌های B۱، B۹ و C و مواد معدنی کلسیم، منیزیم و روی غذای اصلی مغز هستند و کمبود این مواد عملکرد مغز را با مشکل مواجه می‌کند.
حافظه، یادگیری و توانایی شناختی مغز نیازمند آن است که مواد غذایی موردنیاز در اختیار این عضو پیچیده قرار بگیرد. در صورت کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز مغز، عملکرد آن با اختلال جدی مواجه می‌شود.
- تیامین (ویتامین B۱)
تیامین یا ویتامین B۱ یکی از ویتامین‌های گروه B است. این ویتامین نقش مهمی در سیستم اعصاب و بافت مغز ایفا می‌کند. مطالعات منتشر شده در نشریه International Medical Research نشان می‌دهد کمبود این ویتامین سبب بروز سندرم کورساکف می‌شود که اختلال مزمن حافظه است. این بیماری بیشتر در الکلی‌ها و مبتلایان به ایدز دیده می‌شود.
- فولیک اسید (B۹)
فولیک اسید یکی از مهمترین ویتامین‌های مورد نیاز مغز است. اسفناج، لوبیا سبز، نخود فرنگی، جگر، قلوه، حبوبات، مرکبات و سیب زمینی سرشار از فولیک اسید هستند.
نیمی از ذخیره این ویتامین در بدن در کبد صورت می‌گیرد. بنابراین زمانی که عملکرد کبد با اختلال مواجه می‌شود، بدن با کمبود فولیک اسید مواجه می‌شود. فولیک اسید نقش مهمی در سنتز اسید آمینه و تشکیل بافت عصبی دارد. رشد عصبی کودک در گرو فولیک اسید و ویتامین‌های دیگر گروه B است. مطالعات حیوانی نشان می‌دهد مصرف فولیک اسید به مدت هشت هفته به بهبود حافظه در موش‌های سالمند کمک می‌کند.
- اسید اسکوربیک (ویتامین C)
بیشترین میزان غلظت این ویتامین در مغز و به ویژه در غده هیپوفیز وجود دارد. ویتامین C در سنتز اتنقال دهنده عصبی دوپامین نقش دارد و از مغز در برابر استرس اکسیداتیو جلوگیری می‌کند. مصرف ۹۰ میلی گرم ویتامین C در روز برای بدن ضروری است.
- کلسیم
کلسیم ضروری‌ترین ماده معدنی مورد نیاز مغز است. قسمت عمده انتقال پیام‌های عصبی توسط کلسیم صورت می‌گیرد.
- منیزیم
منیزیم برای فعال کردن بسیاری از ویتامین‌های گروه B ضروری است. تحریک پذیری سیستم عصبی به کمک منیزیم و کلسیم صورت می‌گیرد و مدل‌های حیوانی نشان می‌دهد منیزیم سبب افزیش حافظه و عملکرد شناختی می‌شود.
- روی
کمبود روی اختلالات عصبی و روانی جدی به همراه دارد و توسعه مغز و بافت عصبی نیازمند این ماده معدنی است. تخم کدو، گوشت گاو و میگو سرشار از روی هستند.
- بیوتین ویتامینی برای سلامت و شادابی پوست و مو و سلامت عمومی بدن
ویتامین بیوتین، سبب سلامت و شادابی پوست، مو و ناخن می‌شود و به حفظ سلامت عمومی بدن کمک می‌کند.
بیوتین یکی از ویتامین‌های محلول در آب گروه B (ب کمپلکس) است. گاهی این ویتامین با نام‌های ویتامین B۷ یا ویتامین H نیز شناخته می شود.
بیوتین سبب می‌شود که بدن کراتین بیشتری تولید کند. کراتین پروتئینی است که در رشد مو، ناخن و بهبود پوست نقش دارد. بنابراین با استفاده از مکمل‌های این ویتامین یا مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی بیوتین هستند، می‌توان شاهد تغییرات بزرگی در پوست و مو بود. تحقیقات نشان می‌دهد ضخامت ناخن افرادی که از مکمل‌های بیوتین استفاده می‌کنند، ۲۵ درصد بیشتر از زمانی است که به مقدار کافی بیوتین دریافت نمی‌کنند.
کمبود بیوتین در میان زنان باردار بسیار شایع است. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود این ویتامین در بدن زنان باردار، می‌تواند احتمال رشد غیر طبیعی جنین را افزایش دهد. استفاده از مکمل‌های اسید فولیک به زنان باردار توصیه شده است؛ در این گزارش آمده است که مصرف روزانه ۳۰ میکروگرم بیوتین، به همراه اسید فولیک، کمبود بیوتین بدن را جبران می‌کند.
به علاوه مطالعات نشان می‌دهد که مصرف بیوتین به همراه کروم، قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ را کاهش می‌دهد؛ همچنین استفاده از بیوتین، مقاومت به انسولین در بیماران دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد.
زرده تخم مرغ، جگر، بادام زمینی، گندم، هویج، برگ چغندر، انواع توت، آجیل، پنیر چدار، ماهی آزاد، آووکادو، تمشک و گل کلم حاوی این ویتامین هستند. معمولا استفاده از مکمل بیوتین برای پوست و مو سفارش می‌شود.
*منبع: ایرنا به نقل از هلث‌لاین و مدیکال نیوز
نظر شما