با شروع ماه اسفند حال و هوای آدم‌ها انگار عوض می‌شود. لبریز از هیجان و شوق خود را برای استقبال از بهار آماده می‌کنند. طبق عادت هر ساله، ما ایرانی‌ها با سنت‌های زیبایی چون خانه‌تکانی، نو کردن وسایل کهنه و قدیمی، چیدن سفره هفت‌سین و خرید لباس نو به پیشواز سال جدید می‌رویم. این کارها اگرچه جذابیت زیادی دارد اما با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه برای بعضی از شهروندان دردسرساز است، چون از عهده هزینه‌ها برنمی‌آیند و همین مسئله مشکلاتی را برای خانواده‌ها پیش می‌آورد. ما در این گزارش تجربه چند بانوی باسلیقه و خلاق را در اختیارتان می‌گذاریم. تا ببینید با کمترین هزینه هم می‌توان بهترین وسیله‌ها را تهیه کرد و عیدی به یاد ماندنی را پشت سر گذاشت.
- نونوار کردن وسایل کهنه
برای یک خانم باسلیقه هیچ چیز به اندازه چیدمان وسایل خانه و چشمنواز بودن آن اهمیت ندارد. به همین دلیل سال نو خانم‌ها دوست دارند اثاثیه قدیمی و کهنه خود را به دست سمسارها سپرده و وسیله نو جایگزین کنند. این تغییر و تحول معمولاً هزینه سنگینی روی دست پدر خانواده می‌گذارد و ممکن است بعضی‌ها از پس این هزینه برنیایند. کدبانوهای خانه به جای اوقات تلخی، کافی است کمی خلاقیت به خرج دهید و چند ساعتی وقت بگذارید تا وسایل قدیمی خانه‌تان را شیک و زیبا کنید.
میز و کمدهای چوبی که رنگ و رخ خود را از دست داده‌اند با دکوپاژ زیبایی‌شان را به دست می‌آورند. برای دکوپاژ از تکه‌های پارچه دورریز می‌توان استفاده کرد. طرح دلخواهتان را برش داده و روی سطح مورد نظر بچسبانید. روی آن را با چسب چوب بپوشانید و بعد از خشک شدن سطح به آن براق‌کننده بزنید. اگر دلزده از بی‌رخی کابینت‌هایتان هستید برای آن راهکار داریم. اگر کابینت‌ها چوبی است، سطح آن را با برچسب‌های همرنگشان بپوشانید. اگر هم فلزی‌اند، با رنگ مورد علاقه‌تان کابینت‌ها را رنگ کنید. اما در مورد مبل‌هایتان که تصور می‌کنید از شکل افتاده و دیگر نمایی ندارد، با درست کردن چند کوسن رنگارنگ، به آن جلوه دهید.
- گل‌آرایی با کمترین هزینه
بعد از نونوار کردن دکوراسیون، گل‌آرایی گزینه دیگری برای طراوت بخشیدن به خانه است. گاه وجود یک گلدان گل در خانه می‌تواند فضا را شاداب و دلنشین کند. با وجود بازار گل شهید محلاتی در شرق تهران به شما پیشنهاد می‌دهیم حتماً سری به آنجا بزنید. گلدان‌های رنگارنگ در اندازه و طرح‌های مختلف از قیمت ۳هزار تومان تا ۳۰هزار تومان فروخته می‌شود. «منصوره نوروزی» یکی از بانوان محله نارمک معتقد است، با چند گلدان رنگارنگ کنج اتاق یا روی سکوی آشپزخانه طراوت و شادابی را مهمان خانه‌تان کنید.
او می‌گوید: «برای شروع کار می‌توانید گلدان‌های کوچک انتخاب کنید. «پوتوس» گلی است که در نور کم مقاومت نشان داده و رشد خوبی دارد. قیمت گلدان آن از ۱۰ هزار تومان شروع می‌شود. قیمت گلدان «گل گندمی» ۵هزار تومان است. این گل رشد سریعی داشته و می‌توان از آن گلدان‌های زیادی تولید کرد. «گل سنگ»، گیاهی نور دوست است که با آبیاری کافی رشد خوبی دارد. گلدان‌های کوچک آن ۷هزار تومان است. از دیگر گل‌هایی که با قیمت مناسب می‌توان تهیه گرد، «سئانسوریا یا گل شمشیری» و «اسپاتی فیلوم» است.» برای رفتن به بازار گل شهید محلاتی می‌توانید اتوبوس‌های خط میدان شهدا ـ خاوران را سوار شده و در خیابان نبرد تقاطع چهارراه زمزم پیاده شوید. ۱۰۰ قدم به طرف غرب پیاده‌روی کنید، بازار گل را می‌بینید.
- ظرف‌های نمکی برای هفت‌سین
با نزدیک شدن روزهای پایانی سال، شوق شهروندان برای خرید ظروف مخصوص هفت‌سین زیادتر می‌شود. همه جور ظرفی در بازار پیدا می‌شود. از طرح برنز و سفال گرفته تا پلاستیکی و سرامیکی که هرکدام قیمت خودشان را دارند. ظرف سفال طرح شاه عباسی ۱۷۸ هزار تومان و اگر مناسب‌تر بخواهید تهیه کنید مدل نگار آن است که ۷۰ هزار تومان در بازار پیدا می‌شود. ظروف برنجی هم بالای ۹۰ هزار تومان فروخته می‌شود.
کمترین قیمت ظرف هفت‌سین از جنس پلاستیکی است که بیش از ۳۰ هزار تومان عرضه می‌شود. «مهین غیور» بانوی هنرمند محله دردشت است که روش مناسبی را برای ساخت ظروف هفت‌سین آموزش می‌دهد. درست کردن ظرف با خمیر نمکی یکی از راه‌های پیشنهادی اوست که با هزینه‌ای ناچیز درست می‌شود. او می‌گوید: «۲پیمانه آرد سفید. ۱ پیمانه نمک معمولی. ۴/۳ پیمانه آب و یک قاشق مرباخوری روغن مایع برای درست کردن خمیر نمکی نیاز است. مواد را با هم مخلوط کرده و ورز می‌دهیم.
الگوی مورد نظر را روی خمیر پهن کرده می‌گذاریم و می‌بریم. آن را روی ظرف پیرکس می‌گذاریم تا شکل کاسه‌ای به خود بگیرد. درفر به مدت ۶ تا ۱۰ ساعت با کمترین درجه می‌گذاریم. اگر ماکروفر دارید می‌توانید آن را به مدت ۲ دقیقه در ماکروفر بگذارید. بعد با رنگ آکرولیک و چسب دی‌ام ۵ یا کریستال سرونیک به آن بزنیم تا تثبیت شود. روش راحت دیگری هم هست. به تعداد قابل توجهی چوب بستی نیاز داریم. آنها را به شکل جعبه میوه درمی‌آوریم. یا ته بطری نوشابه را بریده و رنگ می‌کنیم.»
- شمع‌های تخم‌مرغی
شمع از ملزومات سفره هفت‌سین است. قیمت معمولی‌ترین آن از دانه‌ای ۱۰هزار تومان شروع می‌شود. هرچه تزیینات آن بیشتر شود، بر قیمتش افزوده می‌شود. تا جایی که مدل سنگ نمکی آن در بازار ۱۲۲ هزار تومان فروخته می‌شود. «معصومه ارجمندی» از اهالی محله سمنگان می‌گوید: «در خانه اغلب ما شمع‌های کوچک و بدون استفاده وجود دارد. می‌توان آنها را آب کرده و در قالب جدید ریخت. ساده‌ترین و دم دستی‌ترین قالب، پوسته تخم‌مرغ است. سر تخم‌مرغ را با سوزن سوراخ کرده و محتویاتش را خارج کنید. سپس آن را شسته و بگذارید خشک شود.
شمع آب شده را داخل پوسته تخم‌مرغ بریزید. قبل از اینکه خودش را بگیرد نخ نسوز را داخل آن بگذارید. بعد از چند ساعت می‌توانید پوسته را شکسته و شمع را خارج کنید.» ارجمندی پیشنهاد می‌دهد برای زیباتر شدن شمع چند قطره رنگ خوراکی به شمع آب شده اضافه کنید. او ادامه می‌دهد: «اگر شمع شما سفید است می‌توانید از عکس برگردان‌های رنگی برای نقش دادن به شمع استفاده کنید. عکس برگردان‌ها را روی شمع بچسبانید و یک دستمال کاغذی روی آن بگذارید. با گرمای سشوار عکس روی شمع حک می‌شود و شکل زیباتری به آن می‌دهد.» به غیر از پوسته تخم‌مرغ، قالب‌های ژله‌ای هم گزینه مناسبی برای شکل دادن به شمع شما هستند.
- تخم‌مرغ‌های رنگی
از دیگر چیزهایی که سر سفره هفت‌سین گذاشته می‌شود، تخم‌مرغ رنگی است که تنوع شکل و رنگ‌شان زیبایی خاصی به سفره هفت‌سین ما می‌دهد. برای این کار هم می‌توان از تخم‌مرغ پخته استفاده کرد و هم تخم‌مرغ‌های سفالی که روش تهیه هر دوی آنها را به شما آموزش می‌دهیم. برای نقش دادن به تخم‌مرغ پخته ابتدا طرح دستمال کاغذی‌های طرح‌دار را با قیچی درمی‌آوریم و یک‌لایه می‌کنیم روی تخم‌مرغ گذاشته و روی آن چسب چوب رقیق شده می‌زنیم. بعد از ساعتی که چسب چوب خشک شد، تخم‌مرغ طرح و نقش زیبای خودش را نشان می‌دهد.
اما اگر در نظر دارید تخم‌مرغ سفالی را رنگ‌آمیزی کرده و آن را برای مدت طولانی‌تری نگهداری کنید. پیشنهاد می‌دهیم، تخم‌مرغ‌های سفالی را از خرازی‌ها تهیه کرده و با سمباده سطح آن را صاف کنید. سپس آن را بشویید تا گرد روی سفال از بین برود. بعد بگذارید تا خوب خشک شود وگرنه رنگ پوسته پوسته می‌شود. بعد به آن چسب چوب بزنید و دوباره سمباده بکشید. سپس با کاربن روی آن طرح کشیده و با گواش رنگش کنید. در آخر از اسپری براق‌کننده (کریستال سرورنیک) استفاده کنید. برای رنگ‌آمیزی تخم‌مرغ بد نیست از بچه‌ها کمک بگیرید که این کار باعث شکوفایی خلاقیتشان می‌شود.
- سبزه‌های جورواجور
سبزه، سین دیگری است که سفره هفت‌سین از ملزومات به شمار می‌رود. قدیمی‌ها بیشتر گندم، ماش و عدس سبز می‌کردند و این کار را برای برکتش انجام می‌دادند. اما چند سالی است کمپینی راه‌اندازی شده که به جای گندم و عدس، هسته مرکبات را سبز می‌کنند تا از هدررفت این دانه‌های خوراکی جلوگیری شود. سبز کردن هسته مرکبات خیلی سخت نیست. کافی است هسته مرکبات را یک شبانه‌روز در آب بخیسانید. سپس آنها را پوست گرفته و در گلدان بکارید. برای این کار از همان روزهای اول اسفند باید اقدام کرد.
روش دیگر هم کاشت بذر سبزی خوردن است. گشنیز، ریحان و شاهی که بعد از سبز شدن پای سفره هفت‌سین بگذارید و به جای دور انداختن آن از محصولاتش استفاده کنید. البته چون زمان زیادی تا پایان سال باقی نمانده می‌توانید این ایده‌ها را برای سال بعد اجرا کنید. در فرصت باقی پیشنهاد می‌کنیم، از خاکشیر یا تخم شاهی برای سبزه استفاده کنید. تکه‌های اسفنج یا یونولیت را به شکل مورد دلخواه بریده و روی آن را با پنبه بپوشانید. بذر مورد نظر را در آب خیسانده و بعد از چند ساعت روی پنبه‌ها بگذارید.
- از تره‌بار خرید کنید
شرق تهران بیش از ۵۰ بازار میوه و تره‌بار دارد که شهروندان می‌توانند مایحتاج خود را با قیمت مناسب از این مراکز تهیه کنند. در کنار این بازارهای میوه و تره‌بار، ۸ فروشگاه شهروند هم داریم. ۲ فروشگاه شهروند در خیابان آیت پایین‌تر از میدان هفت‌حوض و خیابان دماوند ایستگاه سبلان قرار دارد. فروشگاه شهروند حکیمیه و آزادگان در منطقه ۴ واقع شده و در منطقه ۱۵ هم ۳ فروشگاه در خیابان‌های خاوران، شهرک والفجر و بلوار هاشم‌آباد تعبیه شده است. منطقه ۱۴ هم یک فروشگاه شهروند دارد که در خیابان نبردجنوبی، چهارراه زمزم قرار دارد.
- تنقلات
آجیل مخلوط کیلویی ۹۵ هزار تومان، آجیل هفت مغز ۱۲۰ هزار تومان، آجیل مغز خام کیلویی ۱۵۰ هزار تومان. قیمت‌ها بالاست و تهیه آن هزینه سنگینی روی دست خانواده‌ها می‌گذارد. می‌توان به جای آجیل برای پذیرایی در ایام نوروز از میوه خشک استفاده کرد. شاید بگویید هزینه میوه خشک بالاتر از آجیل است. اما اگر آن را خودتان درست کنید هیچ هزینه‌ای برای‌تان نخواهد داشت. هنوز بخاری و شوفاژ در خانه‌ها روشن است و همین امکانی را فراهم می‌کند که روی آن میوه خشک کرد. میوه‌های لک‌دار و اضافی را به قطعات نازک بریده و داخل سینی بگذارید و روی حرارت ملایم قرار دهید. در مورد میوه‌هایی مثل سیب و موز که در مجاورت هوا تغییر رنگ می‌دهد بهتر است قبل از خشک کردن به آن آبلیمو یا عسل بزنید.
- دسر فنجانی
یک لیتر شیر
۵/۲ فنجان قهوه‌خوری آرد
۵/۲ فنجان قهوه خوری شکر
یک قاشق غذاخوری کره
کمی وانیل
پودر نارگیل به مقدار لازم
شیر و شکر و آرد را داخل ظرفی ریخته و مخلوط کنید و آنقدر به هم بزنید تا مواد با هم مخلوط شوند. سپس ظرف را روی حرارت قرار دهید و تا زمانی‌که جوش بیاید مداوم هم بزنید تا پخته شود. سپس حرارت را کم کرده و کره را اضافه کنید و به هم بزنید. ۵ دقیقه بعد ظرف را از روی حرارت بردارید. وانیل را اضافه کرده و هم بزنید. قالب را آماده کرده و آن را کمی خیس کنید. مواد را داخل قالب بریزید و ۲ ساعت در یخچال نگه‌دارید. سپس از داخل قالب بیرون آورده و روی آن پودر نارگیل بریزید.
- شیرینی بدون‌فر
- شیرینی نخودچی
آرد نخودچی یک لیوان
هل ۲ عدد
شکر یک لیوان
کره ذوب شده یک لیوان
ابتدا آرد را داخل تابه با حرارت ملایم تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شود. وقتی عطر خوشی از آرد بلند شد تابه را از روی حرارت بردارید و بگذارید سرد شود. هل و شکر را آسیاب کرده تا به‌صورت پودر درآید. نکته مهم این است که از هل آسیاب شده استفاده نمی‌کنیم چون عطر مطلوب را به ما نمی‌دهد. کره را ذوب می‌کنیم به طوری که داغ نباشد. آرد نخودچی و شکر و هل و کره را با هم مخلوط کرده تا به شکل خمیر دربیاید. خمیر آماده شده را روی سطح صاف پهن کرده و شکل می‌دهیم و با گلاب مرطوب می‌کنیم.
- شیرینی بدون‌فر شکومالد
۲۰۰ گرم شکلات سفید را روی حرارت غیرمستقیم آب کنید و ۱۰۰ گرم شیرعسل مخلوط کنید. سپس ۱۲۰ گرم پودر نارگیل اضافه کرده و خوب به هم بزنید. خمیر آماده شده را در قالب‌های شکلات بریزید و خوب پرس کنید. ۱۵ دقیقه در فریزر بگذارید. از فریزر خارج کرده و از قالب‌ها بیرون بیاورید. به جای پودر نارگیل از پودر پسته هم می‌توانید استفاده کنید.
نظر شما